Microsoft Word Design Hukuk Sempozyum last doc



Yüklə 3,57 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə281/291
tarix01.09.2018
ölçüsü3,57 Mb.
#66205
1   ...   277   278   279   280   281   282   283   284   ...   291

“Özel Hukuk” Uluslararası Sempozyum

 

 



433 

Cumhuriyeti  Atmosfer  Havasının  Muhafazası 

Kanununda  düzenlenmiştir.  Söz  konusu  kanun 

22 Haziran 2001 yılında kabul edilmiştir.  

Hukuki  koruma  konusu  olan  atmosfer  havası 

yani harici, açık ortamda olan havadır. Üretim, 

idari  ve  diğer  binalarda  olan  hava  ise;  Đş,  sağ-

lık,  medeni,  konut  mevzuatı  ve  diğer  hukuki 

düzenleme alanlarının kuralları ile düzenlenir. 

Atmosfer  havasının hukuki  korunmasının  ken-

disine  ait özelliği  şundan  ibarettir:  Bu  koruma 

atmosfer  havasının  durumuna  etkide  bulunan 

(ormanların,  suların)  diğer  doğal  ortamların 

korunmasıyla ve  bunlarla  birlikte  üretim faali-

yetlerinin etkisinin düzenlenmesiyle de gerçek-

leştirilebilir.  Bu  doğal  ortamın  ve  insanların 

sağlığı  için  elverişli  atmosfer  havasının temiz 

saklanması  ve  durumunun  iyileştirilmesi,  kir-

lenmesinin önlenmesine  yönelik kompleks  ön-

lemlerin  hayata  geçirilmesini  içerir.  Kanunda 

ise  belirlenmiş  bu  önlemler  hukuki  karakter 

alır.  


Kanunda,  Ozon  tabakasının  tehlikeli  değişik-

liklerden  korunması  için özel  önlemler  yer  al-

maktadır. (madde 19) 

Atmosfer  havasının  korunmasının  en  önemli 

araçlarından  birisi,  atmosfer  havasının  korun-

ması  hakkında  kanunun  ihlal  edilmesi  duru-

munda  verilen zararın karşılanmasıdır.  Atmos-

ferin  kirletilmesi  sonucunda  doğal  ortama, 

ekonomiye,  insan  sağlığına  zarar  verilir.  Bu 

zararın  ölçüsü  ise;  doğal  ortamın  eski  haline 

getirilmesi, sağlık hizmetlerine ve ilaca, sosyal 

sigorta harcamaları göz önünde bulundurularak 

özel bir metotla hesaplanır (madde 22)   

11. DEĞ ERLENDĐR ME 

Azerbaycan Cumhuriyeti bağımsızlığını kazan-

dıktan  sonra,  diğer  alanlarda  olduğu  gibi  çev-

renin  korunması  konusunda  da  serbest  politi-

kalar  oluşturmaya  başlamıştır.  Eski  Sovyetler 

ittifakının  bünyesinde  bulunduğu  dönemde 

Azerbaycan’ın  böyle  bir  imkanı  yoktu.  Mos-

kova’da  hazırlanan çevre politikaları  ise  Azer-

baycan  halkının  sağlığının  korunmasından 

daha  çok  merkezin  ekonomik  çıkarlarının  ko-

runmasına hizmet  etmekteydi.  Bu  politikaların 

acı  örnekleri  olarak  Sumgayıt  şehrindeki  sa-

nayi  tesislerini,  Bakü  şehrinin  çevresindeki 

mazot göllerini, Kireçlenmiş Kür-Araz ovalığı-

nı,  Gebele  Radar  istasyonunu,  Gence  fabrika-

larını göstermemiz mümkündür. 

12  Kasım 1995 tarihinde  kabul  edilen  Azerbay-

can  Cumhuriyeti  Anayasasında  ilk  defa “ herke-

sin  sağlam  bir  çevrede  yaşamak  hakkı  vardır 

(madde  39)  hükmü  yer  almıştır.  Bu  maddenin 

icrası  için  Azerbaycan  Cumhuriyeti  Milli  Mec-

lisi  çevrenin  korunması,  doğal  kaynakların  kul-

lanımı  ile  ilgili  olarak  çok  sayıda  kanun  kabul 

etti.  Aynı  zamanda  bu  kanunların  ihlal  edilmesi 

ile  ilgili  olarak  gerekli  (idari  ve  cezai)  sorum-

luluklar belirlenmiştir. 

12. KAYNAKLAR 

A. KĐTAPLAR 

   A. B. Yolçiyev, L. M. Məhərrəmova, H. X. Xocayəv, Đ. 



Đ.  Đsmiyev,  L.  Đ.  Yusifov,  “ Yanacaq  Mühərriklərində 

Toksiki  Qazların,  Tullantıların  Bəzi  Kobalt  Üzvi 

Komplek  Birləşmələr  və  Maqnitli  Hava  Vasitəsilə 

Aradan Qaldırılması,” Azərbaycan Memarlıq və Đnşaat 

Universiteti, 25 illik jubileyə həsr olunmuş Beynəlxalq 

Elmi Konfransın Materialları,  Bakı-2001. 

   A. T. Əhmədov, “ Bazar Münasibətləri Şəraitində Aqra-



ra Sahədə Kadr Siyasəti”, Azərbaycan XXI Əsrin Asta-

nasında  Elmi-P raktik Kongransının  Materialları,  Bakı-

1998, III kitap. 

   Akif  Veliyev,  “ Azerbaycan’ da  Torpaq  Islahatlarının 



Aparılmasının Teşkili Tecrüesi,” Meşveret Dergisi, N0: 

4 (28), Haziran 2000. 

   B. Đ. Abbasov, “ Aqrar Sahədə Sahipkarlıq Fəaliyetinin 



Nəzəri-Metodiki Məsələləri”, Azərbaycan Respublikası, 

Kənd Təsərrüfatı Nazırlliyi,  Azərbaycan Elmi-Tedkikat 

Kənd  Təsərrüfatının  Đktisadiyyatı  və  Təşkili  Đnstitunun 

Əsərlərinin Tematik Məcmuəsi, Bakı-1999. 

   B. M. Əzizov, F. Ə. Mirəyev, “ Đnfraqırmızı Đstilik Təs-



virlərinin  Meşə  Yanğınları  Đlə  Mübarizədə  Tətbiqi, 

Fövqəladə  Hallarda  Ekologiya  ve  Texnologiya  P rob-

lemleri,” II Beynəlxalq Simpozium, 8-10 Oktyabr 2002-

ci il. 


   Baykut,  Fikret,  Adnan  Aydın,  Sacide  Baykut, “ Çevre 

Sorunları ve Korunma,” ĐÜ Yayınları, Güryay Matbaa-

cılık, Đstanbul-1987. 

   Birleşmiş  Milletler  Teşkilatı  (BMT), Azerbaycan  Res-



publikasında Đnsan Đnkişafı Hakkında Hesabat-2000. 

   Birleşmiş  Milletler  Teşkilatı,  "Azerbaycan  Đnsan  Đnki-



şafı Hakkında Hesabat-  1998”. 

   Birleşmiş  Milletler  Teşkilatı,  "Azerbaycan  Đnsan  Đnki-



şafı Hakkında Hesabat-  1997" . 

   Budaqov B., “  Dözümlü dözümsüz tebiet” Bakı-1980. 



   C.  S.  Cəfərov,  S.  Q.  Babayeva, “ Təbiət  və Atmosferi 

Çirkləndirən  Mənbələr Haqqında  Bəzi  Mülahizələr və 

Mühafizə Aspəkti, “ Fövqələdə  Hallarda Ekologiya ve 

Texnologiya  P roblemleri,”  II  Beynəlxalq  Simpozium,  

8-10 Oktyabr 2002-ci il. 

   Canalı  Mirzeliyev,  "Meşelerimiz,"  Azerbaycan  Gaze-



tesi, 18 Aralık 1999. 


“Mülki hüquq” beynəlx alq simpozium 

 

434 



   Ə. H. Abbasov, “ Kənd Təsərrüfatında Muasir Texni-

ka və Texnologiyanın Đnkişafının Əsas Đstikamətləri”, 

Azərbaycan Respublikası, Kənd Təsərrüfatı Nazırliyi,  

Azərbaycan  Elmi-Tedkikat  Kənd  Təsərrüfatının  Đkti-

sadiyyatı  və  Təşkili  Đnstitunun  Əsərlərinin  Tematik 

Məcmuəsi, Bakı-1999. 

   Əlisa  Zeynallı,  Həzi Eynalov, “ Ərzaq  Tehlükəsizliyi 



Ümum Bəşəri P roblemlərdəndir,”  Journal of Qafqaz  

University, Fall 2001, Number 8. 

   F.  A.  Abbasov,  F.  H.  Abbasov,  “ Müasir  Şəraitde 



Azərbaycan  Qrzaq  Bazarının  Formalaşmasının  Bəzi 

Məsələləri”,  Fövqəladə  Hallarda  Ekologiya  və 

Texnologiya  P roblemlari,  8-10  oktyabr  2002-ci  il, 

Məruzələr və çıxışlar. 

   F. H. Abbasov, “ Bazar Münasibətləri Şəraitində Kənd 



Təsərrüfatı  Məhsullarının  Satışının  Təşkilinin  Tək-

milləşdirilməsi”, Azərbaycan Respublikası, Kənd Tə-

sərrüfatı Nazırlliyi,  Azərbaycan Elmi-Tedkikat Kənd 

Təsərrüfatının  Đktisadiyyatı  və  Təşkili  Đnstitunun 

Əsərlərinin Tematik Məcmuəsi, Bakı-1999. 

   F. H. Həsənov, “ Şirvan Düzündə Meliorasiya Tikin-



tiləri  və  Reqionda  Ekoloji  Vəziyyet”,  Respublikada 

ehtimal  olunan  Fövqəladə hallarda  əhalinin  mühafi-

zəsi və tədrisi problemlərinə həsr olunmuş I. Beynəl-

halq Simpoziumu, 20-22 noyabr 2000-ci il, Məruzələr 

ve çıxışlar, I. Hissə. 

   Farida Hüseinova,  "Azerbaycan'da  Kimyasal  Kirlen-



menin Đnsan Sağlığına Etkisi," . 

   H. Ə. Hacıyev, “ Aqrar Sferada Sahibkarlığın Đnkişaf 



Etdirilmesi Yolları”, Azərbaycan Dövlət Neft Akade-

miyası,  “ Azərbaycan  iqtisadiyyatının  strateji  prob-

lemleri,”  Respublika  elmi-praktiki  konfransı,  14-15 

mart 2002, Məruzələrin Tezisləri. 

   Halilov, M. J, Aliyeva, H. E.; "Azerbaycan Respub-



likasının  Meşe  Örtüyü,  Onun  Semereli  Đstifadesi ve 

Korunması,"  Azerbaycan  XXI.  Asrın  Astanasında 

Konferansı, Bakü-1997, Bildirileri, 2. Cilt.   

   Hukuk Ansiklopedik Lügati, Azerbaycan Ansiklope-



diyasının Baş Redaksiyası, Bakü-1991. 

   Hüseynov S. “ Meişet ekologiyası,” Bakı-1996. 



   Đ. H. Đbrahimov, “ Sahipkarlığın Đnkişafının Təşkilati-

Đktisadi  Əsasları”,  Azərbaycan  Respublikası,  Kənd 

Təsərrüfatı  Nazırlliyi,  Azərbaycan  Elmi-Tedkikat 

Kənd  Təsərrüfatının  Đktisadiyyatı və  Təşkili  Đnstitu-

nun Əsərlərinin Tematik Məcmuəsi, Bakı-1999. 

   M. B. Rəcəbov, S. Y. Xəlilov, M. K. Quliyev, H. Y. 



Hüseynova, Ə. Hüseynov, B. M. Seyidova, “ Fasiləsiz 

P ampıq  Əkinləri  və  Kübrə,”  “ Đnsan  və  Fəlakətlər: 

Üçüncü  minillyin  astanasında  Fövqəladə  hallrda 

insanların,  cəmiyyətin  təhlükəsizliyi,  FH-nın  idare 

olunması ve  tedrisin  təkmilləşdirilməsi  problemleri” 

17-18  səntyabr 2001-ci il, Beynəlhalq Elmi-P raktiki 

Konfrans, Məruzələe və Çıxışlar. 

   M. B. Rəcəbov, S. Y. Xəlilov, M. K. Quliyev, H. Y. 



Hüseynova, Ə. Hüseynov, B. M. Seyidova, “ Fasiləsiz 

P ampıq  Əkinləri  və  Kübrə,”  “ Đnsan  və  Fəlakətlər: 

Üçüncü  minillyin  astanasında  Fövqəladə  hallrda  in-

sanların,  cəmiyyətin  təhlükəsizliyi,  FH-nın  idare 

olunması ve  tedrisin  təkmilləşdirilməsi  problemleri” 

17-18    səntyabr  2001-ci  il,  Beynəlhalq  Elmi-P raktiki 

Konfrans, Məruzələe və Çıxışlar. 

   Memmedov  Q.  Ş.  “ Azerbaycan  torpaqlarının  ekoloji 



qıymetlendirmesi,” Bakı-1998. 

   Mıkayılov  N.  R.,  Nuriyev  C.  Q.  Nuriyeva  K.  Q., 



“ Ekologiya hüququ” Bakı-2000. 

   Mustafayev Q. “  Ekologiyadan konsept,” Bakı-1993. 



   O.  M.  Məmmədova,  S.A.  Məmmədov,  A.  M. 

Novruzova, R. R. Rzayeva, “ Ətraf Mühitin Neft Tullan-

tılarından  Təmizlənməsi,”  Azərbaycan  Memarlıq  və 

Đnşaat Universiteti, 25 illik jubileyə həsr olunmuş Bey-

nəlxalq Elmi Konfransın Meterialları,  Bakı-2001. 

   Qərip  Məmmədov, “ Torpaq  Islahatları Aqrar  Sahənin 



Đnkişafını  Şərtləndirrir,”  Dirçəliş-XXI  Əsr,  Oktyabr, 

1999. 


   R. Đ. Bəşirov, F. H. isayev, “ Kənd Təsərrüfatı Kübrələri 

Tətbikinin  Đktisadi  Effektliliyi,”  Azərbaycan  Respub-

likası,  Kənd  Təsərrüfatı Nazırlliyi,   Azərbaycan Elmi-

Tedkikat . 

   R.  Đ.  Xelilov,  T.  N.  Hüseynov, “ Atmosfer  Havasının 



Çirklendirilmesi Və Birkilər,” Fövqələdə Hallarda Eko-

logiya  ve  Texnologiya  P roblemleri,”  II  Beynəlxalq 

Simpozium,  8-10 Oktyabr 2002-ci il. 

   R. N. Nurəliyeva, “ Yanacaq-Energetika Kompleksində 



Ekoloji  P roblemlər,”  Azərbaycan Dövlet  Neft  Akade-

miyası, “ Azərbaycan  iqtisadiyyatının  strateji  problem-

ləri,”  Respublika  elmi-praktiki  konfransı,  14-15  Mart 

2002, Məruzeələrin Tezisləri, Bakı-2002. 

   Recep Sanal, “ Türk Cumhuriyetleri’ndeki Çevre Sorun-



ları  Üzerine  Bir  Đnceleme,”  Başbakanlık  Türk  Đşbirliği 

ve Kalkınma Ajansı Yayını, Ankara, Ocak 2001. 

   Ruşen  Keleş,  Can  Hamamcı,  "Çevrebilim,"    2.  Baskı, 



Đmge Kitabevi Yayını, Ankara, 1997. 

   S. A. Vətənxan, “ Kəndli-Fermer Təsərrüfatının Material 



Texniki  Tə’ minatı”,  “ Azərbaycan  Respublikası,  Kənd 

Təsərrüfatı Nazırlliyi,  Azərbaycan Elmi-Tedkikat Kənd 

Təsərrüfatının Đktisadiyyatı və Təşkili Đnstitunun Əsər-

lərinin Tematik Məcmuəsi, Bakı-1999. 

   S. H. Əliyev, “ Aqrar Islahatlar Şəraitində Dövlətin Đn-



vestisya  Siyasətinin  Əsas  Đstikamətleri,  “ Azərbaycan 

XXI  Əsrin  Astanasında  Elmi-P raktik  Kongransının 

Materialları, Bakı-1998,  III kitap. 

   Salmanov  M.,  “ Tatbiqi  ekologiyanın  esasları,”  Bakı-



1993. 

   Shanin P anahov, "Azerbaycan Cumhuriyeti'ndeki Varo-



lan Ekolojik Durum ve Sürdürülebilir Kalkınma Sorun-

ları," . 

   Ş.  D.  Danyalov,  K.  Q.  Abdullayev,  S.  T.  Həsənov, 



“ Torpağın  Münbitliyinin  Yüksəldilməsində  Ekoloji 

Təmiz Te xnologyanın Hazırlanması”, Respublikada eh-

timal olunan Fövqəladə hallarda əhalinin mühafizəsi və 

tədrisi problemlərinə həsr olunmuş I. Beynəlhalq Sim-

poziumu,  20-22  noyabr  2000-ci  il,  Məruzələr  ve 

çıxışlar, I. Hissə. 

   Ş.  Ə.  Cebrayılov,  “ Aqrar  Islahatların  Dərinləşməsi 



Şəraitində  Kənd  Təsərrüfatının  Đdarəedilməsinin  Tək-

milləşsdirilməsi, “ Azərbaycan  Respublikası,  Kənd  Tə-




Yüklə 3,57 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   277   278   279   280   281   282   283   284   ...   291




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə