72
2. Misyonun resmi yazışması ihlal edilemez. Resmi
yazışma, misyona ve görevlerine ait her türlü yazışma
demektir.
3. Diplomatik çanta açılamaz veya alıkonulamaz.
4. Diplomatik çantayı teşkil eden paketlerin bu niteliğini
gösterir harici işaretler taşıması gerekir ve bunlar ancak
diplomatik evrakı veya resmi maksatlar için kullanılan
maddeleri ihtiva edebilirler.
5. Statüsünü ve diplomatik çantayı teşkil eden paketlerin
sayısını belirten bir resmi belge taşıyacak olan diplomatik
kurye, görevlerinin ifasında kabul eden Devlet tarafından
korunacaktır. Diplomatik kurye şahsi dokunulmazlıktan
yararlanır ve hiçbir şekilde tutuklanamaz veya gözaltına
alınamaz.
6. Gönderen Devlet veya misyon ʺad Hocʺ (özel)
diplomatik kuryeler tayin edebilir. Bu maddenin 5.
fıkrasının hükümleri, kuryenin uhdesindeki diplomatik
çantayı alıcısına teslim etmesi üzerine aynı fıkrada
öngörülen bağışıklıkların sona ermesi kaydıyla bu
durumlarda da uygulanacaktır.
7. Diplomatik çanta, müsaade olunan bir giriş limanına
inecek bir ticari uçağın kaptanına emanet edilebilir.
73
Kaptana çantayı teşkil eden paketlerin sayısını belirten
resmi bir belge verilmekle beraber kendisi diplomatik
kurye sayılmaz. Misyon, üyelerinden birini uçağın
kaptanından diplomatik çantayı doğrudan doğruya ve
serbestçe almak için gönderilebilir.
Madde 28 ‐ Resmi görevlerinin ifası sırasında misyon
tarafından tahsil olunan harç ve ücretler, her türlü vergi ve
resimden bağışıktırlar.
Madde 29 ‐ Diplomatik ajanın şahsi dokunulmazlığı vardır.
Hiçbir şekilde tutuklanamaz veya gözaltına alınamaz.
Kabul eden Devlet diplomatik ajana gereken saygıyı
gösterecek ve şahsına, özgürlüğüne ve onuruna yönelik
herhangi bir saldırıyı önlemek için uygun tüm önlemleri
alacaktır.
Madde 30 ‐ 1. Diplomatik ajanın özel konutu misyonun
binaları gibi ayni dokunulmazlık ve korunmadan
yararlanacaktır.
2. Diplomatik ajanın belgeleri, yazışması ve 31. maddenin
3. fıkrası hükümleri saklı kalmak kaydıyla, malları, aynı
şekilde dokunulmazlıktan yararlanacaktır.
Madde 31 ‐ 1. Diplomatik ajan, kabul eden Devletin cezai
yargısından bağışıktır. Diplomatik ajan, aşağıdaki hususlar
74
dışında, kabul eden Devletin medeni ve idari yargısından
da bağışıktır.
a) Kabul eden Devletin topraklarında bulunan özel bir
taşınmazla ilgili bir ayni hak davası, yeter ki bu taşınmaz,
gönderen Devlet adına ve misyon amaçları için
kullanılmak
üzere
diplomatik
ajanın
tasarrufunda
bulunmamış olsun,
b) Diplomatik ajanın gönderen Devlet adına değil de bir
özel kişi olarak vasiyeti tenfiz memuru, mirasın idarecisi,
mirasçı veya vasiyet olunan kişi sıfatıyla ilgili bulunduğu
mirasa ilişkin bir dava;
c) Diplomatik ajanın kabul eden Devlet dahilinde resmi
görevleri dışında icra ettiği herhangi bir mesleki veya ticari
faaliyet ile ilgili bir dava.
2. Diplomatik ajanın, tanıklık yapmak zorunluluğu yoktur.
3. Bu maddenin 1.fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde
öngörülen haller dışında bir diplomatik ajan hakkında
hiçbir icra önlemi alınamaz. Sözkonusu durumlarda dahi
ajanın şahsının veya konutunun dokunulmazlığı ihlal
edilemez.
75
4. Kabul eden Devletin yargısından bağışıklık diplomatik
ajanı, gönderen Devletin yargısından bağışık kılmaz.
Madde 32 ‐ 1. Diplomatik ajanların ve 37.madde gereğince
bağışıklıktan yararlanan şahısların yargı bağışıklığı,
gönderen Devlet tarafından kaldırılabilir.
2. Bağışıklığın kaldırılması daima açıkça yapılmalıdır.
3. Bir diplomatik ajan veya 37. madde gereğince yargı
bağışıklığından yararlanan bir şahıs tarafından yargı
yoluna başvurulması, onun esas dava ile doğrudan
doğruya ilgili herhangi bir mukabil iddia karşısında yargı
bağışıklığı ileri sürmesine engel teşkil eder.
4. Medeni ve idari davalar bakımından yargı bağışıklığının
kaldırılması hükmün icrası bakımından da bağışıklığın
kaldırılmış olmasını tazammun etmez. Hüküm icrası
bakımından ayrıca bir bağışıklığın kaldırılması kararı
gerekir.
Madde 33 ‐ 1. Bu maddenin 3.fıkrası hükümleri saklı
kalmak şartıyla, bir diplomatik ajan, gönderen Devlet için
yapılan hizmetler bakımından kabul eden Devlette
yürürlükte olan sosyal güvenlik hükümlerinden bağışıktır.
76
2. Bu maddenin 1. fıkrasında öngörülen bağışıklık,
aşağıdaki şartlarla bir diplomatik ajanın münhasır
hizmetinde bulunan özel hizmetçilere de uygulanır:
a) Kabul eden Devletin vatandaşı olmamaları veya kabul
eden Devlette daimi ikametgahları bulunmaması ve
b) Gönderen Devlette veya bir üçüncü Devlette yürürlükte
olan sosyal güvenlik hükümlerinden yararlanır olmaları.
3. Bu maddenin 2. fıkrasında öngörülen bağışıklıktan
yararlanmayan şahısları istihdam eden bir diplomatik ajan,
kabul eden Devletteki sosyal güvenlik hükümlerinin
işverene yüklediği vecibelere riayet edecektir.
4. Bu maddenin 1. ve 2. fıkrası öngörülen bağışıklık, kabul
eden Devletin müsaadesi şartıyla, bu Devletin sosyal
güvenlik sistemine kendiliğinden katılmaya engel değildir.
5. Bu madde hükümleri, sosyal güvenlik hakkında daha
önce aktedilmiş iki‐ taraflı veya çok‐taraflı antlaşmaları
etkilemez ve gelecekte bu gibi antlaşmaların akdedilmesine
engel teşkil etmez.
Madde 34‐ Bir diplomatik ajan, aşağıda sayılan dışında,
şahsi veya ayni, milli, bölgesel veya beledi her türlü vergi
ve resimden bağışıktır:
77
a) Normal olarak mal veya hizmetlerin fiyatlarına dahil
edilen nevi’nden vasıtalı vergiler;
b) Misyonun amaçları için kullanılmak üzere gönderen
Devlet adına tasarruf edilmeyen kabul eden Devletin
ülkesinde bulunan özel taşınmazlar üzerindeki vergi ve
resimler;
c) 39. maddenin 4. fıkrası hükümleri saklı kalmak şartıyla,
kabul eden Devlet tarafından tahakkuk ettirilen emlak,
veraset veya intikal vergileri;
d) Kaynağı kabul eden Devlette bulunan özel gelirden
alınan vergi ve resimler ve kabul eden Devlet dahilindeki
ticari teşebbüslere yapılan yatırımlardan alınan sermaye
vergileri;
e) Yapılan muayyen hizmetlere karşılık tahakkuk ettirilen
ücretler;
f) 23. madde hükümleri saklı kalmak şartıyla, taşınmaz
mala ilişkin, kayıt, mahkeme veya zabit harçları ile ipotek
harcı ve damga resmi.
Madde 35 ‐ Kabul eden Devlet diplomatik ajanları, bütün
şahsi hizmetlerden, her ne şekilde olursa olsun her türlü
kamu hizmetinden ve el koyma, katkıda bulunma ve
78
konaklama yeri sağlama gibi askeri yükümlülüklerden
bağışık tutacaktır.
Madde 36 ‐ 1. Kabul eden Devlet, Kanun ve nizamlarına
uygun olarak, aşağıdaki maddelerin girişine izin verir ve
depolama, taşıma ve benzeri hizmetlere ait ücretler dışında,
bunları bütün gümrük vergileri, resimleri ve ilgili
ücretlerden bağışıklık tanır:
a) Misyonun resmi kullanımına ait maddeler;
b) Yerleşmesinde kullanılacak maddeler dahil olmak üzere
bir diplomatik ajanın veya beraberinde oturan aile
üyelerinin şahsi kullanımına ait eşya.
2. Bu maddenin 1.fıkrasında sözü geçen bağışıklıklar
kapsamına girmeyen veya ithali ya da ihracı kabul eden
Devlet mevzuatınca yasaklanmış olan veya kabul eden
Devletin karantina mevzuatına tabi olan eşya ihtiva
ettiğinin farz olunmasını gerektiren ciddi sebepler
bulunmadıkça, bir diplomatik ajanın şahsi bagajı
aranamaz. Sayılan hallerde arama, ancak diplomatik ajanın
veya yetkili temsilcisinin huzurunda yapılır.
Madde 37 ‐ 1. Bir diplomatik ajanın beraberinde oturan aile
üyeleri kabul eden Devletin vatandaşı değillerse, 29 ila 36.
79
maddelerde
belirtilen
ayrıcalık
ve
bağışıklıklardan
yararlanırlar.
2. Misyonun idari ve teknik kadrosunun üyeleri,
beraberinde oturan aile üyeleri ile birlikte, kabul eden
Devletin vatandaşı olmamak veya daimi surette orada
mukim bulunmamak şartıyla, 29 ile 35. maddelerde
belirtilen ayrıcalık ve bağışıklıklardan yararlanırlar; ancak
31.maddenin 1. fıkrasında öngörülen, kabul eden Devletin
medeni ve idari yargısından bağışıklık görevin ifası dışında
yapılan fiilleri kapsamaz. Bu kişiler, keza, ilk yerleşmeleri
sırasında ithal olunan eşyaları için 36. maddenin 1.
fıkrasında belirtilen ayrıcalıklardan da yararlanırlar.
3. Misyonun, kabul eden Devletin vatandaşı olmayan veya
daimi
surette
orada
mukim
bulunmayan
hizmet
kadrosunun üyeleri; görevlerinin ifası sırasında yapılan
fiiller bakımından bağışıklıktan, işleri dolayısıyla aldıkları
ücretlere ilişkin vergi ve resim bağışıklığından ve 33.
maddede belirtilen bağışıklıktan yararlanırlar.
4. Misyon üyelerinin özel hizmetçileri, kabul eden Devletin
vatandaşı veya daimi surette orada mukim değillerse, işleri
dolayısıyla aldıkları ücretlere ilişkin vergi ve resim
bağışıklığından yararlanırlar. Diğer bakımlardan, ayrıcalık
ve bağışıklıklardan ancak kabul eden Devletin tanıdığı
ölçüde yararlanırlar. Bununla beraber, kabul eden Devlet,
80
bu gibi şahıslar üzerindeki yargı yetkisini misyonun
görevlerinin
ifasına
gereksiz
şekilde
müdahalede
bulunmayacak tarzda kullanmalıdır.
Madde 38 ‐ 1. Kabul eden Devlet tarafından ek ayrıcalık ve
bağışıklıklar tanınmadığı takdirde, bu Devletin vatandaşı
olan veya orada daimi surette mukim bulunan bir
diplomatik ajan, sadece görevlerinin ifası esnasında yapılan
resmi işlemler bakımından yargı bağışıklığından ve
dokunulmazlıktan yararlanır.
2. Kabul eden Devletin vatandaşı olan veya daimi surette
orada mukim bulunan Misyonun kadrosunun diğer üyeleri
ve özel hizmetçiler, ayrıcalık ve bağışıklıklardan ancak
kabul eden Devlet tarafından tanınan ölçüde yararlanırlar.
Bununla beraber, kabul eden Devlet bu gibi şahıslar
üzerindeki yargı yetkisini misyonun görevlerinin ifasına
gereksiz şekilde müdahalede bulunmayacak tarzda
kullanmalıdır.
Madde 39 ‐ 1. Ayrıcalık ve bağışıklıklar tanınan her şahıs,
görevine başlamak üzere kabul eden Devletin ülkesine
girdiği andan veya esasen bu Devletin ülkesinde
bulunuyorsa, tayininin Dışişleri Bakanlığına veya mutabık
kalınacak başka Bakanlığa bildirildiği andan itibaren
bunlardan yararlanır.
81
2. Ayrıcalık ve bağışıklıklardan yararlanan bir şahsın
görevi sona erdiği takdirde, bu ayrıcalıklar ve bağışıklıklar
normal olarak ülkeyi terk ettiği anda veya terk etmek için
kendisine tanınan makul sürenin bitiminde sona erdiği gibi
silahlı çatışma halinde dahi, bu ana kadar devam eder.
Bununla beraber, böyle bir şahıs tarafından misyonun bir
üyesi olarak yapılmış filler bakımından bağışıklıkların
uygulanmasına devam olunur.
3. Misyonun bir üyesinin ölümü halinde, ailesi üyeleri
memleketi terk edebilmeleri için gerekli makul bir sürenin
bitimine kadar sahip oldukları ayrıcalık ve bağışıklıklardan
yararlanmaya devam ederler.
4. Misyonun kabul eden Devletin vatandaşı olmayan veya
daimi surette orada mukim bulunmayan bir üyesinin veya
onun evine mensup ailesinin bir üyesinin ölümü halinde
kabul eden Devlet, müteveffanın, memleket içinde iktisap
edilip ve ölüm anında ihracı yasak bulunan mallar
dışındaki taşınır mallarının ülke dışına çıkartılmasına izin
verir. Kabul eden Devlet dahilindeki mevcudiyeti
münhasıran müteveffanın orada misyonun bir üyesinin
ailesinin mensubu olarak bulunmasına bağlı bulunan
taşınır mallardan emlak, veraset ve intikal vergileri
alınmaz.
82
Madde 40 ‐ 1. Bir diplomatik ajan, görevine başlamak veya
görevi başına dönmek üzere veya kendi ülkesine döner
iken, pasaport vizesi gereken hallerde kendisine vize
vermiş bulunan bir üçüncü Devletin ülkesinden geçtiği
veya bu ülke dahilinde bulunduğu takdirde, üçüncü Devlet
kendisine geçişini veya dönüsünü sağlamak için gerekli
dokunulmazlık ve diğer bağışıklıkları tanıyacaktır.
Diplomatik ajana refakat eden veya kendisine katılmak
veya memleketlerine dönmek için ayrı seyahat eden,
ayrıcalık ve bağışıklardan yararlanan ailesi üyelerine de
aynı uygulama yapılır.
2. Bu maddenin 1. fıkrasında belirtilenlere benzer hallerde,
üçüncü Devletler, bir misyonun idari ve teknik veya hizmet
kadrosu üyelerinin ve bu kişilerin aile mensuplarının
ülkelerinden geçişlerini engellemeyeceklerdir.
3. Üçüncü Devletler, kodlu veya şifreli haberler dahil
olmak üzere, transit geçiş halindeki resmi yazışma ve diğer
resmi haberleşmeleri kabul eden Devlet tarafından tanınan
aynı serbesti ve himayeyi tanırlar. Bu devletler, pasaport
vizesi gereken hallerde vize almış bulunan diplomatik
kuryelere ve transit geçen diplomatik çantalara kabul eden
Devletin tanımakla yükümlü bulunduğu dokunulmazlık ve
himayenin aynını tanırlar.
83
4. Üçüncü Devletlerin bu maddenin 1, 2 ve 3. fıkraları
gereğince üstlendikleri yükümlülükler, aynı zamanda,
üçüncü Devletin ülkesindeki mevcudiyetleri mücbir sebebe
dayanan bu fıkralarda belirtilen şahıslar ile resmi
haberleşmeler ve diplomatik çantalara da uygulanır.
Madde 41 ‐ 1. Ayrıcalıklarına ve bağışıklıklarına halel
gelmeksizin, bu gibi ayrıcalıklardan ve bağışıklıklardan
yararlanan bütün şahıslar kabul eden Devletin kanunlarına
ve nizamlarına riayet etmekle yükümlüdür. Anılan
Devletin içişlerine karışmamakla da bu şahıslar keza
yükümlüdür.
2. Gönderen Devlet tarafından kabul eden Devlet nezdinde
yapılması misyonun uhdesine tevdi olunan bütün resmi
işler, kabul eden Devletin Dışişleri Bakanlığı veya mutabık
kalınacak diğer bir Bakanlık ile veya aracılığıyla yürütülür.
3. Misyonun binaları, misyonun bu Sözleşmede belirtilen
görevleri veya diğer genel uluslararası hukuk kuralları
veya gönderen ve kabul eden Devlet arasında yürürlükte
olan özel anlaşmalar ile bağdaşmayacak bir tarzda
kullanılmaz.
Madde 42 ‐ Diplomatik ajan kabul eden Devlette şahsi
kazanç maksadıyla herhangi bir mesleki veya ticari
faaliyette bulunamaz.
84
Madde 43 ‐ Bir diplomatik ajanın görevi, diğer haller
dışında aşağıdaki şekillerde son bulur:
a) Gönderen Devlet tarafından kabul eden Devlete
diplomatik ajanın görevinin son bulduğunun bildirilmesi
ile;
b) 9. maddenin 2. fıkrası gereğince, kabul eden Devletin
gönderen Devlete diplomatik ajanı misyonun bir üyesi
olarak tanımayı reddettiğini bildirmesi ile;
Madde 44‐ Kabul eden Devlet, silahlı çatışma halinde dahi,
kendi vatandaşı olmamaları şartıyla ayrıcalıklar ve
bağışıklıklardan yararlanan şahıslara ve tabiiyetlerine
bakılmaksızın bu gibi şahısların aileleri üyelerine en kısa
zamanda ülkesini terk edebilmeleri için kolaylıklar tanır.
Kabul eden Devlet, özellikle gerektiğinde kendileri ve
malları için ihtiyaç duyulan nakil imkanlarını sağlamak
zorundadır.
Madde 45 ‐ İki devlet arasında diplomatik ilişkiler kesildiği
veya bir misyon sürekli veya geçici olarak geri çekildiği
takdirde;
a) Kabul eden Devlet, silahlı çatışma halinde dahi, malları
ve arşivleri ile birlikte misyonun binalarına saygı gösterir
ve bunları korur;
85
b) Gönderen Devlet, malları ve arşivleri ile birlikte
misyonun binalarının nezaretini, kabul eden Devletin rıza
gösterdiği bir üçüncü Devletin uhdesine tevdi edebilir.
c) Gönderen Devlet kendisinin veya vatandaşlarının
menfaatlerinin korunmasını, kabul eden Devletin rıza
gösterdiği üçüncü bir Devletin uhdesine tevdi edebilir.
Madde 46 ‐ Gönderen Devlet, kabul eden Devletin peşin
rızası ile ve bu Devlet dahilinde temsil edilmeyen bir
üçüncü Devletin talebi üzerine üçüncü Devletin ve
vatandaşlarının menfaatlerinin geçici olarak korunmasını
yüklenebilir.
Madde 47 ‐ 1. Kabul eden Devlet, bu Sözleşmenin
hükümlerinin uygulanmasında
Devletler arasında ayırım gözetmez.
2. Ancak, aşağıdaki hallerde ayırım yapılmış sayılmaz.
a) Kabul eden Devlet bu Sözleşme hükümlerinin herhangi
birini, bu hükmün gönderen Devlet dahilindeki kendi
misyonuna kısıtlanmalı uygulanması sebebiyle kısıtlamalı
olarak uyguladığı takdirde;
86
b) Kabul eden Devlet bu Sözleşme hükümlerinin herhangi
birini, bu hükmün gönderen Devlet dahilindeki kendi
misyonuna kısıtlamalı uygulanması sebebiyle kısıtlamalı
olarak uyguladığı takdirde;
Madde 48 ‐ Bu Sözleşme, Birleşmiş Milletler ihtisas
teşekküllerinden herhangi biri veya Uluslararası Adalet
Divani Statüsüne taraf olan bütün Devletler ile Birleşmiş
Milletler Genel Kurulunca Sözleşmeye taraf olmaya davet
olunan başka herhangi bir Devlete aşağıda belirtilen
şekilde imzaya açık olacaktır.
31 Ekim 1961ʹe kadar Avusturya Federal Dışişleri
Bakanlığında ve bundan sonra 31 Mart 1962ʹye kadar New
Yorkʹta Birleşmiş Milletler Merkezinde.
Madde 49 ‐ Bu Sözleşme onaylanmaya tabidir. Onay
belgeleri Birleşmiş Milletler Genel Sekreterine tevdi olunur.
Madde 50 ‐ Bu Sözleşme, 48. maddede sözü edilen dört
kategoriden birine mensup herhangi bir Devletin
katılmasına açık kalacaktır. Katılma Belgeleri Birleşmiş
Milletler Genel Sekreterine tevdi olunacaktır.
87
Madde 51‐ 1.Bu Sözleşme yirmiikinci onaylama veya
katılma belgesinin Birleşmiş Milletler Genel Sekreterine
tevdi olunduğu tarihi izleyen otuzuncu gün yürürlüğe
girer.
2. Yirmiikinci onaylama veya katılma belgesinin,
tevdiinden sonra Sözleşmeyi onaylayan veya katılan her
Devlet bakımından Sözleşme onay veya katılma belgesinin
tevdii tarihinden sonraki otuzuncu gün yürürlüğe girer.
a) 48, 49 ve 50. maddelerin gereğince bu Sözleşmeye konan
imzaları ve onaylama veya katılma belgelerinin tevdi
olunmasını;
b) 51. madde gereğince, bu Sözleşmenin yürürlüğe gireceği
tarihi.
Madde 53 ‐ Bu Sözleşmenin, Çince, İngilizce, Fransızca,
Rusça ve İspanyolca metinlerinin aynı derecede doğru ve
geçerli olan asılları, Birleşmiş Milletler Genel Sekreterine
tevdi olunur ve bunların tasdikli örnekleri adıgeçen
tarafından 48.maddede belirtilen dört kategoriden herhangi
birine mensup bütün Devletlere gönderilir.
YUKARIDAKI HUSUSLARI TASDIKEN, aşağıda imzası
bulunan
ve
Hükümetlerince
tam
yetkili
kılınmış
Temsilciler bu Sözleşmeyi imzalamışlardır.
88
Bindokuyzüzaltmişbir yılının Nisan ayının onsekizinci
günü VİYANA’ DA tanzim olunmuştur.
Document Outline - Immunities_and_privileges_booklet_kapak.pdf
- Immunities_and_privileges_booklet
Dostları ilə paylaş: |