Microsoft Word Inkishaf ve sulh ideyalar? I kitab doc
Yüklə 0,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
100 hüququna malik ola bilərlər. Lakin öz ölkələrində tam hüquqlu vətəndaş olduqlarına görə prezident, deputat seçkilərində namizəd kimi irəli sürülə bilməzlər, öz namizədliklərini verə bilməzlər və dövlət qulluğunda təmsil oluna bilməzlər, dövlət orqanlarında və yerli idarəetmə qurumlarında (məsələn, bələdiyyələrdə) işləyə bilməzlər. Dövlət rəhbərinin ailə üzvləri orduya çağrıla bilməz. Azərbaycan onlara bir növ ikinci doğma ölkə kimi böyük imkanlar verə bilər. Məsələn, onlar burada yaşayıb -yarada, pedaqoji və kommersiya fəaliyyəti ilə məşğul ola bilərlər, qeyri-hökumət təşkilatlarında təmsil oluna bilərlər. Azərbaycanın mədəniyyət, iqtisadiyyat sahələrində iştirak edə bilərlər. Bu şəxslər Azərbaycan ərazisində cinayət törətdikdə Azərbaycan, öz ölkələrində isə cinayət törətdikdə isə öz ölkələrinin qanunları ilə məsuliyyətə cəlb oluna bilərlər. Cinayətkarlıq sahəsində qarşılıqlı ekstradisiya məsələləri də öz ə ksini tapa bilər. Onlar Azərbaycanda daima yaşamaq hüququ ə ldə edə bilərlər və hətta dəfn də oluna bilərlər. Onlara Azərbaycan dövləti müəyyən təqaüdlər də ayıra bilər və bəzi beynəlxalq məsələlərdə (məsələn, hüquqların pozulması məsələsində-dövlət rəhbəri postunda olmayan müddətdə. Dövlət rəhbəri postunda olan zaman isə bu iki ölkə arasında hərbi və siyasi müttəfiqlik mənasını verə bilər) şəxsi dəstək də verə bilər s. Azərbaycana gedib-gəlmək üçün isə onlardan heç bir viza tələb olunmaz. Onlara vətəndaşlıq ömürlük verilə bilər. Pasportların müddəti də ömürlük olar. Vətəndaşlıq heç bir halda alınmaya bilər. Dövlət rəhbərinin ailə üzvləri öz ölkələrində vətəndaşlıqdan çıxdıqları halda birbaşa Azərbaycanın tam hüqüqlu vətəndaşları ola bilərlər. Nəzərə almaq lazımdır ki, bununla bağlı xüsusi qanun da qəbul edilə bilər. Vətəndaşlığın verilməsi məsələsi dövlət rəhbərinin fərmanı ilə rəsmləşə bilər. Pasportların təqdimatı isə iki dövlət rəhbərləri arasında rəsmi və işgüzar səfərlər zamanı təqdim oluna bilər. Bununla yanaşı, dövlətlərin milli bayramlarında 101 onların dövlət rəhbəri və ailə üzvlərinə təqdim edilə bilər. Ümumiyyətlə isə bu siyasət dünya vətəndaşlığı siyasətinin tərkibinə aid edilə bilər. Azərbaycana beynəlxalq aləmdə azad dövlət (azad yaşamaq dövləti) statusu qazandırar və s. Azərbaycanda bütün dünya ölkələrinin rəhbərləri və onların ailə üzvlərinin qısa və ya uzun müddətə qalmaları üçün qəsəbə və şəhərcik də salına bilər. Gəncə, Sumqayıt, Naxçıvan, Mingəçevir, Şəki, Şirvan, Qəbələ, Lənkəran şəhərlərində Opera və Balet teatrlarının yaradılması və əhəmiyyəti Bədii ədəbiyyatın insanların təfəkküründə, həyatlarında, ümumilikdə cəmiyyətin mənəvi saflaşmasında, inkişafında oynadığı rola dair filoloqlar tərəfindən belə bir sistemli yanaşma edilir: bədii ədəbiyyat bədii söz sənəti olaraq, qüdrətli tərbiyə vasitəsi, mənəviyyat məktəbidir. Həyatda baş verən hadisələri insanın dərk etməsi, həyatı düzgün qavraması üçün ə vəzsiz vasitədir. Bədii ədəbiyyatda zəriflik, gözəllik, incəlik, tərbiyə, əxlaq, mərifət öz əksini tapır. Bədii ədəbiyyatı müntəzəm oxuyan hər kəs həyat təcrübəsi qazanır, əsərdə təsvir edilən hadisələrdən nəticə çıxarır. Oxucu təcrübəli insanların düşüncələri ilə tanış olur. Bədii əsərlər oxucunun hisslərinə təsir edir, onda müxtəlif ovqat oyadır. Oxucunun mənəvi aləmini zənginləşdirir, həyatda, təbiətdə olan gözəlliyi başa düşməyə kömək edir, yalana, harama, əyriliyə, laqeydliyə nifrət oyadır, insanlarda xeyirin şər üzərində qələbəsinə inam yaradır. Bədii ədəbiyyat söz sənəti olaraq, incəsənətin bir növü kimi də qəbul edilir. Bədii ədəbiyyat həm də şəxsiyyətin formalaşmasında mühüm bir vasitədir. 1 1 Qeyd: bədii ədəbiyyat haqqında bu fikirlər filologiya elmləri namizədləri olan Aida Quliyeva və Məmmədxan Soltanovun ümumtəhsil məktəbləri üçün (beşinci sinif) tərtib etdikləri Ədəbiyyat test tapşırıqları kitabından götürülmüşdür. Bakı, “AM 965” MMC mətbəəsi, 2011. səh.6-9. 102 Çoxlarına məlumdur ki, bədii əsərlərin məzmununun ən geniş şəkildə və əyani olaraq oxucuya çatdırılması üsulu və vasitələri içərisində teatr tamaşaları mühüm rol oynyır. Teatr tamaşalarında bir tərəfdən əsərlə tanışlıq, digər tərəfdən isə səhnədən, səhnə hərəkətlərindən, partituradan zövq almaq var. Səhnə dekorasiyaları və əsər bir-birini tamamlayaraq tamaşaçının ruhuna daha tez yol tapır. Əgər biz həyatı müsbət və mənfiliklər tarazlığından (müsbət və mənfiliklərin vəhdətindən və mübarizəsindən yaranan maddi və mənəvi aləm səhnəsi) ibarət olan iki hissəyə bölsək, hesab edə bilərik ki, müsbətliklər üzərində mənfiliklər qələbə qazansa, mənfiliklərin çəkisi çoxalsa, onda tarazlıq pozular, pisliklər yaranar, həyat iflic olar. Bu baxımdan, daima mənfiliklərin artmaması üçün elmi üsullarla yanaşı, bədii və incəsənət vasitələrindən də kompleks şəkildə faydalanmaq lazımdır. Teatr cəmiyyətdə meydana gələn mənfiliklərə zərbə vuran ən real vasitələrdən biridir. Teatrlar şəbəkəsinə cəmiyyətə immanent olaraq, eləcə də cəhətlər üzrə (burada coğrafi) xaricdən daxil olan mənfi elementlər cərəyanını parçalayan, dağıdan güc kimi baxmaq lazımdır. Teatrlar həyatın birtərəfli gedişatının qarşısını alır, onu rəngarəngləşdirir, vəhdətliklər və mübarizələr üçün elementlərin, ünsürlərin, şəxslərin sayını artırır. Teatr müsbətliklərin ən böyük silahı hesab edilməlidir. Əgər biz ə sərləri mənfiliklərə, pisliklərə qarşı istifadə edilə biləcək güllə hesab edəriksə, onda deyə bilərik ki, teatr onun atıcı vasitəsi, silahıdır, hədəfi vurma alətidir. Teatrlar cəmiyyətin mikroblardan, infeksiyalardan qorunması üçün immunitetlər rolunu oynayır. Bu baxımdan teatrların nüfuzu birmənalı olaraq genişlənməlidir. Mədəni cəmiyyət quruculuğunu teatrlarsız təsəvvür etmək çox çətindir. Məlumdur ki, opera sənəti XV ə srdə İ taliyada misteriyalarda (dini dramlarda) yaranıb. Sonralara isə bütün Avropanı əhatə edib. Hal-hazırda klassik Avropa mərkəzləri (məsələn, İtaliya, Almaniya, Avstriya, Çexiya, Fransa və s. Yüklə 0,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|