Microsoft Word arif son variant doc
Yüklə 3,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
79 sərvətlərini Azərbaycan Respublikasına köçürmək, gətirmək və göndərmək hüquqları təsbit olunur. Burada Azərbaycan Respublikasının Milli Bankı və Azərbaycan Respublikasının Dövlət Gömrük Komitəsi ölkədə valyuta nəzarətini həyata keçirən orqanlar kimi müəyyən olunmuşdur. 2001-ci ildə qanunda edilən əlavə və dəyişikliklərlə ölkəyə valyuta vəsaitlərinin gətirilməsi, habelə ölkədən çıxarılması ilə bağlı bəzi dəqiqləşdirmələr aparılmışdır. Belə ki, dəyişikliklərdən sonra fiziki şəxslər tərəfindən əvvəllər nağd şəkildə ölkə ərazisinə gətirilmiş valyuta vəsaitlərinin ölkədən çıxarılması 50 min ABŞ dolları ekvivalentinə qədər məhdudlaşdırılmışdır. Həmçinin, yeni əlavələrə görə, fiziki şəxs olan rezidentlər tərəfindən Azərbaycan Respublikasının ərazisinə gətirilən valyuta vəsaitlərinin məbləği 50 min ABŞ dolları ekvivalentindən artıq olduqda, gömrük orqanları həmin vəsaitlərlə bağlı müvafiq məlumatları 7 gün müddətində Azərbaycan Respublikası Milli Bankına və müvafiq icra hakimiyyəti orqanına təqdim etməlidir. Eyni zamanda, Azərbaycan Respublikasında qeyri-rezidentlərin valyuta əməliyyatlarını müəyyən edən maddəyə də dəyişikliklər olunmuşdur. Belə ki, qeyri-rezidentlər tərəfindən ölkə ərazisinə gətirilən və xaricə aparılan valyuta vəsaitləri 50 min ABŞ dolları ekvivalentinə qədər sərbəst, bundan yuxarı həcmdə vəsaitlər isə müəyyən gömrük rəsmiləşdirmələri vasitəsilə həyata keçirilməlidir. Digər bir düzəlişə görə, Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin yerinə valyuta nəzarəti agentləri kimi əsas valyuta nəzarəti orqanı müvəkkil banklar təsbit edilmişdir. Azərbaycan Respublikasında xarici ticarətin, o cümlədən ixracın hüquqi tənzimlənməsini həyata keçirən qanunverici sənədlərdən biri də 1996-cı ildə qəbul olunan “Standartlaşdırma” haqqında qanundur. Bu qanun ölkəyə gətirilən və ölkədən çıxarılan malların, işlərin və xidmətlərin müvafiq beynəlxalq, regional və dövlət standartlarına cavab verməsi ilə bağlı müddəaları təsbit edir. Azərbaycan Respublikasına gətirilən məhsulların, işlərin və xidmətlərin, о cümlədən ərzaq mallarının, dərman preparatlarının və əhali üçün nəzərdə tutulan digər məhsulların, işlərin və xidmətlərin müvafiq dövlət standartlarının məcburi tələblərinə uyğunluğunun təsdiq edilməsi və ya tanınması bu qanun əsasında müəyyən edilmiş qaydada həyata keçirilir. 1997-ci ildə Perezident tərəfindən imzalanan “Azərbaycan Respublikas- ında xarici ticarətin daha da liberallaşdırılması haqqında”“ Fərman eyni zamanda, ixrac əməliyyatları üzrə bazar İqtisadiyyatı tələblərinə cavab verən müasir qaydaları müəyyən edir. Burada Respublika ərazisində istehsal, emal, təkrar emal olunan malların ixracı, kreditlə ixrac əməliyyatları və müvəqqəti ixrac əməliyyatları üzrə qaydalar təsbit olunmuşdur. “Azərbaycan Respublikasında ixrac-idxal əməliyyatları üzrə gömrük rüsumlarının dərəcələri haqqında” Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinin 22 aprel 1998-ci il tarixli Qərarına görə ixrac olunan mallar, onların növlərindən asılı olmayaraq ixrac rüsumundan azad olunmuşdur.
80 Müasir dövrdə xarici ticarət əlaqələrinin tarif tənzimlənməsi “Azərbaycan Respublikasının idxal-ixrac əməliyyatları üzrə gömrük rüsumlarının dərəcələri, gömrük rəsmiləşdirilməsinə görə alınan yığımların miqdarı haqqında” Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2001-ci il 12 aprel tarixli 80 nömrəli qərarı və sonrakı illərdə bu qərara edilmiş bəzi dəyişiklik və əlavələrlə tənzimlənir. Belə ki, bu qərara görə yalnız metallurgiya sənayesinin ilkin məhsulları (dənəvər və tozşəkilli məhsullar) hər ton üçün 5 ABŞ dollarından 15 ABŞ dollarına qədər həcmdə ixrac vergisinə cəlb edilir. Bu qərarla hökumət yerli istehsalı stimullaşdırmaq üçün ölkədə istehsalı mümkün olan bir çox məhsulların idxalına gömrük rüsumlarını yüksəltmişdir. Belə ki, xarici ticarətə daxil olan 16672 əmtəənin 5235-i (və ya 31,4%-i) 15%- lik dərəcə ilə idxal rüsumuna cəlb edilir. Bununla yanaşı, 2757 əmtəədən (və ya 16,5%-dən) 0,5%-lik, 2098 əmtəədən (12,6%) isə 0%, 1%, 3%, 5% və 10%-lik dərəcə ilə idxal rüsumu tutulur. Yerdə qalan 6582 (və ya 39,5%) əmtəə spesifik gömrük rüsumuna cəlb edilir. Həmçinin, həmin qərara görə, gömrük ixrac vergilərinin malların (işlərin, xidmətlərin) müqavilələrə əsasən satıldığı valyuta ilə ödənilməsi və Azərbaycan Respublikası Hökümətinin xarici ölkələrlə azad ticarət sazişi olduğu təqdirdə ikitərəfli razılığa əsasən malların idxalına və ya ixracına gömrük vergisi tətbiq olunmaması təsbit olunmuşdur. Nazirlər Kabinetinin 12 oktyabr 1994-cü il tarixli 319 №-li qərarı ilə Azərbaycan Respublikasının ərazisindən kənara valyuta aparılmasının tənzimlənməsi məsələləri müəyyənləşdirilmişdir. Burada milli və xarici valyutanın ölkəyə gətirilməsi və ölkədən çıxarılması məsələləri təsbit olunmuşdur. Bu qanunvericiliyə görə, respublikadan xaricə gedən hər bir fiziki şəxs tərəfindən 1000 ABŞ dolları məbləğində (Milli Bankın müəyyən etdiyi məzənnə ilə bu məbləğə ekvivalent olan digər xarici valyuta) valyuta vəsaiti sərbəst çıxarıla bilər. 1000 ABŞ dollarından əlavə 4000 ABŞ dollarına qədər aparılan valyuta vəsaiti müvafiq müvəkkil bankların təsdiqedici sənədləri əsasında çıxarıla bilər. Bu sənədlər olmadığı təqdirdə, bu məbləğin 2%-i həcmidə gömrük haqqı ödənilmək şərtilə çıxarıla bilər. Eyni zamanda, qərara əsasən fiziki şəxslər tərəfindən ölkədən 5000 ABŞ dollarından artıq valyuta vəsaiti çıxarılması qadağan olunmuşdur. Həmçinin qərara görə, xarici valyutaların ölkəyə gətirilməsinə məhdudiyyət qoyulmaması təsbit olunmuşdur. Bununla yanaşı, milli vaylutanın minimum əmək haqqının 5 mislinə bərabər məbləğdən çox ölkədən çıxarılmaması təsbit olunmuşdur. Azərbaycanda ixracın valyuta tənzimlənməsi istiqamətində mövcud olan qanunvericilik aktlarından biri də “Azərbaycan Respublikası ərazisindən ixrac edilən malların müqabilində valyüta vəsaitlərinin ödənişinə nəzarət barədə” Təlimatdır. Təlimata görə, konsiqnasiya, barter, kreditlə ixrac, müvəqqəti ixrac əməliyyatları zamanı satışdan əldə olunan vəsaitlərin ölkəyə daxil olması məsələləri müəyyən olunmuşdur. Belə ki, təlimata əsasən konsiqnasiya yolu ilə ixrac zamanı satışdan əldə edilən vəsaitlər 10 bank günündən gec olmayaraq Yüklə 3,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|