35
və ya qiymətli dövlət kağızlarının emissiyasına razılıq verir və harraclar keçirərək,
faizsiz xəzinə veksellərini yerləşdirərək onların satılmasına kömək edir. Belə kağızları
ə
ldə etmək icazəsi federal banka yalnız açıq bazarda pul kütləsini tənzimləmək üçün
verilir;
*valyuta ehtiyatlarının idarəetməsi.
«Bundesbank» ölkədə yeganə olaraq valyuta
ehtiyatlarını saxlayır və onları idarə edir.Lakin Bretton-Vud valyuta sistemlərinin
böhranları və 1992-1993-cü illərdə mübadilə kurslarının Avropa mexanizmininin
böhranları göstərdi ki, davamlı bazar tendensiyalarını valyuta bazarında emissiya
banklarının intervensiyaları vasitəsilə yatırtmaq olmaz. Stabil valyuta kurslarına yalnız
uzunmüddətli dövrdə, dünya iqtisadiyyatındakı balans kəsrini ləğv etməklə nail olmaq
olar.Dünyanın yeddi aparıcı sənaye ölkəsinin iqtisadi və valyuta siyasətlərinin intensiv
uzlaşması məhz bununla əlaqədardır. Almaniyanın qızıl valyuta ehtiyatları 1997-ci il
iyulun axırlarında 114,1 milyard marka, o cümlədən qızıl - 13,7 marka təşkil etmişdir;
*ölkənin hesablaşma mərkəzi.
«Bundesbank»ın həyata keçirdiyi qeyri nağd
hesablaşmaların həcmi 1996-cı ildə 195931 milyard marka təşkil etmişdir.
taliya Bankı inzibati cəhətdən dövlətə tabe olmaqla yanaşı, öz (funksiyalarını
yerinə yetirən zaman Kreditlər və əmanətlər üzrə nazirliklərarası komitənin
(KƏNK) tövsiyələrini nəzərə alır.Bu institut 1947-ci ildə yaradılmış və kifayət qədər
böyük səlahiyyətlərə sahib olmuşdur.əsas vəzifələri aşağıdakılardır:
* taliya kredit sisteminin normal fəaliyyətinin təmin edilməsi. Bununla belə,
KƏNK kredit sisteminə bilavasitə nəzarəti həyata keçirmək hüququna malik deyil. Bu
hüquq taliya Bankına məxsusdur;
*pul-kredit siyasəti və monetar tənzimlənmə sahəsində kredit siyasətinin əsas
istiqamətlərinin hazırlanması və onun reallaşdırılmasına nəzarətin həyata keçirilməsi;
*müəyyən il üçün kredit siyasətinin əsas istiqamətlərinin icrasının
təkmilləşdirilməsi üzrə cari tövsiyələrin hazırlanması və monitorinqi;
* taliya Bankının fəaliyyətinə nəzarətin həyata keçirilməsi, çatışmazlaqların
aşkar olunması və onların aradan qaldırılma üsullarının axtarılması;
36
*ölkənin bütün kredit-maliyyə müəssisələrinin cari fəaliyyətində, ləğv
edilməsində və qeyd olunmasında koordinasiya və yardım;
*qiymətli kağızların emissiyasının həyata keçirilmə qaydasının razılaşdırılması.
Beləliklə, yekun vuraraq demək olar ki, tənzimləyici orqanları, bank
müəssisələrini və xüsusi kredit-maliyyə institutlarını özündə birləşdirən, klassik üç
hissədən ibarət olan taliyanın kredit sistemi -birinci səviyədə özünəməxsus
xüsusiyyətlərə malikdir. Belə ki, kredit sisteminin ali orqanı olan Maliyyə nazirliyi
ölkənin monetar siyasətini hazırlayır. taliya Bankı bu siyasətin reallaşdırılması üzrə
öhdəlikləri öz üzərinə götürür. Kreditlər və əmanətlər üzrə nazirliklərarası komitə isə
kredit müəssisələrinin effektiv fəaliyyəti və kredit siyasəti sahəsində Maliyyə
nazirliyinin direktivlərinin Mərkəzi bank tərəfindən icrasını koordinasiya
Yaponiya bankı- mərkəzi bank kimi aşağıdakı funksiyaları yerinə yetirir.
Banknotların buraxılması. Mərkəzi bank ölkədə pulları çap etmək hüququna
malik olan yeganə bankdır. Mərkəzi bank hələ 1889-cu ildə fıdusiar banknot emissiya
hüququna sahib olmuşdur. Dövriyyədəki pulların miqdarı 1999- cu ildə 7,4%
artmışdır. Ölkədəki pulların miqdarı ÜDM-dən daha sürətlə artır. Itkin pullar
ə
manətlərdə yatıb qalır.
Yaponiya
bankının
növbəti
funksiyası
pul-kredit
siyasətinin
reallaşdırılmasıdır. Bu siyasətin üç əsas aləti aşağıdakılardır: məcburi bank
ehtiyyatları normasının dəyişdirilməsi, maliyyə bazarlarındakı əməliyyatlar, faizin
uçot dərəcəsi.
Məcburi ehtiyat saxlama sistemi
Yaponiyada 1957-ci ildən başlayaraq fəaliyyət
göstərir. Mərkəzi bank maliyyə bazarlarındakı əməliyyatlardan (bankların borc
aldıqları və verdikləri banklararası bazarda, şirkətlərin istiqrazlar və səhmlər aldığı və
satdığı açıq bazarlarda) istifadə edir ki, maliyyə bazarlarındakı vəziyyətə təsir
göstərsin, onları iflasa uğramaqdan və möhtəkirçi xarakterli ifrat tələbdən (sabın
köpüyü) qorusun.
Faizin uçot dərəcəsinin tənzimlənməsi.
qtisadi inkişafın yüksək sürəti üçün
37
zəruri şərt müəssisənin ucuz maliyyə vəsaitlərindən istifadə edə bilməsidir. Bunun
üçün, birinci növbədə, Yaponiya Bankının ucuz faiz dərəcələri siyasətindən istifadə
olunurdu. Yaponiya Bankı beynəlxalq fəaliyyəti həyata keçirir.
*xarici ölkələrin dövlət institutlarına və mərkəzi banklarına ien hesabları təqdim
edir;
*BVF -na, Qiymətli kağızların Beynəlxalq bankına və digər beynəlxalq
təşkilatlara kreditlər açır və vaxtını uzadır;
*ien kursunun arzuedilməz dəyişmələri zamanı beynəlxalq valyuta bazarlarında
Yaponiyanın Maliyyə nazirliyinin agenti qismində valyuta intervensiyalarını
həyata keçirir;
*digər ölkələrin mərkəzi bankları və beynəlxalq maliyyə təşkilatları üçün xarici
dövlətlərin valyutasını alır və satır, beynəlxalq maliyyə təşkilatlarına kömək
kooperasiya məqsədi daşıyır;
*bu və ya digər ölkələrin iqtisadiyyatlarının cari vəziyyəti ilə bağlı məsələlər
üzrə məsləhətləşmələr aparır, vəziyyətin proqnozlaşdınlmasını həyata keçirir, birgə
nəzəri araşdırmalar və statistik tədqiqatlar təşkil edir.
Yaponiya Bankı ölkə bazarlarının maliyyə vəziyyətinin və iqtisadi mövqeyinin
proqnozlaşdırılması və başa düşülməsi üçün zəruri olan nəzəri tədqiqatları və
iqtisadi təhlili həyata keçirir (uzunmüddətli dövrün iqtisadiyyatı və başqaları).
Çin Xalq Respublikasının Çin Xalq Bankı haqqında Qanunu Çin Xalq
Bankının bu funksiyaları yerinə yetirməsini təmin edir:
1)
müvafıq sifariş verilməsi və qaydaların hazırlanması və həyata keçirilməsi;
monetar siyasətin formalaşdırılması və icra olunması;
2)
valyutanın buraxılması və onun dövriyyəsinin idarə olunması;
3)
banklararası kredit və istiqraz bazarlarının tənzimlənməsi;
4)
xarici valyutanın idarə olunması və banklararası xarici valyuta
bazarının tənzimlənməsi;
5) qızıl bazarının tənzimlənməsi; rəsmi xarici valyuta və qızıl ehtiyatlarının
Dostları ilə paylaş: |