Microsoft Word biznesin mu?Ssis?Nin qiymetlendirilmesi
Yüklə 0,69 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Biznes üçün aktivin dəyərinin müəyyənləşdirilməsi
93 gəlirin formalaşdırılmasında hər bir istehsal amilinin payını bilmək lazımdır. Hər bir amil müəssisənin fəaliyyətindən yaranan gəlirdən ödənilməlidir. İ stehsal amilləri Kompensasiya mənbələri Ə mək (iş qüvvəsi) Kapital Torpaq İ darəetmə İ ntellektual mülkiyyət İ nformasiya Ə mək haqqı Faizlər, dividendlər Renta (vergi, icarə haqqı) Mənfəəti idarəedənin mükafatı Mülkiyyətçiyə ödənişlər (royalti, mükafat, qonorar) Mülkiyyətçiyə ödənişlər Beynəlxalq qiymətləndirmə standartlarına uyğun olaraq fəaliyyətdə olan müəssisənin dəyərinin aşağıdakı qeyri-bazar növləri fərqləndirilir. Dəyərin növləri Dəyərin növlərinin xarakteristikası İ stifadə dəyəri Fəaliyyətdə olan müəssisənin dəyərində konkret aktivlərin qoyuluşlarının dəyər ölçüsüdür. Aktivlərin istifadəsində dəyər həmçinin konkret istifadəçi üçün fəaliyyətdə olan müəssisənin dəyəri, bu aktivlərə malik olan konkret müəssisə üçün tətbiq olunur. Bu o deməkdir ki, istifadədə dəyərin müəyyənləşməsi çərçivəsində hər hansı alternativ istifadəçiyə əks olaraq qiymətləndirmə tarixinə konkret istifadəçinin bu aktivlərdən istifadəsinin təsdiq olunmasının araşdırılmasıdır. Bu nöqteyi-nəzərdən istifadədə dəyəri “biznes üçün dəyər” “təşkilat üçün biznes” “mülkiyyətçi üçün biznes” anlayışlarına sinonimdir. Bu sahədə müəssisənin fəaliyyət müddəti üzrə 94 məhdudiyyətlər yoxdur. Biznes ə lverişli perspektivlərə malikdir. Sonuncu müəssisənin bir sistem kimi saxlanılmasına gətirib çıxarır. Sistemin dəyəri ayrı-ayrı elementlərin dəyərindən yüksəkdir (sintez prinsipi). Səmərəli dəyər Bu əmlakın öz həqiqi sahibi nöqteyi-nəzərindən dəyəridir, iki kəmiyyətdən böyüyünə bərabərdir.Həmin mülkiyyətçi üçün əmlakın istifadə dəyəri və ya əmlakın satış dəyəri. Xalis reallaşdırma dəyəri Bu aktivlərin satışından məsrəfləri çıxmaqla əldə olunan vəsaitin hesablama kəmiyyətidir. Fəaliyyətdə olan müəssisənin qiymətləndirilməsi konsepsiyasının ən mühüm xarakterik xüsusiyyətlərini aşağıdakı kimi ümumiləşdirmək olar: Xüsusiyyətlər Xüsusiyyətlərin xarakteristikası Fəaliyyətdə olan müəssisənin dəyəri-konkret istifadəçi üçün müəssisə dəyərini müəyyən edən ayrıca dəyər növüdür. Fəaliyyətdə olan müəssisənin dəyərinin qeyri-bazar xarakterini əks etdirir. Fəaliyyətdə olan müəssisənin dəyəri mövcud münbit aktiv istifadəsinin saxlanılması perspektivlərinə malik olan Daha yaxşı istifadə üçün ə lverişli variantda bu və ya digər aktivin satışının və müəssisənin fəaliyyətinin 95 fəaliyyətdə olan müəssisə qiymətləndirilməsini nəzərdə tutur. ə həmiyyətli məhdudlaşdırılmasından kənar sistem kimi müəssisənin saxlanılmasını nəzərdə tutur. Müəssisənin gəlirinin (mənfəətinin) kapitallaşdırılması müəyyən edilir? Ümumi dəyər göstəricisini tərkib elementlərinə bölmək olar (müəssisə aktivlərinin istehlak dəyərini müəyyən etmək).Bu zaman alınan ünsürlərdən heç biri özlüyündə bazar dəyəri göstəricisini ifadə etməyəcək. Gəlir yanaşmasından istifadə zamanı nəzərə aşağıdakıları almaq lazımdır: - proqnoz artım surətləri və mənfəətin alınma dövrünün uzunluğu. - proqnozlaşdırılan gəlirlərin alınması riski. - vaxt baxımından pulun dəyərinin dəyişməsi. Gəlir yanaşmasının hər hansı metodunun tətbiqi əsasən müəssisənin əldə etdiyi gəlirin xarakterindən asılıdır. Əgər gəlir (mənfəət) sabit və uzunmüddətlidirsə, onun artım surəti yüksək deyilsə, onda gəlirin (mənfəətin) kapitallaşdırılması metodundan istifadə edilir. Gələcəkdə sabit göstərilən gəlirlərin və əlavə investisiyaların cəlb olunması planlarının mövcudluğu halında gözlənilən gəlirlərin diskonlaşdırılması metodu tətbiq olunur. Fəaliyyətdə olan müəssisənin dəyərinin müəyyənləşdirilməsi müəssisə fəaliyyəti prosesində hər növ aktivin istifadəsində dəyərlərin hesablanılmasını nəzərdə tutur. Fəaliyyətdə olan müəssisənin ( FOM) dəyəri-müəssisə aktivlərinin istifadəsində dəyərlərin cəmidir. Hər hansı aktivin biznesi üçün dəyər iki kəmiyyətdən kiçiyi ilə ölçülür: əvəz etməyə cari xalis məsrəflər və ya aktivlərin dəyərinin səmərəliliyi. 96 Ə vəzetməyə xalis cari məsrəflər dedikdə balans tarixinə aktivin qalan xidmət potensialının əldə edilməsinə ən az məsrəflər başa düşülür. Biznesin qiymətləndirilməsi məqsədi üçün bu göstərici konkret aktivin əvəzolunması dəyərini xarakterizə edir. Bu dəyər iki kəmiyyətdən böyüyünə bərabər olan aktivin səmərəli dəyəri ilə müqayisə olunur: istifadəni davam etdirməkdən alına bilən maksimal vəsait və ya onun satışının xalis dəyəri. Satışın xalis dəyəri-satış üzrə məsrəfləri çıxmaqla aktivlərin satışından əldə olunan vəsaitin hesablanılmış kəmiyyətidir. Beləliklə, fəaliyyətdə olan müəssisənin dəyərini müəyyənləşdirərkən müəssisənin istifadədə olan dəyərlərinin cəmi kimi alınmış yekun dəyərinə alternativ cari istifadə variantı ilə izafi aktivlərin digər dəyəri və ya bazar dəyərini əlavə etmək lazımdır. Biznes üçün aktivin dəyərinin müəyyənləşdirilməsi Biznes üçün aktivin dəyəri bərabərdir- Zəruri şərtlər İ stifadədə olan aktivin dəyərinə İ stifadə dəyəri satışın xalis dəyərindən yüksəkdir. İ stifadə dəyəri əvəzetmənin cari məsrəflərindən aşağıdır. Aktivin satışının xalis dəyərinə Satışın xalis dəyəri istifadə dəyərindən yüksəkdir. Satışın xalis dəyəri əvəzetmənin cari məsrəflərindən aşağıdır. Aktivlərin əvəz olunmasına cari xalis məsrəflərə Ə vəzetmənin xalis cari məsrəfləri istifadə dəyərindən aşağıdır. Ə vəzetmənin cari məsrəfləri satışın xalis dəyərindən aşağıdır. Yüklə 0,69 Mb. Dostları ilə paylaş:
|