126.3. Şübhəli, təqsirləndirilən, zərər çəkmiş şəxsin və ya şahidlərin cinayət
prosesini həyata keçirən orqana özgənin sözlərindən verdikləri məlumatlar sübut
kimi istifadə edilə bilməz. Yalnız vəfat etmiş şəxsin sözlərindən alınmış məlumatlar
məhkəmənin qərarı ilə istisna olaraq sübut kimi qəbul oluna bilər.
126.4. Aşağıdakı şəxslərin ifadələrinə sübuti əhəmiyyət verilə bilməz:
126.4.1. cinayət təqibi üzrə əhəmiyyət kəsb edən halların müvafiq anda dərk və
ya təsvir edilməsi qabiliyyətinə malik olmadığı qəbul edildikdə;
126.4.2. cinayət təqibi üzrə əhəmiyyət kəsb edən halların dərk və ya təsvir
edilməsi qabiliyyətinin ekspertiza vasitəsi ilə yoxlanılmasından imtina edildikdə.
126.5. Şahid qismində dindirilməli olmayan şəxslərin məlumatlarından sübut
kimi istifadə oluna bilməz.
126.6. Təqsirləndirilən şəxsin cinayət törətməkdə öz təqsirini etiraf etməsi yalnız
iş üzrə bütün sübutların məcmusu ilə təsdiq edildiyi halda ona qarşı ittihamın əsası
kimi qəbul edilə bilər.
M a d d ə 1 2 7 . E k s p e r t i n r ə y i
127.1. Ekspertin rəyi onun tərəfindən yazılı şəkildə ifadə edilmiş elm, texnika,
incəsənət və ya peşə sahəsində xüsusi biliklərə əsaslanmış:
127.1.1. cinayət prosesini həyata keçirən orqanın və ya cinayət prosesi tərəflərinin
ekspert qarşısında qoyduğu suallara, habelə iş materiallarının tədqiqi zamanı ortaya
çıxan onun səlahiyyətlərinə aid digər halların araşdırılmasına dair nəticələridir;
127.1.2. bu nəticələri əsaslandıran ekspertin apardığı tədqiqatın təsviridir.
127.2. Ekspert tərəfindən aparılan tədqiqatın üsulları, qoyulmuş sualların
cavablarının əsaslandırılması, habelə ekspertin öz təşəbbüsü ilə müəyyən etdiyi
cinayət təqibi üzrə əhəmiyyət kəsb edən digər hallar ekspertin rəyində öz əksini
tapmalıdır.
127.3. Ekspertin rəyi təhqiqatçı, müstəntiq, prokuror və ya məhkəmə üçün
məcburi deyil, hər hansı başqa sübut kimi cinayət prosesini həyata keçirən orqan
tərəfindən yoxlanılmalı və işin bütün halları ilə bağlı surətdə qiymətləndirilməlidir.
Ekspertin rəyi ilə razılaşılmadıqda bu barədə əsaslandırılmış qərar çıxarılmalıdır.
M a d d ə 1 2 8 . M a d d i s ü b u t l a r
128.1. Öz xüsusiyyətinə və əlamətlərinə, mənşəyinə, aşkar edildiyi yerə və
vaxtına və ya üzərində hadisənin izlərinin saxlanıldığına görə cinayət təqibi üzrə
əhəmiyyət kəsb edən halların müəyyən edilməsinə kömək edən hər bir əşya maddi
sübut hesab edilə bilər.
128.2. Əşya cinayət prosesini həyata keçirən orqanın qərarı ilə maddi sübut hesab
edilir.
128.3. Əşyanın maddi sübuti əhəmiyyəti məhkəmə tərəfindən o halda qəbul
olunur ki:
128.3.1. əşya əldə olunduqdan dərhal sonra o, ətraflı təsvir edilməklə,
möhürlənməklə və bu kimi hərəkətlər yerinə yetirilməklə onun üzərindəki izlərin
əlamətlərinin və xüsusiyyətlərinin əhəmiyyətli surətdə dəyişdirilməsi imkanı aradan
qaldırılmış olsun;
128.3.2. şübhəli, təqsirləndirilən, zərər çəkmiş şəxs və ya şahid onu bilavasitə
məhkəmədə tədqiqdən əvvəl tanısın.
M a d d ə
1 2 9 .
M a d d i
s ü b u t l a r ı n
v ə
d i g ə r
ə ş y a l a r ı n
s a x l a n ı l m a s ı
129.1. Maddi sübutlar mümkün qədər qablaşdırılır, möhürlənmiş halda cinayət
işində saxlanılır, həcmi böyük olduqda isə təşkilatlara, müəssisələrə və müvafiq
şəxslərə onların razılığı ilə məsul saxlanışa verilə bilər.
129.2. Cinayət təqibi üzrə icraat zamanı aşağıdakı əşyalara baxış keçirilməsindən
dərhal sonra, lakin götürmə hərəkəti edildiyi andan 7 (yeddi) gündən gec olmayaraq
cinayət prosesini həyata keçirən orqan dövlət bankına təhvil verməlidir:
129.2.1. qiymətli metallar və daşlar, mirvari, onlardan hazırlanan zərgərlik
əşyaları;
129.2.2. milli və ya xarici valyuta ilə nağd pullar, çeklər, qiymətli kağızlar,
istiqraz vərəqələri və lotereya biletləri.
129.3. İstintaq hərəkətləri zamanı götürülmüş milli və ya xarici valyuta ilə nağd
pul, həmçinin digər qiymətli kağızlar cinayət təqibi üzrə icraatın materiallarında o
halda saxlanılır ki, onların fərdi əlamətləri cinayət təqibi üzrə əhəmiyyət kəsb edir.
129.4. Maddi sübutların və iş üzrə götürülmüş digər əşyaların təyinatı məsələsi
məhkəmənin qanuni qüvvəyə minmiş hökmü və cinayət prosesini həyata keçirən
orqanın cinayət təqibi üzrə icraata xitam verilməsi haqqında qərarı ilə həll
edilənədək bu əşyalar cinayət prosesini həyata keçirən orqanda saxlanılır. Bu
Məcəllə ilə nəzərdə tutulmuş hallarda maddi sübutlar haqqında qərar cinayət təqibi
üzrə icraat qurtaranadək də qəbul edilə bilər.
129.5. Maddi sübut kimi cinayət təqibi üzrə icraatın materiallarına əlavə edilmiş
əşya üzərində hüquqa dair mübahisə mülki mühakimə icraatı qaydasında baxılmalı
olduqda, bu əşya mülki iş üzrə qərar qüvvəyə minənədək saxlanılır.
M a d d ə 1 3 0 . C i n a y ə t t ə q i b i ü z r ə i c r a a t ı n a p a r ı l d ı ğ ı
m ü d d ə t d ə ə ş y a l a r ı n m ü h a f i z ə s i n i n t ə m i n e d i l m ə s i
130.1. Maddi sübutların və digər əşyaların saxlanılması zamanı, habelə onların
ekspertizadan keçirilməsi, cinayət işinin digər ibtidai araşdırma orqanına, prokurora
və ya məhkəməyə göndərilməsi ilə əlaqədar bu əşyaların itirilməsi, zədələnməsi,
xarab olması, bir-birinə toxunması və ya qarışmasının qarşısının alınması üçün
müvafiq tədbirlər görülməlidir.
130.2. Cinayət təqibi üzrə icraatın materialları göndərilərkən onları müşayiət
məktubunda, ayrıca siyahıda və ya ittiham aktına əlavə olunmuş arayışda həmin