Maqsudov ilhomjon, joraev jomurod yangiboevich, amirov shavkat qo ziboevich

hazmlangan to‘yimli moddalar,g 
Hazmlanish koeffitsienti = -------------------------------------------------- x 100; 
yeyilgan tuyimli moddalar, g
 
Oziqalarni hazm qilish kovshovchilar qoramollar va qo„ylarda o„xshash 
bo„ladi. Dag„al oziqalardan hisoblangan somonni qoramollar, qo„ylar va otlarga 
nisbatan yaxshiroq hazm qiladi. Kletchatkaga boy oziqalarni cho„chqalar va 
parrandalar yaxshi hazm qila olmaydilar. 
Kovshovchilar va cho„chqalarda don, shrot va lavlagi kabi oziqalarning 
hazmlashi koeffitsienti bir xil bo„ladi. 
Parrandalar organiq moddalarni qishloq xo„jalik hayvonlariga nisbatan 
yomonroq, kletchatkani og„ir hazm qiladi. 
Oziqalarni hazm qilishda turlararo farq bo„lgani holda, bunday farq zotlararo 
bo„lmaydi. 
Oziqalarning hazmlanishi hayvonlarning yoshiga bog„liq, buzoqlar sut 
oziqalarini 90-98% hazm qilgani holda, o„simlik oziqalarga to„liq o„tkazilganda 
faqat 40-50% hazm qilgan, keyinchalik u ortib borib eng yuqori bosqich ovqat 
hazm qilish tizimi to„liq shakllangandan keyin erishiladi. 
Kovshovchilar, cho„chqalar va parrandalarda ovqat hazm qilish tizimi to„liq 4-
6 oyda shakllanadi. Qari hayvonlarda ovqat hazm bo„lishi ancha past kechadi. 
Oziqalarning hazmlanishini uning tarkibidagi moddalar va ularning nisbatiga 
bog„liq. Oziqalarning hazmlanishiga eng ko„p protein va kletchatka ta‟sir etadi. 
Oziqa tarkibida kletchatka qanchalik yuqori bo„lsa mikroorganizmlar va 
fermentlar ta‟siri kamayib hazmlanish susayadi. 
Oziqaning yaxshi hazmlanishiga uning tarkibida proteinning ko„p bo„lishi 
ijobiy ta‟sir etadi. 
Hazmlanuvchi azotsiz va azotli moddalarning oziqadagi to„yimli moddalar 
yoki protein nisbati deyiladi: 
 
 
Hazmlanuvchi kletchatka,g +
hazmlanuvchi yog‘ 
x 
2,25,g+ hazmlanuvchi AEM,g 
Protein nisbati= --------------------------------------------------------------------------