Microsoft Word bibloqrafiya-20. 09. 2017. doc

P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
234
h sr ed nl rin v  türk kimi ya ayaraq dünyan , özünü, V t n, xalq 
v  mill tini d rk ed nl rin r b tini qazanacaqd r”. 
 
B.X lilovun 2000-ci ild  çap olunan kitablar ndan biri d  
“Müasir Az rbaycan dilinin morfologiyas ” kitab n n I hiss sidir. 
Kitab “Elm” n riyyat nda 500 nüsx  tirajla 279 s hif   h cmin-
d dir. 11 ba l qdan ibar t olan bu kitab n elmi redaktoru professor 
M.M mm dli, b dii redaktoru S. smay lovdur. 
Bu v sait haqq nda F.F r cullayev 17 may 2000-ci il “Xalq 
q zeti”nd  bel  yaz r:  
“Kitab n birinci hiss sind   qrammatikan n növl rind n, 
qrammatik anlay lardan, qrammatik qurulu dan, qrammatikan n 
dilçiliyin dig r  öb l ri il   laq sind n, qrammatikan n morfologi-
ya  öb sind n v  morfologiyan n növl rind n, morfem anlay n-
dan, kök v   kilçi morfemd n,  sasdan,  kilçil rin növl rind n, 
söz kökün   kilçi qo ulduqda ba  ver n morfoloji hallardan b hs 
olunur. Nitq hiss l rinin t snifi il  ba l  mövcud fikirl r saf-çürük 
edilir, o cüml d n ümumi qrammatik kateqoriyalar geni   rhini v  
izah n  tap r. 
Kitabda “Qrammatika” ba l  alt nda veril n yaz larda 
qeyd edilir ki, h min  öb d  qrammatika haqq nda m lumat, qram-
matikan n növl ri, qrammatik anlay lar, qrammatik qurulu un 
lam td   c h tl ri, qrammatikan n dilçiliyin dig r  öb l ri il  
laq si haqq nda m lumat verilir. 
“Morfologiya”  öb sind  amorf morfologiyas , aqlütinativ 
morfologiya, flektiv morfologiya, morfologiyan n növl ri haqq nda 
m lumat verilir”. 
 
P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
235
F.e.d., professor B.X lilovun “Türkologiyan n intibah dövrü” 
adl   d rs v saiti 2001-ci ild  “Adilo lu” n riyyat nda 172 s hif  
h cmind  300 nüsx  tirajla çap olunmu dur. Kitab giri  v  7 ba l qdan 
ibar tdir. V saitin elmi redaktoru f.e.d., professor H.Mirz yev, r y-
çil ri f.e.d., professor V. liyev, f.e.d., professor C.C f rov v  dosent 
A.Bayramovdur. Kitab d rs v saiti kimi çap olunmu dur. Bu kitab 
haqq nda “Az rbaycan” jurnal n n 2002-ci il 10 nömr sind  bel  
aç qlan r:  
“Filologiya elml ri doktoru, professor Buludxan X lilovun 
“Türkologiyan n intibah dövrü” adl  kitab  “Adilo lu” n riyyat nda 
i q üzü görüb. 80-d n çox elmi  s rin, 7 kitab n, 4 t dris proqram n n 
mü llifi, elmi m qal l ri dünyan n bir çox ölk l rind  çap olunan 
mü llifin bu kitab  da böyük maraq do urur. XIX  srd n ba layaraq 
XX  srin 30-cu ill rin  q d rki dövrd  türkologiyan n bir s ra vacib 
m s l l rini  hat  ed n kitabda b zi türkoloq aliml rin h yat v  
yarad c l na geni  yer verilir, türk xalqlar n n  d biyyat ndan, 
türkologiyan n inki af m rh l l rind n v  Bak da keçirilmi  
“Türkoloji Qurultay”dan b hs edilir. 
Kitabda XIX-XX  srd  türkologiya sah sind  ir lil yi l r v  
lifba m s l si geni   t hlil olunur. M.F.Axundovun  lifba u runda 
apard  mübariz nin m qamlar  aç qlan r. Arxiv materiallar na 
saslanaraq lat n qrafikal   lifbaya keçm k üçün edil n c hdl rin 
tarixi kökl ri t dqiq olunur. Lat n qrafikal   lifba komit sinin Bak da 
keçiril n I plenumundan b hs edil r k göst rilir ki, S.A amal -
o lunun s drliyi il  keç n y ncaqda lat n qrafikal  yeni  lifban n 
vahid 
kl  sal nmas  (unifikasiyas ) geni  müzakir  olunub. 
Müzakir d  böyük h rfl rin yaz l , türk xalqlar n n spesifik s sl ri, 
lifba s ras n n düzülü ü kimi m s l l r  ayd nl q g tirilib”. 
 

---

P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
236
B.X lilovun d rslik kimi çap olunan “Müasir Az rbaycan 
dilinin morfologiyas ” kitab n n II hiss si 2003-cü ild  “Adilo lu” 
n riyyat nda 354 s hif   h cmind  500 nüsx  tirajla çap 
olunmu dur. N rin çap nda ciddi nöqsana yol verilmi dir. Odur ki, 
kitab n içind kil r bölm si ard c l düz lm mi dir. 
Kitab n elmi redaktoru AMEA-n n müxbir üzvü, mill t v -
kili, f.e.d., professor N.C f rovdur. V saitin r yçil ri f.e.d., profes-
sor H.Mirz yevdir, f.e.d., professor V. liyev v  f.e.d., professor 
C.C f rovdur.  
F.e.d., T.M nsimo lunun fikirl ri: “Dilçi alim isim, sif t, say, 
feill  ba l  apard  ara d rmalar nda oldu u kimi z rfi d  bir nitq 
hiss si kimi t dqiq ed rk n onunla ba l  fikirl ri diqq tind n 
yay nd rm r. Z rfl  ba l  xeyli ziddiyy tli fikirl r h m türkologiya-
da, h m d  Az rbaycan dilçiliyind  mövcuddur. Ona gör   d  bu 
fikirl rin  ks riyy tind ki ziddiyy tli c h tl ri aray b axtaran mü l-
lif do ru mövqe tutaraq yaz r: “Az rbaycan dilind  bu v  ya dig r 
sözü z rf  aid ed rk n, nitq hiss l rinin t snifat nda t k-t k 
lam tl ri deyil, semantik (leksik-T.M.), morfoloji v  sintaktik  la-
m tl rin h r üçünü birlikd   sas görmü  olan türkoloqlar n fikrini 
mövqe kimi q bul etm k laz md r”.  
 
F.e.d., professor B.X lilovun B ir 
hm dov, A amusa 
Axundov il  h mmü llif oldu u 2003-cü ild  n r olunan 6-7-ci si-
nifl r üçün yazd  “Az rbaycan dili” kitab  maraql  n rl rd ndir. 
D rslik “T hsil” n riyyat nda 266 s hif   h cmind  5000 nüsx  
tirajla çap olunmu dur. V sait 7 ba l q v  109 paraqrafdan ibar tdir. 
D rsliyin elmi redaktoru AMEA-n n müxbir üzvü, f.e.d., professor 
N.C f rov v  f.e.d., professor Y.Seyidovdur. V saitin r yçil ri 
P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
237
dosent  .Abbasov v  T. s dovad r. D rslik metodiki c h td n 
f.ü.f.d. Faiq  ahbazl  t r find n i l nmi dir. 
Orta m kt bin 6-7-ci sinifl ri üçün yaz lm  d rslikd  morfo-
logiya bölm si ( sas nitq hiss l ri, köm kçi nitq hiss l ri) özün  
geni  yer al r. 
 
Professor B.X lilovun “Az rbaycan dili: Dün n, bu gün” adl  
kitab  2004-cü ild  “Adilo lu” n riyyat nda 232 s hif  h cmind  
500 nüsx  tirajla çap olunmu dur. 3 hiss   v  11 ba l qdan ibar t 
olan bu v saitin r yçil ri tarix elml ri doktoru, professor 
S.M mm dov v  f.e.n., dosent M.Hüseynovdur.  
26 dekabr 2004-cü il tarixind  “Azad Az rbaycan” q zeti yaz r:  
“Mü llif bildirir ki, Az rbaycan dilin  zaman-zaman xarici 
müdaxil l r, q sqancl qlar olub. Buna öyr nc liyik. Ancaq b zi 
soyda lar m z n ana dilimizin qap lar n  özl rin  qar  ba lamalar  
heç bir etik normaya s m r. Heç  übh siz ki, bel  soyda lar m zda 
do ma ana dili il  yana , torpa a, mill t  ba l l q v  sevgi hissl ri 
d  sönük olur.  g r bel  deyils ,  h rimizd ki ma aza adlar , gö-
z llik salonlar n n adlar , bir çox dig r adlar niy  yad, yabanç , m -
nas  mill timiz  ayd n olmayan sözl rl  adland r l r? B.X lilov haql  
olaraq bildirir ki,  g r biz öz dilimiz  hörm t qoymasaq, heç kim 
biz  hörm t etm y c k: “Yaponiyan n ölk mizd ki s firi Az rbaycan 
dilind   s rb st dan r. Özü d  sad c  olaraq dan m r,  d bi 
dilimizin normalar na v  qayda-qanunlar na riay t edir. Gör s n, 
Az rbaycan dilini – öz do ma dilini bilm y nl r ba qa mill tl rin 
Az rbaycan dilind  dan mas n  gör nd  hans  hissi keçirirl r?” 
 
F.e.d., professor B.X lilovun “Türkologiyaya giri ” kitab  
2006-c  ild  “Nurlan” n riyyat nda 384 s hif   h cmind  500 

---