Mamlakatimizning innovatsion rivojlanish strategiyasi Reja: I kirish

O ’zbekistonning innovatsion rivojlanish konsepsiyasi va uning asosiy yo’nalishlari

“2022-2026 yillarda O‘zbekistonning innovatsion rivojlanish strategiyasini tasdiqlash to‘g‘risida”gi prezident farmoni qabul qilindi.
2022-2026 yillarda O‘zbekistonning innovatsion rivojlanish strategiyasi tasdiqlandi. Kichik tadbirkorlikning innovatsion faolligini oshirish orqali hududlar ijtimoiy-iqtisodiy jadal o‘sishini ta’minlash strategiya asosiy yo‘nalishlaridan biri hisoblanadi.
Strategiyani amalga oshirishning maqsadli ko‘rsatkichlari hamda hududlar kesimidagi maqsadli ko‘rsatkichlar tasdiqlandi. Maqsadli ko‘rsatkichlar doirasida:

• 
  innovatsion faoliyat sub’yektlari soni 613 tadan 2 250 tagacha yetkaziladi;
  
• 
  innovatsion infratuzilma sub’yektlari soni 3 baravarga oshiriladi;
  
• 
  innovatsion tadbirkorlik natijasida yaratiladigan yangi ish o‘rinlari soni 4 baravarga oshiriladi.
  

2022 yil 1 avgustdan innovatsion mahsulotlar ishlab chiqarishni tashkil etishda “tarmoq-hudud-ilmiy/oliy ta’lim tashkilot” zanjiri yaxlit tizimi joriy etiladi.
2022 yil 1 avgustdan “tubdan yangilovchi” innovatsiyalar yaratishni rag‘batlantirishning quyidagi tizimi joriy etiladi:
mahalliy ilmiy tashkilotlar va korxonalarga innovatsion tovarlar bo‘yicha davlat organlari bilan shartnomalarni to‘g‘ridan-to‘g‘ri imzolash huquqi beriladi; 
ustav fondida 50 va undan ko‘p foiz davlat ulushi bor xo‘jalik jamiyatlarida foyda solig‘ini to‘lagungacha uning 10 foizgacha ajratmalaridan Innovatsion faoliyatni qo‘llab-quvvatlash jamg‘armasi tashkil etiladi. Bunda:

1. 
   mablag‘lar “tubdan yangilovchi” innovatsiyalarni yaratishga va joriy qilishga yo‘naltiriladi;
   
2. 
   jamg‘arma mablag‘lari hisobidan moliyalashtiriladigan loyihalar portfeli Innovatsion rivojlanish vazirligi bilan kelishiladi.
   

Innovatsion jarayon ishtirokchilari uchun axborotni qo'llab-quvvatlashga yordam beradi; rejalar har bir ishtirokchi uchun innovatsion jarayonlarni amalga oshirishning maqsadlari, prognozlari, manbalari, muddati va ma'muriy shartlari to'g'risida muhim ma'lumotlarni o'z ichiga oladi;
Tashkilot rahbariyatini innovatsion faoliyat ishtirokchilarini rag'batlantirish funktsiyasini aniq amalga oshirishga majbur qiladi; strategik vazifalar va rejalarni muvaffaqiyatli amalga oshirish maxsus rag'batlantirish ob'ekti va o'zaro hisob-kitoblar uchun asos bo'lib, barcha ishtirokchilarning samarali faoliyati uchun sharoit yaratadi;
Strategik rejalashtirish - bu kelajakdagi qiyinchiliklar va imkoniyatlarni rasmiy ravishda taxmin qilishning yagona usuli, bu yuqori menejmentga uzoq muddatli istiqbollarni rejalashtirish qobiliyatini beradi va kelajakdagi qarorlarda xavfni kamaytirish uchun asos yaratadi.
Strategik rejalashtirishning afzalliklari bilan bir qatorda kamchiliklari ham bor, ular orasida quyidagilar muhim:
strategik rejalashtirish kelajakka batafsil tavsif bermaydi, uning natijasi kelajakda kompaniya qaysi davlatga intilishi kerakligi, raqobatbardoshligini ta'minlash uchun bozorda qanday pozitsiyani egallashi kerakligi, qaysi yo'nalishlarda ilmiy izlanishlar olib borishi kerakligi to'g'risida sifatli tavsif beradi;
strategik rejalashtirish hali rejani ishlab chiqish va amalga oshirish uchun aniq algoritmga ega emas;
strategik rejalashtirish ko'pincha strategik qarorlarni xabardor qilish uchun ma'lumot etishmasligi bilan bog'liq bo'lib, bu yangiliklardan kutishlarga hasad qilishga olib kelishi mumkin;
strategik rejalashtirish jarayoni an'anaviy rejalashtirish bilan taqqoslaganda katta mablag 'va vaqt sarflashni talab qiladi.
Innovatsion strategiya funktsional strategiyalar darajasini anglatadi. Bu shuni anglatadiki, u korxonaning marketing, ishlab chiqarish, moliyaviy strategiyalari bilan birgalikda umumiy biznes strategiyasining kichik strategiyasidir. Shu bilan birga, ba'zi agressiv innovatsion korxonalar uchun innovatsion strategiya korporativ strategiyaning eng muhim elementidir. Har qanday holatda ham korxonaning innovatsion strategiyasi biznes strategiyasi bilan uzviy bog'liq bo'lishi va innovatsion sohada umumiy strategik maqsadlar va tamoyillarni amalga oshirishga yo'naltirilgan bo'lishi kerak.
Ichki muhitga nisbatan innovatsion strategiyalar bir nechta katta guruhlarga bo'linadi:
1) mahsulot (yangi mahsulotlar, texnologiyalar va xizmatlarni yaratish va sotishga qaratilgan portfel);
2) funktsional (ilmiy-texnik, ishlab chiqarish, marketing, xizmat ko'rsatish)
3) resurs (moliyaviy, mehnat, axborot, moddiy-texnik)
4) tashkiliy va boshqaruv (texnologiyalar, tuzilmalar, boshqarish usullari).
M. Porter kompaniyalarning raqobatbardosh strategiyasining tasnifini taklif qildi, uning doirasida raqobatdosh ustunliklarga erishishning ikkita asosiy yo'nalishi aniqlandi.

3.