Microsoft Word bibloqrafiya-20. 09. 2017. doc

P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
214
 
OLDU U K M  GÖRÜN N,  
GÖRÜNDÜYÜ K M  OLAN 
XS 
 
G ncl rimiz üçün örn k olan  r fli, z hm tl  dolu m nal  h -
yat yolu keçmi , sözü bütöv, özü m rd, müsb t m n vi- xlaqi key-
fiyy tl rin l yaq tli da y c s , d y rli milli s rv timizin (dilimizin) 
ay q ke ikçisi Buludxan  ziz o lu X lilov haqq nda dü ündükl -
rimi söyl m k ist yir m. M n onu ali t hsil ald  ill rd n tan -
y ram. Bilikli, istedadl   v  çal qan t l b  idi. El  o zamandan 
bizim aram zda s mimi, isti münasib tin t m li qoyuldu.  
O sanki elmi yarad c l q üçün dünyaya göz açm d r.  
Buludxan mü llim böyüyün, kiçiyin yerini bil n, sözü bütöv, 
özü m rd, geni  dünyagörü lü, v t np rv r, xeyirxah, humanist, 
sa lam ruhlu  xsiyy t 28 kitab n, 350-d n çox elmi – publisistik 
m qal nin mü llifi kimi tan nan z ngin bilikli, yüks k istedadl  fi-
loloq alimdir. Televiziya verili l rind  müxt lif aktual mövzularda 
etdiyi maraql , m zmunlu ç x lar  il  tama aç lar n böyük r b tini 
qazana bilmi dir.  
Filologiya üzr  elml r doktoru, professor Buludxan X lilovu ta-
n yanlar onun mehriban, s mimi, geni  ür kli, s xav tli v  sad  bir 
insan oldu unu deyirl r.  
H qiq t n d  bel dir. Buludxan mü llim yan na g l nl ri gül r-
üzl  v  hörm tl  qar lay r, onlara imkan daxilind  köm klik gös-
t rm y  çal r. Çünki onun t s vvüründ , dü ünc sind  hörm t 
güclü,  z m tli faktordur. Yax l q, hörm t heç bir zaman itmir, h -
mi  insan n özün  qay d r. Hörm t ed n  hörm t olunar. H yat 
t crüb si hörm t edil nl rin, hörm t  layiq bilin nl rin böyük xo -
P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
215
b xtliy , s ad t  çatd qlar n , bunun h yat n obyektiv qanunu 
oldu unu sübut etmi dir.  
Prof.Buludxan  ziz o lu X lilov xo  fikirl rl , niyy tl rl  ya-
ayan insand r. O, xo  niyy ti, xo  fikri insan  yax  i l r ,  m ll r  
yön ld n qüvv  say r. El  buna gör   d  Buludxan mü llimi ba -
qalar n n  xsiyy tin , l yaq tin  hörm tl  yana an, xeyirxahl  
v rdi  çevirm yi bacaran, q bah tl r , çirkinlikl r   k skin nifr t 
ed n insan, ziyal  kimi tan y r q.  
Dan
, nitqi insan n daxili al minin güzgüsü, aynas  adlan-
d ranlar n fikrind  böyük h qiq t vard r. Haqq nda söhb t açd -
m z  xsin timsal nda biz bunu daha ayd n görürük.  
Prof.Buludxan  ziz o lu X lilov ünsiyy t prosesind  xalq hik-
m tini, müdrikliyini gerç kl dir n, ifad  ed n “x nc r yaras  sa-
ald , söz yaras  sa almad ” deyimin  h mi   m l etm y  çal r. 
O, müasir tibb elminin sözün insan n  s b hüceyr l rin  böyük t -
sir göst r n ciddi q c qlanma m nb yi oldu unu d qiql dirdiyini 
yax  bildiyi üçün nitqini xo  sözl r v  ifad l rl  b z yir, heç za-
man nitqind  insan n q lb n rahatl n  pozan,  s bl rini g rgin-
l dir n,  hval n  pisl dir n, yuxusunu qaç ran, ist r-ist m z in-
sanda q z b, qisas hissi oyadan sözl ri, ifad l ri i l tmir. Nitq 
etiketl rind n düzgün yönümd  b hr l nm yi bacar r. 
Buludxan  ziz o lu X lilov onu yax ndan tan yanlar n – müx-
t lif ixtisas, pe  sahibl rinin, t l b l rinin, doktorantlar n n, dis-
sertantlar n n, filoloq-dilçil rin,  d biyyat ünaslar n yadda lar ndan 
heç bir zaman silinm y c k iz qoyan  xsl rd ndir. Bel  ki, qarda 
qoyulan iz  ris   d , dö m d  burax lan ya  ayaq izi qurusa da, 
yax l q etm yi v rdi  çevir n xeyirxah insanlar n h yatda qoy-
duqlar  iz heç vaxt qar izi kimi  rimir, ya  ayaq izi kimi qurumur.  

---

P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
216
Prof.Buludxan  ziz o lu X lilovun elmi, elmi-pedaqoji f aliy-
y tinin parlaq göst ricil ri say lan monoqrafiyalar , d rslikl ri v  
d rs v saitl ri il  ba l  çoxlu yaz lar n r etdirmi m. “Respubli-
ka”, “Xalq q zeti”, “Elm” v  “Kredo” q zetl rind  çap olunmu  
h min m qal l rd  onun  s rl rinin geni   t hlilini verm y  çal -
m am. Bu m qal l r bir monoqrafiya h cmind dir. M qs dim 
onlar  g l c kd  kitab  klind  n r etdirm kdir.  
Buludxan mü llim Az rbaycan dili, türk dill ri, el c  d  dig r 
dill r  dair materiallar üz rind  yarad c l q axtar lar  aparmaqdan, 
i l m kd n yorulmur.  
Onun g nclik ehtiras  il  yaz b yaratma n n, elmi, elmi-
pedaqoji f aliyy tinin bütün sah l rind  v t nda l q l yaq ti möv-
qeyind n yüks k ehtirasla çal ma n n, z hm tsev rliyinin, qibt -
edil c k tük nm z yarad c l q gücünün, ba qalar na, daha do rusu, 
çoxuna h lli tamamlanmas  ç tin, mür kk b görün n i l rin öhd -
sind n layiqinc  g l  bilm sinin, yorulmazl n n s b bi elm  son-
suz m h bb ti, saatlarla oxumaqdan, yaz b-yaratmaqdan, elmi 
yarad c l qdan ilham, dil materiallar  üz rind   i l m kd n böyük 
zövq almas d r. Bütün bunlar ona tük nm z güc verir.  
Buludxan X lilov mü yy n yollarla elmi d r c y , elmi ada yi-
y l n n, lakin biliyi, istedad  olmayan, mühazir  d rsl rind  gözü-
nü konspektd n ç km y n “aliml r”d n deyildir. O,  sl alim , mü-
llim , ziyal ya yara an keyfiyy tl rin da y c s d r, h mi  
dü ün n, dü ündür n alimdir. Buludxan mü llimin biliyi, istedad , 
dünyagörü ü il   r sm n ald  elmi d r c , elmi ad aras nda tam 
uzla ma vard r. O, alimlikl  mü llimliyin daxili v hd tini özünd  
ks etdirir.  
P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
217
Filologiya elml ri doktoru, professor Buludxan X lilov orijinal, 
dol un n z ri-müdd alarla dilçiliyimizi z nginl dir n yeni tipli 
s rl r mü llifidir.  
O, “ smay l  xl n n dilçilik görü l ri” (2014) v  “B xtiyar Va-
habzad nin dilçilik görü l ri” (2014) monoqrafiyalar nda real, 
inand r c  v  tutarl  faktlarla h r iki tan nm  yaz ç n n h m d  yet-
kin dilçi olduqlar n  sübut etmi dir. Buludxan  ziz o lu X lilovun 
smay l  xl n n v   B xtiyar Vahabzad nin dill , dilçilikl  ba l  
orijinal fikir v  mülahiz l rinin t hlili veril n bu monoqrafiyalar n  
n inki Az rbaycan dilçiliyind , h tta türkoloji dilçilikd  dilçilik 
elmin  yeni bax n ilk nümun l ri olduqlar  üçün yeni tipli dilçilik 
s rl ri adland r lmal d r.  
Buludxan X lilovun çox geni   v   hat li elmi yarad c l  il  
yana , yüks k idar etm , t kilatç l q bacar  da vard r. O, neç  
ill rdir filologiya fakült sin  r hb rlik edir. Prof.Buludxan X lilov 
ADPU-nun Filologiya fakült si kimi çox ax li, mür kk b xarakter-
li struktur bölm sin  düzgün yönümd  r hb rlik ed n  n qabaqc l 
v  nümun vi dekand r. Buludxan X lilovun r hb rlik etdiyi fakül-
t d  qaynar bir h yat, canlanma, ruh yüks kliyi hökm sürür. Ali 
t hsil sistemini mük mm l bilm si ona t hsilin m zmununda milli 
xüsusiyy tl rin n z r  al nmas , bu i in elmi-pedaqoji strategiyas -
n n yüks k s viyy d  i l nm si, t hsil sisteminin idar  edilm sind  
yerl m nin müxt lif yönümd  apar lmas na diqq ti art rma n z -
ruriliyi bar d   d y rli fikirl r söyl m y  imkan verir. Buludxan 
mü llim fakült d  istiqam tverici m rk z funksiyas n  yerin  yeti-
r n elmi  uran n iclaslar nda t hsilin dövrün ruhuna uy un inki af 
etdirilm si, demokratikl dirilm si, yenid n qurulmas , ali m kt b 
elminin ayr -ayr  sah l rd  yarad c l qla m qs dyönümlü t tbiqi, 
elmi-pedaqoji kadrlar n dövrün, zaman n t l bl rin  uy un yeti di-

---