Az
ərbaycan İqtisadiyyatı
çəkdir.
Beləliklə, həm yüksək böyümə səbəbi, həm də məşğulluqda artım əldə
ediləcəkdir. Bu baxımdan, nəzarət alünda olmaq şərtiylə Azərbaycanda 10-15%
ətrafında inflyasiya nisbəti qəbul olunur.
2.3.
MƏŞĞULLUQ
Ölkə iqtisadiyyaünda baş verən keçid və durğunluq səbəbiylə iş qabiliyyəti olan
insanlann böyük əksəriyyəti işsiz qalmışdır. Ermənistanın Azərbaycan tor- paqlannm
20%-ni işğal etməsi nəticəsində ərazidən 1 milyondan çox köçkünün olması da
məşğulluq problemini artıran amillərdəndir. Məşğulluq potensialının
beynəlxalq
dövriyyəsi Azərbaycanda problem olmuşdur. Azərbaycanda məşğulluğun dövriyyə
sürəti çox yüksəkdir. Bu vəziyyət ölkənin gələcək demoqrafik vəziyyətinə ciddi təsir
göstərəcəkdir. Digər tərəfdən ölkədə təcrübəli məşğulluğa
verilən dəyər də az
olduğundan onlar da ölkəni tərk edirlər. İşsizlərin böyük əksəriyyəti Rusiya, Türkiyə,
İran kimi qonşu ölkələrə istiqamətlənirlər. Ölkəni bu şəkildə tərk edənlər arasında
gənc və orta yaşlı insanlar üstünlük təşkil edirlər. Bu cür “beyin köçü” dövrünün son
5-6 ildə daha da artdığı müşahidə edilir"*’. Azərbaycan hökuməti ölkə xaricinə
köçənlərin ölkəyə qayıtmalan üçün 2005-ci ildən etibarən sosial islahatlara üstünlük
verməyə başlamışdır.
Ermənistan və erməni işğahndakı torpaqlan
tərk etmək məcburiyyətində
qalanların 60%-i iqtisadi olaraq aktiv qəbul edilmələrinə baxmayaraq köçkünlərin
böyük
bir qismi işsiz olub, dövlətdən aldıqları yardımlarla həyatlarını davam
etdirməyə çalışırlar.
Dövlət işsizlik problemini həll etmək məqsədiylə bəzi qərarlar almışdır. Bir
tərəfdən yeni iş yerlərinin açılması, uyğun bazar sisteminin qurulması (əmək bazarı,
ixtisas dəyişmə kursları və s.), digər tərəfdən işsizlərin sosial müdafiəsi üçün tədbirlər
alır. Son illərdə özəl sektorun inkişafı da bu problemin həllinə yeni imkanlar verir.
Ümumi əhalinin məşğulluq səviyyəsinin müəyyən müddət ərzində çox az bir artış
göstərdiyi müşahidə olunur. Ümumi əhalinin məşğulluq
ilə təmin edilən hissəsi
1998-ci ildə 53.4%, 1999-cu ildə 56.7%, 2000-ci ildə 56.8% və 2001- ci ildə 56.9%
olmuşdur. 2009-ci ildə isə bu göstərici 80% ətrafında olmuşdur.
Məşğulluğun sektorlar üzrə bölünməsi də zamanla dəyişir. Sənaye və inşaat
sektorlarında istifadə olunan məşğulluq nisbəti xeyli azalmış, xidmət sektorlarında
istifadə edilən məşğulluq nisbəti isə artmışdır. Təsərrüfat
sektorunda işləyənlərin
nisbəti 1998-ci ilə qədər demək olar ki,
sabit qalarkən, bu tarixdən etibarən
əhəmiyyətli dərəcədə artım müşahidə edilmişdir. 1995-ci ildən 2005-ci ilə gəldikdə
məşğulluğun
daha çox nəqliyyat, rabitə, təsərrüfat, turizm, inşaat
“Investment Possibilities of Azerbaijan”,
Ekspert İqtisad Jurnalı,
No.7-8, 2001, s.20; Azər Mehdiyev,
“Azərbaycan’ın Dünya İqtisadiyyatına İnteqrasiyasının Reallıqları”,
Ekspert İqtisad Jurnalı,
No.7-8,2001, s.26.
Dostları ilə paylaş: