146
Bir zaman çək dedi eşqin qəmini,
Kimə sildireyim çeşmin nəmini?
Dəstindən içirdi pirlər cəmini,
Eşqin sevdasına saldı da getdi.
Hinddən
1
doğdu mənim üçün bir ulduz,
Səliməm sevdasız yasanmam hərgiz.
Bağçanın içində göstərdi bir qız,
Ağlımı başımdan aldı da getdi.
Səlim atasına sazla dediyi kimi sözlə də dedi:
-Ata-ana necə ki, mənə vergi verildi, mən gedər oldum
buralardan. Yol çörəyimi görün. Ata-ana soruşdu:
– Hara gedirsən, oğul, biz qoymarıq gedəsən.
Səlim bəy dedi:
–Ayə, genə bunlar başa düşmədilər, ay ata, dinlə bax gör
mənə nə verildi.
Aldı görək Səlim bəy nə dedi, ata-anası nə eşitdi.
Məktəbdə sevdaya düşdüm,
İtirdim ixtiyarımı.
Necə ki, sağam-yaşaram,
Bullam könlümün yarını.
Didələrim doldu yaşdan,
Əl çəkdim, qohum-qardaşdan.
Geri dönmərəm bu işdən,
Bulmayınca o dilbəri.
Al bu tası, iç dedilər,
Layıx irava gördülər.
Səlimə buta verdilər,
Hindistanda Gülbaharı.
1
Hinddən – yəni Hindistandan
147
Səlim bəy ata-anasına ikinci dəfə deyəndə ata-anası işi başa
düşdülər.Səlimin ata-anası Səlim bəyə dedi:
- Oğul,nə iş bacarırsan?
Uzaq səfərdən uşağı yayındırmaq üçün hər peşəni dedilər,
amma Səlim bəy inadından dönmədi ki, dönmədi. Axırda dedilər:
- Oğul, gəl ovçuluq elə.
Səlim bəy ovçuluğa razılıq verdi. Səlimin atası Bəkil Əziz
qardaşı Nağı xanın oğulu Rasimi çağırıb dedi:
- Oğul, Səlimi bu sevdadan uzaqlaşdırmaq üçün silahları-
nızı da götürüb ova çıxın.
Səlimnən Rasim yay-oxlarını götürüb ova çıxdılar. Həmin
günü bircə dənə qaranquş vurdular.
Rasim dedi:
- Səlim, ona mənim oxum dəyib.
Səlim də dedi:
- Yox əmioğlu, mənim oxum dəyib.
- Yox, Səlim, xətrinə dəyməsin. Sən məndən bircə gün
böyük olduğuna görə sən məndən sərrast atırsan, doğurdan da
quşa sənin oxun dəyib. Onlar razılaşıb evə gəldilər. Axşam oldu,
xörək-çörəklərini yeyib yatdılar. Yenə günlərin bir günündə
Gülbahar Səlim bəyin yadına düşdü. Anası soruşdu:
- Oğul, Səlim, sənə nə olub ki, düşünürsən, dərdin nədir?
Səlim bəy dedi:
- Ana, dərdimi sözlə desəm dilimə od düşüb yanar, izin ver
sazla deyim. Anası Səlimə rüsxat verdi. Səlim sazı götürdü,
düşdü eşqin binəsinə, görək nə dedi, anası nə eşitdi.
Baxçada gördüyüm Gülbahar xanım,
Məleykə insandı xoş xislətlidi.
Mina boy, qara qaş, gözləri qara,
Aya bənzər qızdı, xoş sufatlıdı.
Kəklik yerişlidi sinəsi yumşaq,
İncə bel, ağ bədən, şirin dil dodaq.
148
Sarılmağa gərdan, önməyə yanaq,
Daha tərif olmaz, çox ləzzğtlidi.
Mənə göstərdilər o Hindistanı,
Gülbahar Səlimin dini-imanı.
Sizə deyim öz gördügüm cananı,
Hökməti vəzirin öz övladıdı.
Səlim bəy dərdini anasına deyən kimi anası da gedib ərinə
xəbər verdi. Dedi:
- Səlim yenə çalıb-çağırır. ağlayır, elə hey Gülbahar deyib,
Gülbahar eşidir.
Səlimin anası Rasimi yenə yanına çağırdı, onları ova-quşa
yolladı. Yenə də Səlim və Rasim ova-quşa getdilər. Gedib şəhə-
rin qırağına çıxdılar. Orada iki yolun qırağına çıxdılar. Bu iki
yolun arası da dağdı. Dağın sağ tərəfinə bir yol gedirdi. Rasim
Səlim bəyə dedi:
- Əmioğlu, o zaman ova ox atanda ,ovu vuranda mən de-
dim: “Səlim, mənim oxum dəydi”, sən də dedin: “Yox mənim
oxum dəydi”. Aramızda mübahisə oldu. Amma indi iki yoldu.
İstər sağ, istərsə də sol tərəfə get.
Səlim bəy sol tərəfə, Rasim isə sağ tərəfə getdi. Səlim bəy
Rasim bəydən on-onbeş sərcin
1
aralandı və qarşısına bir ceyran
çıxdı. Səlim bəy ceyranı qova-qova dağın ətəyində bir qaranlığa
girdi .Səlim bəy burada gözəl bir mənzərəyə rast gəldi. Gördü
ki,o dağın ətəyində bülbüllər ötür, güllər açır, quşlar da cəh-cəh
vurur, bənövşələr baş qaldırıb, nərgizlər ətir verir. Səlimin diq-
qətini bir bülbül, xüsusilə cəlb etdi. Gördü ki, bir bülbül gül yar-
pağını havaya qaldırıb buraxır, sonra da onu tutmağa cəhd edir,
o beləcə məşğul olur. Bülbül gül yarpağını bir dəfə də göyə
qaldırır buraxır və yarpaq gəlib qara tikana girir. Bülbül də özü-
nü qara tikana vurub, canını sevgilisi gülün eşqinə qurban verir.
1
sərcin – məsafə anlamındadır.
149
Bu mənzərəyə Səlim bəy xeyli diqqətlə baxır. Sonra öz-özü-
nə fikirləşir ki, ey gidi dünya, mənim bir quş qədər etibarım yox-
du? İşə bax ki, bülbül öz canını sevgilisi uğrunda qurban verdi,
mən isə burda ovçuluq edirəm başımı qatmaq üçün. Elə ordaca
Səlimi qəm basdı. Yay oxunu saz əvəzinə sinəsinə basıb, aldı gö-
rək yana-yana nə dedi. Biz də deyək eşidən dostlar şad olsunlar.
Bənövşəni gördüm artdı əfkarim
Gülbahar yadıma düşdü bu yerdə.
Sərim dümannandı, qəm basdı məni,
Gülbahar yadıma düşdü bu yerdə.
Bənövşə qızarıb gül olmuş xəndan,
Sallanıb-saralıb eyləyir firqan.
Oy quşu neynəsin sövdaya yanan,
Gülbahar yadıma düşdü bu yerdə.
Səlim bəyəm, bir yol göstərdi ağam,
Yolumu gözləyir sevdalı aşnam.
Öz maralım, hintdə maral araram,
Gülbahar yadıma düşdü bu yerdə.
Səlim bəyin bu bağırıb-çağırmasını Rasim eşidib gəlir. Gö-
rür ki, Səlim elə haldadı ki, heç olmayan kimi. Təzədən Rasim
Səlimi evə aparır.
Səlimin atası Bəkil Əziz oğlunu bu vəziyyətdə görəndə
oğlundan soruşur:
- Oğul, sənə nə olub ki, bu kökə düşübsən, hələ bir dərdini
söylə.
Səlim bəy atasına dedi:
- Mən öz dərdimi dilnən deyə bilmərəm, izin ver dərdimi
sənə sazla deyim. Atası Səlim bəyə izin verdi. Səlim bəy sazı elə
köklədi ki, saz qumru-göyərçin kimi ötməyə başladı. Səlim sazı
götürdü sinəsinə, düşdü eşqin binəsinə. Görək atasına nə dedi,
atası nə eşitdi.
Dostları ilə paylaş: |