74
• 2011-ci il 13 yanvar tarixində imzalanmış Şərq Tərəfdaşlığı çərçivəsində
Azərbaycan Respublikası və Avropa ttifaqı arasında Hərtərəfli nstitusional
Quruculuq (H Q) Proqramının Çərçivə Sənədinə dair Anlaşma Memorandumu;
• 2013-cü il 29 noyabr tarixində imzalanmış Azərbaycan Respublikası və
Avropa ttifaqı arasında vizaların rəsmiləşdirilməsinin sadələşdirilməsi haqqında
Saziş;
• 2014-cü il 28 fevral tarixində imzalanmış Azərbaycan Respublikası ilə
Avropa ttifaqı arasında icazəsiz yaşayan şəxslərin readmissiyası haqqında Saziş;
• 2014-cü il 14 iyun tarixində Avropa ttifaqı ilə Azərbaycan Respublikası
arasında Azərbaycanın ttifaq proqramlarındakı iştirakının ümumi prinsipləri
haqqında Çərçivə Sazişi üzrə, bir tərəfdən Avropa Birlikləri və onların üzv dövlətləri,
digər tərəfdən Azərbaycan Respublikası arasında Tərəfdaşlıq və Əməkdaşlıq Sazişinə
ə
lavə Protokol.
Bəzi xüsusi əhəmiyyət kəsb edən müqavilələr barədə bunları qeyd etmək olar:
Tərəfdaşlıq və Əməkdaşlıq Sazişi (TƏS).Azərbaycan ilə Avropa ttifaqı
arasında hərtərəfli münasibətlərin hüquqi əsasını 22 aprel 1996-cı il tarixində
Lüksemburq şəhərində imzalanmış və 22 iyun 1999-cu il tarixində qüvvəyə minmiş
Bir tərəfdən Avropa Birliyi və onun üzvü olan dövlətlər, digər tərəfdən Azərbaycan
Respublikası arasında Tərəfdaşlıq və Əməkdaşlıq Sazişi təşkil edir. Bu Saziş
Azərbaycan və Avropa ttifaqı arasında əməkdaşlığın bütün mümkün, xüsusilə də
siyasi və iqtisadi sahələrini əhatə edir. Saziş Azərbaycan ilə Avropa ttifaqı arasında
hərbi sahəni əhatə etməyən bütün növ əməkdaşlıq formalarının çərçivələrini təmin
edir. TƏS 10 il müddətinə imzalanmış və 2009-cu ildə Sazişin icra müddəti bitdiyi
üçün onun icrası hər il 1 il müddətinə uzadılır.
Avropa Qonşuluq Siyasəti (AQS).2004-cü ildə Avropa ttifaqı dövlət və
hökumət başçıları Şurasının toplantısında Avropa Komissiyasının Cənubi Qafqaz
ölkələrinin AQS-ə cəlb olunmasına dair tövsiyə qəbul edilmişdir. Azərbaycan
Respublikası AQS-ə daxil edildikdən sonra 14 noyabr 2006-cı il tarixində 5 illik
Fəaliyyət Planı Azərbaycan Respublikasının xarici işlər naziri tərəfindən
imzalanmışdır. Fəaliyyət Planında 10 prioritet istiqamət müəyyən edilmişdir:
75
1) Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin sülh yolu ilə tənzimlənməsi,
2) Demokratiyanın gücləndirilməsi,
3) Qanunun aliliyinin, insan hüquqlarının və fundamental azadlıqların
müdafiəsinin gücləndirilməsi,
4) Sahibkarlıq və investisiya mühitinin yaxşılaşdırılması,
5) Gömrük xidməti işinin yaxşılaşdırılması,
6) Tarazlı və davamlı iqtisadi inkişafa dəstək,
7) qtisadi qanunvericiliyin və inzibati praktikanın yaxınlaşdırılması,
8) Avropa ttifaqı-Azərbaycan arasında enerji və nəqliyyat əməkdaşlığının
gücləndirilməsi,
9) Məhkəmə, azadlıq və təhlükəsizlik sahələrində, o cümlədən sərhəd işində
ə
məkdaşlığın dərinləşməsi,
10) Regional əməkdaşlığın gücləndirilməsi.
Avropa ttifaqı və Azərbaycan Respublikası arasında enerji sahəsində strateji
ə
məkdaşlığa dair Anlaşma Memorandumu. 7 noyabr 2006-cı il tarixində Azərbaycan
Respublikası Prezidenti tərəfindən Avropa ttifaqı və Azərbaycan arasında Enerji
üzrə Strateji Əməkdaşlığa dair Anlaşma Memorandumu imzalanmışdır.
Memorandumun 4 sahəsi vardır:
1) Azərbaycan qanunvericiliyinin Avropa
ttifaqının qanunvericiliyinə
uyğunlaşdırılması,
2) Azərbaycan və Xəzərdən Avropa
ttifaqına enerji təchizatının
təhlükəsizliyinin artırılması,
3) Azərbaycanda müfəssəl enerji idarəetmə siyasətinin işlənilməsi, o cümlədən
bərpa olunan enerji inkişafı və;
4) Texniki mübadilə və əməkdaşlıq.
Sözügedən Anlaşma Memorandumunun həyata keçirilməsinə nəzarəti A ilə
Azərbaycan arasında Enerji, nəqliyyat və ətraf mühit məsələləri üzrə Alt-komitə
həyata keçirir.
Şə
rq Tərəfdaşlığı təşəbbüsü.Polşa və sveç tərəfindən irəli sürülmüş Şərq
Tərəfdaşlığı (ŞT) təşəbbüsü AQS çərçivəsində şərq tərəfdaşları kimi istinad edilən
76
Azərbaycan, Gürcüstan, Ermənistan, Ukrayna, Belarus və Moldovanın A ölkələri ilə
mövcud əməkdaşlığının ikitərəfli gücləndirilməsini və çoxtərəfli formatda davam
etdirilməsini ehtiva edir. ŞT çərçivəsində dərin və hərtərəfli azad ticarət sahəsində
yeni əməkdaşlıq sazişləri, Avropa ttifaqının maliyyələşdirdiyi proqramlar, mobillik
və təhlükəsizlik paktları, vizasız səyahət, Avropa ttifaqının əmək bazarına giriş,
Avropa ttifaqı qanunvericiliyinə və standartlarına uyğunlaşma, insanlar arasında
ə
laqələr sahələrində əməkdaşlıq nəzərdə tutulur. ŞT çoxtərəfli formatı çərçivəsində
müzakirələrin aparılması üçün aşağıdakı platformalar təsis olunmuşdur:
- Demokratiya, yaxşı idarəetmə və sabitlik üzrə Platforma (Platforma 1);
- qtisadi inteqrasiya və Avropa ttifaqı siyasətlərinə uyğunlaşma üzrə
Platforma (Platforma 2);
- Enerji təhlükəsizliyi üzrə Platforma (Platforma 3);
- nsanlar arasında əlaqələr üzrə Platforma (Platforma 4).
qtisadiyyat və Sənaye Nazirliyi Platforma 2-nin ümumi iclaslarında və həmin
platformanın nəzdində yaradılmış Ticarət və Kiçik və orta sahibkarlıq üzrə panellərin
iclaslarında iştirak edir.
Platformaların nəzdində yaradılmış panellər çərçivəsində mütəmadi olaraq
iclaslar keçirilir.
Hərtərəfli nstitusional Quruculuq (H Q) Proqramı.H Q Proqramı Avropa
ttifaqı ilə Azərbaycan Respublikası arasında Assosiasiya Sazişinin hazırlanması,
danışıqların aparılması, eləcə də Sazişin həyata keçirilməsi üçün əsas qurumların
potensialının gücləndirilməsi üçün hazırlanmışdır. H Q əsasən aşağıdakıları nəzərdə
tutur:
- Qanunun aliliyi, ədliyyə, azadlıq və təhlükəsizlik sahəsində islahatların
aparılması;
- Dövlət idarəçiliyi və dövlət qulluğu sahələrində islahatların aparılması;
- Ticarət sahəsində islahatların aparılması.
Azərbaycan Respublikasının Avropaya inteqrasiyası üzrə Dövlət
Komissiyası.Azərbaycan Respublikasının Avropaya inteqrasiyası üzrə Dövlət
Komissiyasının yaradılması haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2005-ci
Dostları ilə paylaş: |