Microsoft Word bibloqrafiya-20. 09. 2017. doc

P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
222
dan can m z qurtard  üçün sevinirdik... bütün dünya gözümüzd  
göz ll mi di...  
Bel  “xo b xt” anlar m zda bird n institutumuzun yataqxanas -
n n birinci m rt b sinin eyvan nda üst-üst  qalaqlanm  kitablar 
diqq timi c lb etdi. A l ma ilk g l n o oldu ki, y qin, hans sa g nc 
alim elmi i l   m
uldur. El  bu dü ünc l rd  idim ki, s simizi 
e id n “alim” kitablar n aras ndan boyland  v  biziml  mehribanca-
s na salamla d ... Ça b qald m. Bizi salamlayan Buludxan idi!.. 
mtahanlar n qurtard , ham n n istirah t  ç xd  bir vaxtda, gör -
s n, Buludxan n  oxuyurdu?.. Üstünd n ill r öts   d , bu sual n 
cavab n  indiy c n tapa bilmir m...  
O, ç kdiyi a r z hm tin b hr sini h l   t l b yk n görm y  
ba lam d ... Haql  olaraq, “C f r Cabbarl ” ad na yüks k t qaüd  
layiq görülmü dü. Bu adl   t qaüdün ona verilm sinin is  maraql  
tarixç si olub:  
Ad ç km k ist m s m d , qeyd edim ki, filologiya fakült si 
üzr  “C f r Cabbarl ” ad na yüks k t qaüdü  vv ll r ba qa bir t l -
b  yolda m z al rd . Lakin sonralar o, t dris prosesind  o q d r d  
f rql nm diyin  gör , h min t qaüdü ondan alm d lar... Yeni 
seçim z rg r d qiqliyi il  edilm li idi. Adl   t qaüd el   t l b y  
verilm li idi ki, ona göst ril n etimad  ax rad k do rulda bilsin... 
B s ümidl ri kim do rulda bil rdi? Bu sual fakült   r hb rliyini 
ç tin v ziyy td  qoymu du. Düzgün q rar ç xartmaq üçün t l b -
l rin d   r yini öyr nm k q rar na g ldil r. Bel likl , filologiya 
fakült sinin dekan  Bilal Muradov, dekan müavini Nadir Abdul-
layev v  fakült  komsomol t kilat n n katibi Vaqif  liyev 
auditoriyalara girib bu m s l ni t l b l rl  müzakir  etdil r.  
Onlar bizim auditoriyaya da bu m qs dl   g ldil r... Bizim 
kursda  laç   t l b l rin say  az deyildi, ancaq bilik v  bacar na, 
P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
223
elm  olan böyük mara na gör  B.X lilovla r qab t  gir  bil c k 
t l b  yox idi... Lakin o, susurdu... Biz is  susa bilm zdik, ham l q-
la onun namiz dliyini ir li sürdük... T klifimiz el  ordaca yekdil-
likl  q bul edildi... Ham m z sevinirdik... haqq yerini tapm d ... O 
is  utan rd , biz  t
kkür etm y  söz tapmayacaq q d r utan rd ...  
...Bir ömür kimi uzun, m nal  keç n t l b lik ill rimizin ayr l q 
v d si yeti di. Bizi bir ail  kimi birl dir n institut ill ri bel c  
ba a çatd ... Tale, h yat yollar m z ayr ld ... sonrak  pe   f aliy-
y timiz, m
uliyy timiz, maraq dair miz, çevr miz, c miyy td  
yerimiz, rolumuz ayr ld ...  ndi o vaxtdan çox ill r ötüb, bu ill r 
rzind   h r  ey d yi ib... Ümumi olan is   t kc   u aql q xatir l -
rimiz, bir d  q lbl rimizdir.  
...Ata-babalar m z n biz   man t qoyub getdiyi ana dilimizi 
milli kimliyimizin atributu kimi yüks k d y rl ndir n görk mli 
alim Buludxan X lilov bütün  üurlu h yat n , bilik v  bacar n  
Az rbaycan dilinin h rt r fli t dqiqin   h sr edib. Bu ill r  rzind  
yüks k ixtisasl  elmi-pedaqoji kadrlar, aliml r yeti dirib, milli 
t hsil sistemimizin, m d niyy timizin inki af nda  v zsiz xidm t-
l r göst rib...  yul ay n n 25-d  filologiya elml ri doktoru, profes-
sor,  ziz dostum Buludxan X lilovun 50 ya  tamam olur.  
Hörm tli Buludxan X lilov,  ziz qarda m! Siz  50 illik 
yubileyiniz münasib til  ür kd n g l n  n s mimi t brikl rimi, xo  
arzular m  bildirir m! Siz  uzun ömür, möhk m cansa l , tük n-
m z güc v  enerji, xo b xtlik arzulay ram! Ulu Tanr  yard mç n z 
olsun! 
Zaman Sadiq, 
yaz ç -publisist 

---

P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
224
 
NSANLI I H Q Q T ,  M L  ELM  X DM T 
ED N AL M 
 
Kimins   t r find n yaz lan yaz n n haqq nda dan lan  xsin 
böyüklüyün , yaxud kiçikliyin   q tiyy n d xli yoxdur. Çoxluq – 
ictimaiyy t t r find n h rt r fli bir  xsiyy t kimi q bul olunan 
insan haqq nda kim m nfi fikir söyl s , h min söyl nil n fikirl rin 
ham s  bumeranq kimi o fikri söyl y nin özün  qay dacaq, özün  
amil edil c kdir. Yaxud istedads z, qabiliyy td n m hrum olan bir 
k s haqq nda b la tli t rifl r, a las maz t bihl r yazan k s özün  
ba ucal  g tir  bilm y c k. H min t rifl rl  tan  olanlar mütl q v  
mütl q bu t rifl rin arxas nda bir t m nna, bir yar nma axtaracaqlar. 
Haqq nda söyl nil n fikirl r fikir söyl nil n 
xsiyy tin i inin, 
m linin v  istedad n n t sdiqin  çevrildikd  bu, mütl q v  mütl q 
h m fikir söyl y n , h m d  haqq nda fikir söyl nil n  ba ucal  v  
sevgi g tirm kd n ba qa bir  ey  xidm t etm y c kdir. 
El  bu yana man   limd  bayraq ed r k, dostum, h mkar m, 
elmin  v   xsiyy tin  böyük hörm t b sl diyim (bunlar n ham s n  
o özü t m nnas z qazan b) istedadl   v   m hsuldar alim, f al icti-
maiyy tçi, milyon haqs z  bir haql ya qurban ver n filologiya elml ri 
doktoru, professor Buludxan X lilov haqq nda bildikl rimi v  duy-
duqlar m  q saca da olsa, bu yaz n  oxuyanlarla bölü m k ist rdim. 
M n Buludxan mü lliml  90-c  ill rin  vv ll rind  tan  ol-
mu am. Tan l m z n t f rrüat na varmadan dey  bil r m ki, Bu-
ludxan mü llim onunla b rab r tan  oldu um bir neç  h mkar m n 
içind  öz gül rüzlüyü, söyl nil n fikr  diqq tcilliyi,  n adi bir yeni, 
yaxud yanl  fikr  reaksiyas  il  diqq timi daha çox c lb etdi. V  
özümd n as l  olmayaraq elmd   a a a , qaraya qara dey n bu 
insana hörm tim daha artd , diqq tim daha çoxald . Onun elmi 
P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
225
yarad c l n  ard c l olaraq izl m y  ba lad m. Az rbaycan dilinin 
qrammatikas na aid n r etdirdiyi d rslik v  monoqrafiyalarla tan  
olduqdan sonra onun anlay larla ba l  söyl diyi yeni fikirl r m ni 
ona daha çox ba lad . Qrammatik anlay larla ba l  söyl nil n 
fikirl r  bir ehkam kimi yana mayan bu insana – professora 
r b tim daha da artd .H qiqi elmi fikri b z ksiz, düz ksiz q bul 
ed n bu insanla  laq l rim daha geni l ndi v  aram zda isti mü-
nasib t yarand .Bu münasib t bu gün d  davam edir v  el  bilir m 
ki, bundan da isti formada sonad k davam ed c kdir. 
Professor Buludxan X lilov bir neç  c h td n b nz rsiz  x-
siyy tdir. (B nz ri olsa bel , öz d stx ti il  seçil n  xsiyy tdir). 
Ona bir dilçi alim kimi yana d qda Buludxan mü llimin bö-
yüklüyü daha qabar q  kild  diqq ti c lb edir. Onlarla fundamental 
elmi  s rin mü llifi olan bu insan n h mkarlar  il  münasib tind  
büruz  verdiyi sad lik, s mimilik, do mal q onu bir insan kimi  traf-
dak lara daha çox sevdirir, onlara do mala d r r, ünsiyy t qurma a 
rait yarad r.  inin daha çox oldu u d qiq l rd  bel , ona olunan 
müraci tl ri müsb t v  obyektiv  kild  cavabland rmaqdan yay n-
m r. Müraci t ed n  öz  zizi, yax n v  do mas  kimi yana r. Ehti-
yac  olan n ehtiyac n n öd nilm sind  yard mç ya çevrilir. 
Professor Buludxan X lilovu ba qa dilçil rd n f rql ndir n mü-
hüm c h tl rd n biri v   sas  onun  s rl rinin dilinin  irinliyi, sad liyi, 
ax c l  v  bel  ifad  etm k mümküns , poetikliyi (elmin özünd , y ni 
elmi dild  d  bir ax c l q, oxunaql q olmal d r), y caml d r. 
Buludxan mü llim h m d  göz l  eirl r mü llifidir. Ola bilsin 
ki,  n yax n h mkarlar  bel  onun bu istedad ndan x b rsizdirl r. 
Onun yazd   eirl rd  yurd sevgisi, v t n , torpa a s daq t, 
böyükl r  hörm t, dosta m h bb t hissi inand r c   kild  öz  ksini 
tap b ki, oxuyanda h min misralar n s nin öz q l mind n ç xma-
d na t ssüfl nirs n. 

---