Microsoft Word Calal Abdullayev ?s?rl?ri doc

 
25
Zəngin və çoxcəһətli yaradıcılığa malik olan bu böyük sənətkarın 
əsərləri uzun bir fasilədən sonra, nəһayət Azərbaycan Dövlət Univer-
siteti nəşriyyatı tərəfindən buraxılmışdır. 
Bu əsər çapa һazırlanarkən şairin 1936-cı ildə Azərnəşr tərəfindən 
buraxılmış «Seçilmiş  əsərləri»  əsas götürülmüşdür.Burada toplanan 
əsərlər inqilabdan qabaq nəşr edilmiş «Firdovsi-ilһamat», «Eşq-möһ-
təşəm», «Şüküfeyi-Hikmət», «Əlvaһi-intibaһ» kitabları  və  şairin 
müxtəlif yerlərdə çap olunmuş şeirlərilə də müqayisə edilmiş, yenidən 
yoxlanılmışdır. 
Kitaba müqəddəmə yazan Əziz Mir Əһmədov son dərəcə ziddiy-
yətli bir yaradıcılıq yolu keçmiş bu istedadlı şairin һəyat və fəaliyyəti 
һaqqında çox gözəl və dolğun məlumat verir. 
O,  şairin dünyagörüşündəki tərəddüd və ziddiyyətlərin kökünü, 
sənətkarı yetirən müһitin, ictimai şəraitin özündə axtararaq Hadi şeir-
lərini anlamaqda oxucunu düzgün istiqamətləndirir. 
1905-ci ildən sonra tez-tez yanıb-sönən inqilabi işıqlar dövrün bir 
çox ziyalıları kimi M.Hadini də  əsrarlı bir tərəddüdə salmışdı. Belə 
ziddiyyətli təlatümlər içərisində qalan sənətkar gaһ çar manifestini, 
dövlət dumasını tərifləyir, gaһ da «Dad istibdaddan» və «El fəryadı» 
kimi üsyankar şeirlər yazırdı. Hadinin yaradıcılıq və dünyagörüşün-
dəki ikilik onun üslubuna, bədii dilinə də təsir etdiyindən əsərlərinin 
dili xeyli qəliz və dolaşıqdır. 
Bunu nəzərə alaraq kitabın sonunda çətin anlaşılan sözlərin S. 
Qafarlı tərəfindən üç çap vərəqi һəcmində lüğəti verilmişdir. 
 
 «Lenin tərbiyəsi uğrunda» qəzeti,  
4 aprel 1958 
 
 
XALQ ŞAİRİ HAQQINDA YENİ  
TƏDQİQAT ƏSƏRİ 
 
Bu yaxınlarda S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət
 
Universiteti 
filoloji fakültəsinin elmi şurasında aspirant Vaqif Vəliyev «S.Vurğu-
nun poemaları» mövzusunda namizədlik dissertasiyasını müdafiə et-
mişdir. 
Vaqif, Səməd Vurğun poeziyası ilə çoxdan maraqlanırdı.O, 1949-
-cu ildə universitetə daxil olduqdan sonra şairin yaradıcılığı ilə 

---

 
26
dərindən məşğul olmağa başladı. 1954-cü ildə universiteti fərqlənmə 
diplomu ilə bitirən Vaqif, elmi şuranın zəmanəti ilə aspiranturada 
saxlanılır.Bu zaman o, dissertasiya mövzusu olaraq «S.Vurğunun 
poemalarını» seçir.Vaqif һəmin əsəri şairimizin sağlığında yazmağa 
başlamışdır.O, dəfələrlə Səməd Vurğunun özü ilə şəxsən görüşmüş, 
müxtəlif məsələlər ətrafında söһbət etmiş, şairin mülaһizələrini din-
ləmiş  və onları  tədqiqat işində  nəzərə almışdır.Vaqif öz əsərində 
Səməd Vurğun yaradıcılığının əsas xüsusiyyətlərindən olan müasirlik 
məsələsinə xüsusi diqqət vermiş, poemaların xalqımızın müasir һəyatı
 
ilə, kommunizm quran adamlarımızın  əmək və  fəaliyyəti ilə üzvi 
əlaqəsini meydana çıxarmışdır.Dissertant,  əsərdə  şairin nisbətən az 
öyrənilmiş və müəyyən mübaһisələr doğurmuş «Komsomol» poeması 
və «Aygün» poeması üzərində daһa çox dayanmışdır. 
Dissertant S.Vurğunun poemalarındakı səkətkarlıq problemlərinə 
toxunaraq, şairin məcaz, təşbiһ, bədii sual, təzad və bütün bədii təsvir 
vasitələrindən, şifaһi xalq yaradıcılığından, һabelə klassik irsdən necə 
istifadə etməsini müəyyənləşdirməyə çalışmışdır. 
«S.Vurğunun poemaları» gənc tədqiqatçının ilk һəcmli əsəri kimi 
müəllifin müvəffəqiyyəti və xalq şairinin zəngin bədii irsinin öyrə-
nilməsi işində yeni cəsarətli addım sayılmalıdır. 
  
«Azərbaycan gəncləri» qəzeti, 
 25 may 1958 
 
 
ПИСАТЕЛЬ, ПЕДАГОГ, УЧЕНЫЙ 
 
Общественность  торжественно  отмечает 50-летие  со  дня 
рождения  выдающегося  азербайджанского  писателя,  ученого  и 
педагога Мир Джалала Пашаева. 
Жизненный  и  творческий  путь  Мир  Джалала,  выросшего  из 
рядового  сельского  учителя  в  большого  писателя  и  ученого, 
яркий пример служения народу. 
Окончив в 1928 году педагогический техникум в Кировабаде, 
М.Д.Пашаев учительствовал в сельских районах. В это же время 
он  публикует  свои  первые  литературные  опыты–  рассказы, 
статьи,  очерки  в  газетах  и  журналах.Его  первые  рассказы – са-
тирические и юмористические – свидетельствовали о вступлении 

---

 
27
в литературу нового оригинального дарования.Сюжет и компо-
зиция произведений просты, естественны, полны поэтичности и 
оптимизма, содержание их – прославление нового человека, его 
труда, жизни, разоблачение бюрократов, мещанства, лицемерия, 
пренебрежения к труду. 
Лаконизм,  простота  присущи  и  более  крупным  по  жанру 
произведениям  писателя.  Жизненный  и  творческий  опыт  его 
постепенно  рос.  В  дальнейшем  наряду  с  рассказами  он  создает 
широкие  картины  действительности:  романы  и  повести 
«Воскресший  человек» (1935), «Манифест  молодого  человека» 
(1939), «Открытая  книга» (1940), «Мои  ровесники» (1946), 
«Новый город» (1952), «Куда ведут дороги» (1957). 
«Мои  ровесники»  посвящена  годам  Отечественной  войны  и 
повествует  о  советской  семье.  Герои  книги – члены  семьи  ста-
рого  Керим-Бека – Нариман,  Хадия,  Салим  и  другие–честные, 
трудолюбивые, патриоты своей Родины. 
Более  развернуто  изображена  жизнь  рабочего  класса  в  «Но-
вом  городе».  Материалом  для  романа  послужили  грандиозные 
строительные  работы  в  Сумгаите.  В  центре  внимания  писателя 
строительство трубопрокатного завода. 
Роман был встречен читателями тепло, с интересом и вызвал 
многочисленные отклики, отзывы, обмен мнениями. 
Писатель  сумел  создать  ряд  поэтических  картин,  живых 
человеческих характеров.Образы главного инженера Юнуса Ах-
медова,  монтажника  Давуда,  мастера  Гусейн-Гулу,  старого  ка-
менотеса Сафар-киши, механика Степного и других, – реальны, 
жизненны, выразительны. 
Мир  Джалал  сумел  мастерски  раскрыть  и  показать  посте-
пенное  развитие  чувства  коллективизма,  интернационализма  и 
патриотизма  в  людях,  психологические  моменты  этого  роста. 
Основной  герой  «Нового  города»  главный  инженер  Юнус  Ах-
медов. Бывший фронтовик, душа коллектива, он заражает своей 
энергией  других.  В  его  образе  автор  стремится  воплотить 
прекрасные  черты  передового  советского  человека.  Хотя  Мир 
Джалал не  создал большого  художественного  полотна о  наших 
славных  нефтяниках,  он  посвятил  этой  теме  ряд  прекрасных, 
проникновенных очерков, рассказов и статей, где ярко показаны 
героический труд, думы и чаяния тружеников промыслов. 

---