Mavzu: Uglevodlar va ularning organizmdagi ahamiyati

Yüklə 98,85 Kb.

1 2 3 4

Karimov Jasurning bioximiya slaydi

Berdaq nomidagi Qoraqalpoq Davlat Universiteti 2-b guruh talabasi Karimov Jasurning bioximiya fanidan tayorlagan slaydi.

Barcha tirik organizmlarning muhim tarkibiy qismi uglevodlardir. Odam organ va to’qimalarida uchraydigan jami uglevodlarning yig’indisi quruq tana og’irligining 2%ini tashkil qiladi. Uglevodar o’simliklar olamida ko’p tarqalgan organik birikmalar bo’lib, ular hayotda muhim ahamiyatga ega. Ular o’simliklar tarkibiy qismining 80-90 % ni tashkil qiladi. Uglevodlar fotosintez jarayonining asosiy mahsulidir.Ular o’simliklar nafas olish jarayonida parchalanganda, ko’p energiya ajraladi, hosil bo’lgan energiya tirik orgnizmlarda sodir bo’ladigan turli tuman sintez reaksiyalari uchun sarflanadi.

Uglevodlar hayotiy jarayonlarda muhim rol o’ynaydigan birikmalar - oqsillar, nuklein kislotalar va yog’lar hosil bo’lishida alohida ahamiyatga ega. Uglevodlar odam va hayvon organizmida asosan energetik funksiyani bajaradi. Shu bilan birga ular tuzilmalar hosil qilishda, himoya va retseptorlik vazifalarini o’tashda ham ishtirok etadi.
Uglevodlarning ko’pchiligi o’simlikarda zahira modda sifatida to’planadi. Masalan, paxta tolasini, kanop po’stlog’ini asosan, sellyuloza tashkil qiladi. Ular ildizda, boshqa ildizmevalarda ham zahira oziq modda sifatida ko’p to’planadi.
Uglevodlar asosan C, N, O atomlaridan tashkil topgan bo’lib, shuningdek ular tarkibida boshqa elementlar uchraydi, masalan, aminoshakarlar tarkibida azot bo’ladi.

Uglevodlar kimyoviy tuzilishiga ko’ra, ko’p atomli spirtlarning aldegidi yoki ketoni hisoblanadi. Ular turli xususiyatlarga ega: suvda eriydigan va suvda erimaydigan moddalar, kichik va katta molekulyar massaga ega bo’lgan birikmalar, qaytaruvchilik xususiyatiga ega bo’lgan va ega bo’lmagan birikmalar va hokazo.
Uglevodlar uchta asosiy guruhga bo’linadi: monosaxaridlar, oligosaxaridlar va polisaxaridlar:

Yüklə 98,85 Kb.

Dostları ilə paylaş:

1 2 3 4