Microsoft Word Azerbaijan Country Strategy Final for Web Posting Aze (3)
Yüklə 0,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Davamlı Enerji
- Enerji
- Şәhәr nәqliyyatı
44
qonşu ölkәlәr olan Qazaxıstan vә İranla transxәzәr layihәlәrinә cәlb olunmuşdur. 2012-ci ilin noyabr ayında Azәrbaycan parlamenti Türkiyә ilә Xәzәr dәnizi qazını Türkiyәnin Gürcüstanla şәrq sәrhәdindәn Avropa ilә qәrb sәrhәdinә daşıyacaq Trans- Anadolu qaz boru kәmәrinin (TANAP) tikintisinә dair dövlәtlәrarası saziş imzaladı. 2013-cü ilin iyun ayından Şahdәniz konsorsiumu Avropaya qaz tәchizi üçün “Nabucco West” şirkәti әvәzinә Trans-Adriatik Boru Kәmәri (TAP) layihәsini seçdiyini bәyan etdi. Xәzәr dәnizinin qazının satışı üçün şәrtlәr Yunanıstandan İtaliyaya qәdәr bir sıra şirkәtlәrlә razılaşdırılmışdır.
Hökumәt subsidiyalarının azaldılması vә enerjinin effektivliyinin artırılması üçün yerli neft vә qazın qiymәtlәrinin dünya bazarı qiymәtlәrinә uyğunlaşdırılması üzrә bir sıra addımlar atılmışdır. Buna baxmayaraq, müstәqil nizamlayıcı hәlә dә yaradılmamışdır. Qanunvericilik mәqsәdәuyğun hesab olunur. Әksәr yataqlar Hasilatın Pay Bölgüsü Sazişlәri üzrә işlәnmişdir. MSŞT Şurası 2009-cu il 16 fevral tarixindә Azәrbaycanı MSŞT üzvlüyünә qәbul etdi vә beş il әrzindә üzvlüyü yenidәn tәsdiq olunmalıdır. HPBS gәlir axınının hökumәtlә ARDNŞ arasında bölüşdürülmәsi müәyyәnlәşdirilmişdir vә Dövlәt Neft Fondu şәffaf tәrzdә fәaliyyәt göstәrir. Gәlirlәr Dövlәt Büdcәsinә tam inteqrasiya olunmuşdur.
Bazar strukturu: Böyük Bazar institutları: Böyük
Ölkә bölgәdә enerjinin әn intensiv olduğu ölkәlәrdәn biridir. Enerji tariflәri çox aşağı olmaqla ekoloji xәrclәri әhatә etmir vә enerji effektivliyi davranışına yol açmır. Nazirlәr Kabineti vә Prezident tәrәfindәn 2004-cü ildә bir sıra müvafiq fәrmanlar verilsә dә (“Enerjinin Effektivliyi vә Enerji Sektoru üzrә müәssisәlәrdә itkilәrin azaldılmasına dair tәdbirlәr planı” vә “alternativ enerji mәnbәlәrinin istifadә olunmasına dair dövlәt proqramı”) enerjinin effektivliyi qanunu vә ya siyasәtlәri qüvvәdә deyil. Bu yaxınlarda bәrpa olunan enerji istehsalına dәstәk vermәk vә bu sahә üzrә icazәlәr vermәyi nәzәrdә tutan alternativ vә bәrpa olunan enerji mәnbәlәri üzrә dövlәt agentliyi yaradılmışdır. “Azәrenerji” 2006-cı ildә AYİB tәrәfindәn maliyyәlәşdirilmiş layihә әsasında ölkәdә ilk TİM layihәlәrindәn birinә imza atmışdır.
Bazar strukturu: Böyük Bazar institutları: Böyük Әsas problemlәr: (i) dövlәt şirkәtlәrinin korporativlәşdirilmәsi; (ii) müstәqil nizamlayıcının yaradılması; vә (iii) son istehlakçılar üzrә xәrclәri әks etdirәn tariflәrin tәtbiq olunması. Enerji sektoru dövlәt inhisarında olan “Azәrenerji” şirkәti tәrәfindәn idarә olunur. Hökumәt elektrikin kapital investisiyalarını maliyyәlәşdirmәyә davam edir, liberallaşdırma üçün heç bir plan olmadığı halda bütün tariflәr nizamlanmış 45
formadadır. Bakı paylama şәbәkәsi üzrә tәdqiq olunmasına vә dәyişdirilmәsinә baxmayaraq özәllәşdirmә hökumәtin açıq mәqsәdi hesab olunmur. Buna baxmayaraq, şirkәt korporativlәşdirmә üzrә ambisiyalı planlar axtarır. Bu istiqamәtdә ilk mәrhәlә - BMH standartlarının hәyata keçirilmәsindә 2012-ci il әrzindә irәlilәyişlәr olmuşdur. Bu planlar şirkәt daxilindә bölgünü tamamilә asanlaşdıracaq vә biznes proseslәrini әhәmiyyәtli dәrәcәdә inkişaf etdirәcәk. Ölkәdә hәlә dә müstәqil nizamlayıcı yoxdur. Dövlәt Tarif Şurası 2007-ci ilin әvvәlindә bütün istifadәçilәrin enerji tariflәrini üçqat artırdı ki, bu da maliyyә göstәricilәrinin yaxşılaşmasına yardım etdi. Lakin hәmin vaxtdan bәri tarif üzә әhәmiyyәtli artımlar olmamışdır. İtkilәrin azaldılması vә ödәnişlәrin yığılması sәviyyәlәrinin artırılması üçün yeni sәrmayә paylama şәbәkәsinin inkişaf etdirilmәsini hәdәfә alır. Azәrbaycan, Gürcüstan vә Türkiyә arasında qarşılıqlı әlaqәnin güclәndirilmәsinә yönәlәn Enerji Körpüsü layihәsi üzrә işlәr tamamlanma mәrhәlәsindәdir. Layihә başa çatdıqdan sonra Azәrbaycan vә Türkiyә arasında Gürcüstan vasitәsilә enerji mübadilәsinә yol açacaq. 2011-ci ilin sonundan bәri bәrpa olunan enerji mәnbәlәri üzrә dövlәt agentliyi vasitәsilә bәrpa olunan enerjinin inkişafına böyük diqqәt göstәrilmişdir. Buna baxmayaraq, bu dәstәk ictimai fondlardan prinsipial olaraq istifadә olunması modelini izlәyir vә özәl sәrmayәdarlar üçün imkanlar mәhdudlaşdırılır.
Bazar strukturu: Böyük Bazar institutları: Böyük
Su vә tullantı suyu xidmәtlәri hәlә dә mәrkәzsizlәşdirilmәlidir, çünki mәrkәzi hökumәt hәlә dә әmәliyyatlarda vә investisiya qәrarlarının verilmәsindә aparıcı rol oynayır. Әhalinin 65 %-inin su tәminatı “Azәrsu” dövlәt şirkәti, 10 %-i kiçik özәl operatorlar, 25 %-i isә mәnzil sahiblәrinin özlәri tәrәfindәn hәyata keçirilir. Tarif islahatlarının icrasında uğursuzluq, zәif rәhbәrlik vә pis idarәetmә “Azәrsu”nun maliyyә göstәricilәrinin çox pis olmasına gәtirib çıxarmışdır. Hökumәtin sövdәlәşmәlәrin nağd olaraq aparılmasına dair dövlәt müәssisәlәrinә verdiyi tәlimatlara baxmayaraq ödәniş sәviyyәlәri xüsusilә yerli әhali üzrә aşağıdır. Bundan başqa, Prezidentin 2011-ci ildә verdiyi fәrman әsasında әhalinin 2011-ci ilin fevral ayının 1-ә qәdәr yığılmış su vә kanalizasiya borcları silinmişdir vә bu tәdbir ödәniş nizam-intizamını daha da zәiflәdә bilәr. İri şәhәrlәrdә suölçәnlәr quraşdırılmış vә bu yaxınlarda ölçü әsasında hesabın müәyyәn olunması sistemi tәtbiq edilmişdir.
Bazar strukturu: Böyük Bazar institutları: Böyük Bu sektor üzrә problemlәr aşağıdakılardan ibarәtdir: (i) bәzi әsas nizamlayıcı amillәrin, o cümlәdәn, tarifin müәyyәn edilmәsi mәsuliyyәti vә xidmәtin tәmin olunmasının tәşkilinin mәrkәzsizlәşdirilmәsi; (ii) ictimai nәqliyyat xidmәtinin tәmin olunmasının nizamlaması vә ona nәzarәt etmәsi üçün yerli özünü idarәetmә orqanlarının tәşkilati vә hüquqi güclәrin artırılması.
Yüklə 0,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|