Microsoft Word ìàíáà ëàò ëåê. doc

12.3.3. VAS
İ
QA 
Hijriy 966 yil zulqada oyining 21-kuni (1559 y. 25 sentyabr). 
Xoja Zinda Ali arbob xoja Yusuf wg’li... wziga tegishli mulk xususida 
qonuniy tarzda va quyidagi mazmunda arz qildi: “Buxoroning Eski qalasi 
tashqarisida, mah’sidwzlar bozorida, qalqon yasovchilar timida joylashgan twrt 
nafar dwkonimni, uzil-kesil va qatiy savdo bilan sotdim. 
Uning bir tarafi mamlakayi podshoh’iyga,
51
ikkinchi tarafi shah’ar 
h’andaqiga,
52
uchinchi tarafdan nomi zikr etilgan oluvchiga tegishli 
tegirmonning ayvoniga tutashdir. Dwkonga kirish ywli h’am wsha tarafdan. 
49
Аҳмедов
Б
. 
Юқ
. 
асар
. 78 
бет
.
50
Ўша
асар
. 78-79 
бетлар
.
51
Мамлакайи
подшоҳий
– 
подшоҳ
, 
хон
девонига
тегишли
ер
-
сув
.
52
Хандақ
- 
қалъа
девори
ташқарисига
қазиб
сув
тўлатилиб
қўйилган
зовур
, 
махсус
мудофаа
иншооти
.

---

151
(Ushbu vasiqa) quyidagi odamlar ishtirokida tuzildi: 
Jwra Muh’ammad xoji Kalon shayx wg’li; 
Abdulmuh’ammad; 
Muh’ammad Amin Abdi Kalonxoja wg’li; 
Mir Fazlulla; 
Mavlono Mah’mud xatib Kalotiy.”
53
12.3.4. Majmuayi vasoyiq 
“Majmuayi vasoyiq”(“Vasiqalar twplami“) – Samarqand qozixonasiga 
tegishli va XU1 asrning oxirida tuzilgan h’uquqiy h’ujjatlar, vasiqalar 
twplamidir. Unda jami 735-ta h’ujjat bwlib, xronologik jih’atdan 1588-1591 
yillarni wz ichiga oladi. Ushbu h’ujjatlar turli ijtimoiy-iqtisodiy masalalar, meros 
taqsimlash, kasb-h’unar, shogirdlik bilan bog’liq, savdo dwkonlari, er-suv va 
h’ovli-joyni ijaraga qwyish kabi masalalarni rasmiylashtirishga bag’ishlangan. 
Hujjatlarning yana bir muh’im tomoni shundaki, ularda XU1 asrda Samarqandda 
amalda bwlgan kasb-h’unarlar, zargarlik, kulolchilik, rangrezlik, attorlik, 
kimuxgarlik, chitboflik, sangtaroshlik, shamshirlarlik, qog’oz ishlab chiqarish, 
zardwzlik, sarrojlik, duradshorlik, kuloh’garlik, sah’h’oflik-muqovasozlik, 
xattotlik, kitobfurushlik va twqsondan ortiq kasb-h’unar h’aqida malumot 
mavjud.
“Majmuayi vasoyiq”ning yaxshi qwl
ё
zmasi h’ozirda WzRFA 
Sharqshunoslik institutining xazinasida 1386 tartib raqami bilan saqlanmoqda. 
Hujjatlarning bir qismi rus va wzbek tillariga tarjima qilinib, chop etilgan. 
Abdurauf Fitrat va V.S.Sergeev ulardan faqat 36 nafarini tanlab olib rus tiliga 
tarjima qilganlar va 1937 yili Toshkentda nashr etganlar. Hujjatlardan 237 tasi, 
yani taxminan uchdan bir qismi sharqshunos olim B.
İ
broh’imov (1908-1978 yy.) 
tarafidan wrganilib, wzbek tiliga tarjima qilingan edi. Bu ish 1982 yili 
B.Ah’medov, O.Jalilov, M.Karimova, T.Fayziev va G.Ostonova tarafidan 
nashrga tay
ё
rlandi va chop etildi. Unday ayrim namunalar quyida keltirildi: