38
saxlanması və idarə olunması;
6) dövlət xəzinəsinin idarə olunması;
7) ödəniş və hesablaşma sisteminin normal fəaliyyətinin dəstəklənməsi;
8)
maliyyə sektorunda çirkli pulların yuyulmasına qarşı tədbirlərin
təlimatlandırılması;
9)
təşkil olunması və müvafiq maliyyə vəsaiti axınlarının monitorinqinin həyata
keçirilməsi;
10)
maliyyə stastistikaları, sorğuları, analizləri və proqnozlarının həyata
keçirilməsi;
11)
Mərkəzi Bank olaraq beynəlxalq maliyyə tədbirlərində iştirak edilməsi;
12)
Dövlət Şurası tərəfindən qeyd olunan digər funksiyaların icra olunması.
Çin Xalq Bankının yüksək rəhbərliyi sədr və sədr müavinlərindən ibarətdir.
Sədr Çin
Xalq Respublikasının prezidenti tərəfindən vəzifəyə təyin olunur və
vəzifəsindən kənarlaşdırılır. Sədr vəzifəsinə namizədlər Dövlət Şurasının Birinci
Katibi tərəfindən irəli sürülür və Milli Xalq Qurultayı tərəfindən təsdiqlənir. Milli
Xalq Qurultayının fasilə dövrü ərzində namizədlərlə bağlı qərarları Qurultayın Daimi
Komitəsi qəbul edilir, Çin Xalq Bankının sədr müavinləri Dövlət Şurasının Birinci
Katibi tərəfindən
vəzifəyə
təyin olunur və ya vəzifədən kənarlaşdırılır.
Çin Xalq Bankının Pekində yerləşən baş ofısi 18 funksional departamentdən
ibarətdir.
Beynəlxalq əlaqələr: Çin Xalq Bankının Beynəlxalq departamentinin cavabdeh
olduğu sahələr aşağıdakılardır:
•
Çin Xalq Bankının beynəlxalq maliyyə təşkilatları, xarici mərkəzi banklar
və Honq Konq və Makao Xüsusi nzibati Regionlar və Tayvan əyaləti ilə rəsmi
ə
laqaləri və işgüzar əməkdaşlıq münasibətləri;
•
Yerli maliyyə sənyesinin açılışının Çin hökumətinin ÜTT-yə qoşulduğu
zaman
üzərinə götürmüş olduğu öhdəliklərə uyğun olaraq koordinasiyası;
•
Çin Xalq Bankının xarici işlərinin həyata keçirilməsi;
39
•
Çin Xalq Bankının xarici ofıslərinin fəaliyyətinə nəzarət.
Türkiyə Cümhuriyyəti Mərkəzi Bankı haqqında Qanuna uyğun olaraq Bankın
fundamental vəzifələri aşağıdakılardır:
1. Açıq bazar əməliyyatlarının həyata keçirilməsi;
2.
Türk Lirəsinin daxili və beynəlxalq dəyərinin qorunması məqsədilə zəruri
tədbirlərin görülməsi və Türk Lirəsinin xarici valyutalara qarşı paritetinin
müəyyənləşdirilməsi məqsədilə hökumətlə birlikdə valyuta siyasətinin həyata
keçirilməsi;
3.
Ölkənin qızıl və xarici valyuta ehtiyatlarının idarəedilməsi;
4.
Türk Lirəsinin həcminin və tədavülünün tənzimlənməsi, ödəniş, qiymətli,
kağızların
transferi və hesablaşmalar sisteminin yaradılması;
5.
Maliyyə sistemində sabitliyin gücləndirilməsi, pul və xarici valyuta
bazarlarına münasibətdə tədbirlərin görülməsi;
6.
Maliyyə bazarlarının monitorinqinin aparılması;
Banklardakı depozitlərin şərtlərinin, növlərinin və xüsusi maliyyə
qurumlarında iştirakla bağlı şərtlərin müəyyənləşdirilməsi.
Bankın fundamental səlahiyyətləri aşağıdakılardır:
1. Türkiyədə pulların tədavülə buraxılması;
2.
Hökumətlə birgə inflyasiya hədəfıni və buna uyğun olaraq monetar
siyasətin müəyyənləşdirilməsi;
3.
Fövqaladə hallarda Əmanətlərin Sığortalanması Fondunun resursları
kifayət
etmədikdə Fonda müəyyənləşdirəcəyi şərtlər və qaydalara uyğun olaraq
Fonda avansın verilməsi;
4.
Kommersiya banklarına kreditin verilməsi;
5.
Maliyyə bazarlarının monitorinqini aparmaq məqsədilə banklardan, digər
maliyyə institutlarından və həmçinin qeyd edilən institutların fəaliyyətini
tənzimləmək və nəzarət etməkdə səlahiyyətli olan idarələrdən lazimi məlumatların
tələb edilməsi və statistik informasiyanın toplanması.
40
Türkiyə Cümhuriyyəti Mərkəzi Bankının Sədri (Bakanlar Kurulu kararı ile
beş illik müddətinə vəzifəyə təyin edilir) darə Heyəti və Monetar Siyasət
Komitələrinə başçılıq edir. Bankın ən yüksək qərar orqanı Bank Məclisidir. Sayı 4
olan sədr müavinləri Bankın Monetar Siyasət Komitəsinin üzvləridir.
Hazırda Bankda sayı 15 baş direktorluq fəaliyyət göstərir. Bankın ölkə daxilində
21 şöbəsi fəaliyyət göstərir. Bankın Frankfurt, Londra, New York və Tokyoda
nümayəndəliyi fəaliyyət göstərir.
Türkiyə Cümhuriyyəti Mərkəzi Bankı beynəlxalq əlaqələrində əsas yeri
Beynəlxalq Valyuta Fondu (BVF) ilə əməktaşlıq tutur. Türkiyə 1947-ci ildən bəri
HVF-nin üzvüdür və ölkəni BVF-də maliyyə agenti kimi Mərkəzi Bank təmsil edir.
Bundan başqa bank digər beynəlxalq maliyyə təşkilatları və xarici ölkələrin
mərkəzi bankları ilə əməkdaşlıq etməkdədir
Avropa MB-nin funksiyaları istənilən digər mərkəzi bankın funksiyaları
kimidir. Lakin bu funksiyalar bir dövlətə deyil, ölkələr qrupuna tətbiq olunur. Onlar
aşağıdakılardır:
*Avropa Birliyinin monetar siyasətinin məyyənləşdirilməsi və həyata
keçirilməsi;
*valyuta əməliyyatlarının idarəetməsi;
*AB-yə üzv ölkələrin rəsmi valyuta ehtiyatlarının saxlanması və idarə edilməsi
(bu halda valyuta ehtiyatlarının müəyyən hissəsi - «cari balanslar» - iştirakçı ölkə
hökumətlərinin sərəncamında qalır);
*ödəniş sisteminin normal fəaliyyətinin təmin edilməsi.
Monetar siyasətin reallaşdırılması zamanı AMB üç əsas alətdən istifadə edir:
*açıq bazarda əməliyyatlar;
*sutkalıq borcların təqdim edilməsi («overnayt» kreditləri);
*minimal məcburi ehtiyat normativinin tənzimlənməsi.
Qrafik 1.1
Biznes inam indeksi
Dostları ilə paylaş: |