bo’lib, bu sertifikatlar ularning egalari topshirig’iga ko’ra, xususiy Aksiyadorlar
Aksiyalarining juda katta qismi jamlangan banklar tomonidan boshqariladi.
SHuning uchun, Germaniya kompaniyalarini erkin sotuvda bo’lgan Aksiyalarining
juda katta ulushi (90%dan ortig’i) tashkilot- investorlar tomonidan boshqariladi.
(o’zlari Aksiya egalari bo’lmasa ham)
Korparativ
boshqaruvning
continental-yevropacha
modeli
Germaniya,Avstraliya, Niderlandiya kabi Markaziy Yevropa xamda Skandinaviya
mamlakatlari uchun xos bo’lgan, shuningdek Belgiya va Fransiya mamlakatlari
uchun kamroq xos bo’lgan model xisoblanadi
Ushbu model ko’p xollarda Germaniya modeli deb xam ataladi
Korporativ boshqaruvning german modeli kontinental-yevropa
modeli deb
ham ataladi. Bu model korporatsiyalar o'rtasidagi munosabatlar barcha manfaatdor
shaxslar - aksiyadorlar, moliyaviy tuzilmalar,
xodimlar, davlat tomonidan
muvofiqlashtirilishi bilan xarakterlidir.
Ko'pincha ular yirik aksiyalar paketiga egalik qiladilar, korporatsiyalarga o‘z
vakillarini qo’yadilar va boshqalar. Ular korporativ tuzilmalarning tarkibi sifatida
qabul qilinadi va boshqaruvda ishtirok etish huquqiga ega bo'ladi, ya’ni ijtimoiy
hamkorlik prinsipi amal qiladi.
Germaniyada aksiyadorlik kapital boshqa qator
mamlakatlarga qaraganda
sezilarli darajada markazlashgan. Bunda aksiyadorlik kapitaliga bir necha yirik
yuridik shaxslar - banklar va korporatsiyalarning o'zaro egalik qilish amaliyoti
kuzatiladi.
Banklar direktorlar kengashida o‘z vakillari orqali
monitoring va nazorat
funksiyalarini amalga oshiradi, qimmatli qog‘ozlar emissiyasini tashkil qiladi,
ishonchnoma asosida aksiyalarni boshqaradi. Mazkur jihat german modelining eng
asosiy xususiyati hisoblanadi
Korporativ boshqaruv nemis modelida banklar ishtiroki
Kapital bozorining past darajada rivojlanganligi
sababli banklar
korporatsiyalarni tashqi moliyalashtirishning asosiy manbasi sifatida ko‘zga
tashlanadi. Bu holat nodo‘stona birlashish va qo‘shib olishlarga imkon bermaydi.
Germaniyada direktorlar kengashining bosh maqsadi aksiyadorlarning alohida
guruhlari manfaatlarini himoya qilish emas, balki umumiy holda korporatsiya
raqobatbardoshligini oshirish hisoblanadi
Kapital bozorining past darajada rivojlanganligi sababli banklar
korporatsiyalami tashqi moliyalashtirishning asosiy manbasi sifatida ko'zga
tashlanadi.
Bu holat nodo'stona birlashish va qo'shib olishlarga imkon bermaydi. Aksariyat
aksiyadorlar depozitariy vazifasini ham bajaruvchi banklar
orqali aksiyalar sotib
oladilar. Korporatsiyaiar materiallari asosida banklar korporatsiya faoliyatini
rivojlantirish bo'yicha o‘z taklif va tavsiyalarini aksiyadorlarga yo'naltiradi.
Agarda takliflar va tavsiyalar boyicha aksiyadorlarda e’tirozlar bolmasa,
banklar o‘z fikri boyicha masalani ovozga qo“yadi. Shuning uchun korporatsiyalami
boshqarishda banklar iqtisodiy va ma’nan javobgarlikni o‘z zimmasiga oladi.
Mazkur modelning boshqa xususiyatlariga quyidagilarni ham kiritish mumkin:
umumiy yig'ilishda aksiyadorlaming ovozlar soni chegaralanishi;
- individual aksiyadorlar ulushining pastligi; -
xorijiy investorlaming faol
ishtiroki
Dostları ilə paylaş: