KONU : YARADAN KÜLTÜR İÇİN ÖRNEK ALMA PROTOKOLU
AMAÇ:Yaradan doğru/uygun teknikle kültür örneği alarak,enfeksiyon etkenini
saptamak
A-TEMEL İLKELER:
1- Kültür için örnek alma işlemi, hekim ve hemşirenin sorumluluğundadır.
2- Örnek alımı esnasında aseptik teknik uygulanır.
3- İşlemden önce ve sonra eller ‘el yıkama protokolüne’uygun şekilde yıkanır.
4- Örnek almak için kullanılacak enjektör veya eküvyon steril olmalıdır.
5- Örnek alınırken steril eldiven giyilir.
6- Enjektörle kültür örneği alınamıyorsa ,eküvyonla alınır.
7- Anaerob üreme düşünülen yaradan, anaerob kültür için özel yöntemle örnek
alınmalıdır ve laboratuvara bu istek belirtilmelidir.
8- Alınan örnek 2 saat içinde mikrobiyoloji laboratuvarına gönderilmelidir.Örnek
eküvyonda ise , özel besi yeri sıvısı içinde (transport sistemi) bekletilebilir.
9- Kültür örneği tercihan antibiyotik başlanmadan önce alınmalıdır.
10- Yanık yaralarında örnekler ‘punch-biopsi’ denilen yöntemle uzman kişilerce
alınmalı ve kantitatif kültür ile değerlendirilmelidir.
B-TANILAMA:
1 – Hasta bireyin antibiyotik kullanıp kullanmadığı ve yaraya uygulanan
lokal ajanlar olup olmadığı sorgulanır.
2 - Yara infeksiyon bulguları açısından gözlenir:
- Yara çevresinde ısı artışı,
- Kızarıklık,
- Şişlik, ödem,
- Ağrı,
- Akıntı(pürülan)
3 - Anaerob infeksiyon düşünülen yaralarda gözlenecek bulgular:
- Kötü koku
- Siyah renkli akıntı
- Yara çevresindeki dokularda gaz(krepitasyon/basıldığında hışırtı)
- Yarada granüller
- Yarada nekrotik dokular
C-UYGULAMA:
a) Malzemeler:
- %70 alkol ve iodin solüsyonu,
- Tuzlu su,
- Enjektör veya ekivyon
- Steril eldiven,
- Gazlı bez,
- Plastik tıpa,
- Flaster ya da bant,
- Böbrek küvet,
- Perde-paravan,
- Atık kutusu,enfekte atık çöp torbası.
b) İşleme Hazırlık:
- Hasta bireyin şuuru açıksa yapılacak işlemi açıklayın.
- Kısa sürecek bir işlem olduğunu ve ağrı duymayacağını söyleyin.
- Hasta bireye rahat örnek alınabilecek uygun bir pozisyon verin.
- Hasta mahremiyeti açısından paravan çekin.
c) İşlem:
1- Malzemeleri hasta yanına getirin.
2- Ellerinizi yıkayın.
3- Mikroorganizma yoğunluğunun fazla olduğu yaralara müdahale
edilecekse(yanık yarası),maske ve önlük giyin.
4- Steril eldiven giyin.
5- Kültür örneği alınacak bölgeyi,%70alkol ve iodin solüsyonu ile
temizleyin.(Eldivenle veya penset yardımı ile)
6- Bölgenin kurumasını bekleyin.
7- Fluktuasyon veren yaralarda(elle bastırıldığında iltihap
hissedilen),enjektörle akıntı olan yerin en uzağından girerek aspire edin
ve iğne ucunu kapatın.
8- Aspirasyon başarısız ise,steril tuzlu su 0,5 cc deri altına enjektörle verilip
piston geri çekin.
9- Yarada anaerob enfeksiyon düşünülüyorsa,örnek enjektöre alındıktan
sonra enjektörün havasını çıkarın.İğne ucuna plastik tıpa takın.
10- Enjektörün üzerine flaster yada bant yapıştırarak,hastanın ismi,servisi,
yatak numarası, örneğin alındığı bölgeyi yazın.
11- En kısa sürede mikrobiyoloji laboratuvarına gönderin.
Eğer enjektörle örnek alınamıyorsa,tercih edilmemesine rağmen
‘eküvyonla kültür’ alın; - Steril eldiven giyin
- Serum fizyolojik ile ıslatılmış steril gazlı bez ile silin.
- Kurumasını bekleyin..
- Steril bir gazlı bez ile yara kenarlarını sıkın, gelen örneği
eküvyona yedirin.
- Eküvyonu tüpe steril şartlarda koyun ve laboratuvara
gönderin.
d) İşlem Sonrası:
- Atıkları ‘Hastane Atıklarının Toplaması ve Uzaklaştırılması Protokolüne’
uygun toplayın.
- Kullanılan malzemeleri steril edin.
- Yapılan işlemi kayıt edin.
Eğer yaradan bu yöntemlerle kültür alınamıyorsa, uzman kişilerce derin
dokular kürete edilerek alınır.
KONU :
YAS TUTAN HASTA BİREYE PSİKOLOJİK YAKLAŞIM PROTOKOLÜ
AMAÇ : Hasta bireyin üzüntü ve yas tutma sürecinin her bir evresini yaşayarak
kaybın oluşturduğu sorunlarla başa çıkabilmesinde yardımcı olmak.
A – TEMEL İLKELER
1 – Yas tutma sürecinin evreleri tanılanır.
2 – Hasta bireyin suicid olasılığı yönünden güvenliği sağlanır.
3 – Hasta birey biyopsikososyal bir bütünlük içinde ele alınır.
4 – Ekip elemanları ile işbirliği yapılır.
5 – Tedavi ve bakımın her aşamasına hasta birey ve ailesi katılır.
B – TANILAMA
a) Yas tutma sürecinin evrelerini değerlendirme:
1- Şok ve inanmama: Ağlama, bağırma, öfke kabul edememe (Bu bana
olamaz, neden ben...? ).
Süresi: l-7 gün veya daha fazla sürebilir.
2- Kaybın bilincine varma: Kayıbı kabullenme ve korku ( “ Belki bir
protezle kötü görüneceğim”,”Bununla çalışabileceğimi düşünebiliyor
musunuz?”,”Asla başa çıkamayacağım”) Mood değişiklikleri,kendini
suçlama (Keşke yapsaydım,benim yüzümden oldu), eski anıları
hatırlama.
Süresi : Birkaç hafta veya daha fazla
3- Eski duruma gelme:Önceki safhadaki davranışlar (zaman geçtikçe
azalır), kayıptan önceki yaşamla ilgili olumlu yada olumsuz anıları
hatırlama, gelecekle ilgili kararlar,iş yaşamına dönük çabalar.
Süresi : l yıl ya da daha fazla (Engel’ e göre yas süreci evreleri)
b) Psikolojik tepkileri değerlendirme;
Aktivite: Günlük yaşam aktivitelerini yapamama
Kayıp: Kaybın fazla yüceltilmesi
Öfke: Aşırı öfkenin uygun ifade edilmeyişi
Suçluluk duygusu: Aşırı ve durumla orantılı olmayan suçluluk
duygusunun sürekli vurgulanması
Konsantrasyon:Yoğunlaşmada güçlük
Duygu durumu: Çabuk değişmesi
C – UYGULAMA
1 - “ Hasta Bireyle iletişim kurma ve sürdürme protokolünü” uygulayın.
2 - Suicid olasılığını değerlendirin. (Hasta Bireyin Suicid Girişimini Önleme
Protokolü )
3 - Yas sürecinin evresini belirleyin.Bu evrede görülen davranışları tanıyın:
a) Şok ve İnanmama Safha
1 – Fiziksel olarak zarar vermeyen ağlama,bağırma,yumruklarla dövünme
gibi davranışlara izin verin. Bu davranışları sınırlamayın veya kesmeyin.
2 – Ağlayan Hasta bireyle iletişimde terapötik dokunmayı kullanın
(Çoğu kez uygun ve yararlıdır. Ancak hasta bireyin geldiği kültürün
özelliklerinin linmesi ve buna göre kullanılması gerekir.)
3 – Hasta bireyi kayıp ve üzüntüsü konusunda konuşmaya cesaretlendirin,
inkar duygularını desteklemeden duygularını ortaya çıkarın (Bunun olduğuna
inanmak güç olmalı gibi)