Microsoft Word D\335n ve d\326vlet elaqeler\335 as\375l
Yüklə 478,48 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- A- DAR Ə L Ə ƏLAQ ƏL QA D ƏL ƏR
- (1)- NANC V Ə BAD ƏT HÜRR YY ƏT
31
Öz pis davranışlarını Allahın təsdiq etdiyini, ancaq Allaha şərik qoşanlar deyir. Allah Təala belə buyurur: “ Şərik qoşanlar dedilər ki: ” Əgər Allah diləsəydi Onun xaricində heç bir şeyə qulluq etməzdik. Bunu nə biz və nədə atalarımız edərdi. Onun buyruğu olmadan bir qadağa da qoymazdıq. ” Onlardan əvvəlkilər də belə eləmişdi. Elçilərə düşən açıq şəkildə təbliğdən başqa nə ola bilər ki? ” (Nəhl 16/35) *Müşriklərin bu şəkildə qarşılıq verməsi əvvəlki dinlərə daxil edilmiş xətalı düşüncələrdən ə mələ gəlmişdir.Bir müddət sonra bu düşüncə slam aləminə də yeridilmiş oldu. Günahlarını başqalarına yükləmə və günahlarını başqalarına əfv etdirmə anlayışı bütün təhrif edilmiş dinlərdə vardır! Əməvilərdən günümüzə qədər, məzhəblərə yeridilən qəza və qədərin Allahdan olduğuna inanmanın imanın şərtlərindən biri olaraq qəbul edilməsi, məhz teokratik anlayışın bir məhsuludur. Bu cür düşüncələr zülümlə idarə edən diktator rejimlərin azğınlığını, məzlumların isə istismarını artırır.* Teokratiya, insanların Allaha boyun əydikləri kimi idarəçilərə də boyun əyməsini istəyir. Onlara itaət Allaha itaət, onlara müxalifət Allaha qarşı gəlmək sayılır. Quran bunu da şirk sayar. Çünki birinin istəyini Allahın istəyinin yerinə qoyanlar, o mövzuda onu Allahın yerinə qoymuş olur. Şirk yəni, Allahın səlahiyyətini paylaşmağa və ya paylaşdırmağa qalxmaq, bağışlanmaz bir günahdır. Allah Təala belə buyurur: “ Allah özünə ortaq qoşulmasını bağışlamaz, bunun aşağısında olanı dilədiyi kimsə üçün bağışlayar.” (Nisa 4/48) A- DARƏ LƏ ƏLAQƏL QA DƏLƏR 84. Quranın dövlət idarəsi ilə əlaqəli qaidələri universaldır. Bunlar hər cür rejimdə və zamanda müdafiə edilə bilir. Onların yoxluğu hüzursuzluğa və qarğaşaya yol açar. Onlara bir- başa qarşı çıxmaq insanı çətin vəziyyətə soxar. Bu qaidələrə rəayət edən hər sistem, ideal bir dövlət sistemi halına gəlir. ndi bunlardan bir neçəsini teokratiya ilə müqayisədə nəzərdən keçirək. a- Ədalət 85. Quran qeyidsiz-şərtsiz adil olmağı əmr edər.Bu səbəblə idarəçilər, din, irq, yaş, cinsiyyət və ictimai mövqe və s. nəzərə almadan hər kəsə adil davranmaq borcundadırlar. Bu sahədəki əmirlər qətidir. “ Allah şübhəsiz ədaləti, yaxşılıq etməyi, yaxınlara baxmağı əmr edər; həyasızlığı, pisliyi və həddi aşmağı qadağan edər. Bəlkə, bir-birinizi tutarsız deyə sizə öyüd verir.(Nəhl 16/90) 86. Allah zalımlara boyun əyməyənləri mükafatlandıracağını bildirməkdədir. Zalımlara könüllü boyun əyməkdən 46 qaçınıb Allaha yönələnlər var ha, elə bu müjdə onlaradır. Qullarımı müjdələ. (Zümər 39/17)
46 Ayətdə “onlara ibadət etməkdən” ifadəsi keçir. Onun yerinə “ürəkdən boyun əymə” ifadəsi işlədilmişdir. Çünki, ibadət içiylə və çölüylə boyun əyməkdir.Əgər bu boyun əymə Allahın istəyinə uyğun isə Ona ibadət edilmiş, tərs isə başqa şeyə ibadət edilmiş sayılır. 32
87. Teokratiyada ədalət olmaz. Çünki bu sistemdə ictimaiyyət xeyrinə uyğun idarə edənlər, Tanrının hakimiyyətinin həqiqi nümunələridir. Diktator və zülümlə idarə edənlər də Tanrı tərəfindən insanları günahkarlıqlarına görə cəzalandırmaq üçün vəzifələndirilmiş insanlar olaraq qəbul edilirlər. Belə bir idarə etmə şəklində ədalət axtarmaq boşuna olur.
88. Dinin azad iradəylə seçilməsi Allahın dəyişməz qanunudur. Bu səbəblə bütün peyğəmbərlər hürriyyət mövzusu üzərində çox ciddi dayanmışlar. nsanlara ; “Allahdan başqasına ibadət etməyin” mənası budur. Çünki ibadət lüğətdə itaət mənasına gəlir. taət boyun əymək deməkdir, daha çox “əmrə uymaq və izindən getmək, ” mənalarında işlədilir. 47
Türkcədə buna qulluq və əsirlik deyilir. “ Allahdan başqasına ibadət etməyin” demək, Allahdan başqasına qul-qaravaş olmayın, deməkdir. Bu səbəblə teokratik sistem, peyğəmbərlərin bu ümumi istəklərinə tərsdir. Çünki bu sistem, insanları idarəçilərə əsir etməkdədir. Burada inanc və ibadət azadlığı ilə inandığı kimi yaşama azadlığı, xüsusi əhəmiyyət kəsb etməkdədir. (1)- NANC VƏ BADƏT HÜRR YYƏT 89. Dinin kökü imandır. manın əsası da onu ürəkdən qəbul etmək, yəni qəlb ilə təsdiqdir. Qəlbdəki təsdiqi bir o insan, bir də Allah bilir. Orası insanın ən sərbəst olduğu yerdir. Bu səbəblə heç bir kimsə bir inancı qəbul və ya inkar etməyə məcbur edilə bilməz. Çünki bu, insanın fitrətinə tərsdir. Allah Təala belə buyurur: “ Dində məcburiyyət yoxdur; artıq doğru ilə əyri bir-birindən açıq şəkildə ayrılmışdır. Bundan sonra kim zalımlarla əlaqə qurmadan Allaha inanırsa qopması mümkün olmayan sağlam bir qulpa yapışmış olur. Allah eşidəndir, biləndir.” (Bəqərə 2/256) 90. nsanlar ibadətə də məcbur edilə bilməz. Çünki,ibadət üçün niyyət lazımdır. Niyyət, bir ş eyə ürəkdən, istəyərək qərar verməkdir. ”Əməllər niyyətlərə görədir”. 48 Bir ibadətin nə məqsədlə yerinə gətirildiyini, tam olaraq bir o ibadəti edən bir də Allah bilir. Niyyətsiz ibadət edilmədiyindən məcburi ibadət də olmaz. Birinə zornan namaz qıldırıla bilir amma niyət etməzsə namaz qılmamış, boşuna yatıb qalxmış olur. Bu da bir şeyə yaramaz. 91. Müsəlman olmaq üçün bir mərasimə ehtiyac yoxdur. nanılması lazım olan şeylərə ürəkdən inanan və Qurana uymağı qəbul edən hərkəs müsəlman olur. Amma xristianlıqda dinə qəbul vəftizlə olur. Bu mərasim xristianı papazların mənəvi təsiri altına soxur. nsanları dinə qəbul səlahiyyətini Allah Muhammədə (s.a.v.) belə verməmişdir. O belə buyurur: “ Sən sevdiyini yola gətirə bilməzsən, amma Allah əmr etdiyini yola gətirir. Yola gələcəkləri ən yaxşı O bilir.” (Qasas 28/56)
47 bni Manzur, Lisanul-Ərəb, Beyrut 1410/1990. Rağib əl- sfahani. əl-Müfrədat (Safvan Adnan Davudinin təhqiqi ilə) Dəməşq və Beyrut 1412/1992, s. 529 48 Bu hədisi şərif Səhih Buxarinin ən başında yer alır. Yüklə 478,48 Kb. Dostları ilə paylaş:
|