Microsoft Word Kitab n?sr variant? 22okt 2008. doc
Yüklə 5,5 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Dünyanın tamlıq qanunu
37
2) Hər verilən qiymət və ya baxılan- görünən şey nisbətən elədir (bu təqribən 25-30% edir). Başqa sözlə, biz görəndə tamın –şeyin ancaq bir tərəfini görürük. Şeyi tam görmək –dərk etmək üçün ona müxtəlif nöqtələrdən, müxtəlif mövqelərdən baxmalı və müxtəlif mühitlərə - təsirlərə reaksiyalarını yazmaq lazımdır. Dünyanın tamlıq qanunu Yaşadığımız zaman və mühitdə müxtəlif hadisələrin baş verdiyini və müəyyən nəticə ilə qurtardığını, sonra isə yenidən başqa hadisənin baş verib, başqa vəziyyətlə sona çatmasını müşahidə edirik. Təbii olaraq, bizdə belə sual yaranır nə üçün bu hadisə oldu və ya nə üçün belə olur, başqa cürə olmur. Bu və ya digər hadisənin olması bəzi dinlərin uydurduğu və nə olduğunu bilmədikləri heç bir fövqəltəbii qüvvənin - istəyib istəməməsilə baş vermir. Bu hadisələr bir qüvvənin deyil, müxtəlif təbii qüvvələrin təsiri nəticəsində olur. Məsələ burasındadır ki, hər şey zəruri olaraq baş verir. Təsadüfən heç nə baş vermir. Dünyada zaman ardıcıllığı ilə müşahidə etdikdə səbəblik prinsipi aşkar olunur. Səbəblər şeylərin, hadisələrin öz içərisində və öz mühiti içərisindədir. Məhz elm və texnika bu prinsipi qəbul edərək yaradır və inkişaf edir. Onun yaratdığı nemətlərdən bu gün istifadə edirik, həyatımız kifayət qədər təmin olunur. Bütün səbəbləri, şeylərin bir - birinə etdiyi təsir - əks təsirləri; mühit - obyekt, obyekt- mühit; üst və alt sistem əlaqələrini əks etdirən ümumi qanun - sistemlərin müvazinətləşmə qanunudur. Fig 5. A mərkəzindən başlayan inkişaf müxtəlif istiqamətlərdə gedir və hər yeni mərhələ, nöqtə bir çox hissələrin birləşməsindən yaranır. A dan çıxan istiqamətlər müxtəlifdir və çoxdur. Bu A -dan ətrafa istiqamətlər çox istiqamətlə gələcəyi görsədir. Hər kəsişmə - birləşmə gələcək hadislələrdir və ya varlıqlardır. Və ya yeni ixtiralar yeni yaradılışlardır. Istənilən nöqtəni götürüb ondan çıxan xətlərə, istiqamətlərə baxmaq olar. A
38
Müvazinətləşmənin nəticələri: mühitdə olan şeylərin və ya hadisədə iştirakçıların öz kütlə, yük, xarakter, qabiliyyət, bilik, güc, ağıl miqdarına – dərəcələrinə görə tutduğu yerlər, mövqelərdir. Müvazinətləşmə isə bu vəziyyətlərin, yerlərin əldə edilməsi prosesidir. Bu proses nəticəsində hər şeyin elə qalmasına səbəb olan - digər şeylərin uyğun vəziyyətdə olmasıdır, yəni hər şeyin əksinə, yəni onu saxlayan əks şey, xassə, amil, qüvvə, hissə rolu daşıyan elementlər yaranır. Başqa sözlə, sistemdə hər şey bu proses nəticəsində özünə uyğun hər zaman müxtəlif, lakin zəruri rolları qəbul edir. Bu qanunu dünyanın tamlıq qanunu və ya dünyanın müvazinət qanunu adlandırırıq. Bu qanunu belə ifadə etmək olar: Baxılan, zaman və məkan sərhədləri ilə müəyyən edilmiş bir fəzada – məkanda, ərazidə bütün elementlərin -şeylərin, hadisələrin parametrlərinin (qüvvələrinin ) eyni bir ölçü vahidinə gətirilmiş qiymətləri (məsələn impulsu) cəmi sıfra bərabərdir və ya sıfıra yaxınlaşmağa doğru prosesdədir. Başqa sözlə , müəyyən baxılan məkan və zamanda bütün qüvvələrin, hərəkətlərin cəmi sıfra bərabərdir və ya yaxınlaşır. Bu qanunu sistemin dəyişmə prosesində olaraq ani statik vəziyyəti üçün ümumi formula kimi yazmaq olar : Σ N x = 0 Bu formulu - dünyanın ümumi müvazinət qanunu və ya tamlıq qanunu adlandımaq olar. Aşağıda hər bir sistem üçün daha ümumi bu və digər formulaları birlikdə təsvir edək. Bu formulalar riyazi mənadan çox fəlsəfi məna daşıyır. Riyazi fomulaya çevimək üçün onların üzərində müəyyən dəqiqləşdirmə aparmaq lazımdır. 1. Σ N x = 0 - dünyanın ümumi müvazinət formuludur; N x - istənilən baxılan məkanda - mənfi ya müsbət yüklənmiş –və ya qiymət və keyfiyyətinə görə fərqləndirilə bilən, proyeksiyası irəli və ya geri istiqamətlənmiş inkişaf vəziyyətiilə təsvir oluna bilən elementlər və ya hadisələrin eyni ölçüyə (qüvvəyə, enerjiyə və ya digər ölçüyə) gətirilmiş toplusudur. Və yaxud proseslər-hərəkətlər impulsu toplusudur (mv). Bu qanun fizikada cisimlərin müvazinəti qanunu adlanır. Lakin eyni zamanda bütün canlı və cansız təbiətin; insan və cəmiyyətin; keçmişin, indinin və gələcəyin müvazinətini əks etdirir. 2. M
nəticə = mvt; M nəticə - Baxılan tarixi an üçün obyektin t zamanı ərzində olduğu proses nəticəsində əldə etdiyi potensialı (forma və gücü qabiliyyəti və s. parametrləri) , m - baxılan andan t zamanından əvvəlki potensial. ; v- bu dövrdəki proses - fəaliyyət, məruz qaldığı təsir. Formula başlanğıc m potensialın mvt impulsu (fəaliyyətilə) əldə etdiyi maddiləşmiş nəticə potensialının alınmasını göstərir. Bu formulaya görə eyni nəticəni az potensiallı adam və ya dövlət(və ya cisim) uzun zaman gərgin çalışmaqla əldə edə bilər və ya böyük potensiallı az zaman və kiçik fəaliyyətlə çalışıb əldə edə bilər 3. ΣM ± ∆ M e
potensialların cəmi və onların müxtəlif kombinasiyasından yaranan əlavə potensialdan - gücdən (effektdən ) və potensialın təbii evolyusiya etmiş - artmış ya azalmış miqdarından ibarətdir . Burada ∆ M e - potensialların kombinasiya effektlərinin – artması və ya azalmasını əks etdirir. ∆ P - dəyişən sistem üçün onun potensialının artması azalması miqdarıdır.” +” işarə olduqda sistem inkişafa “ - “ işarə olduqda yenişə (reqres) doğru dəyişir. Potensial
Yüklə 5,5 Mb. Dostları ilə paylaş:
|