88
Tablo 4.9 Palplanş tipi kıyı duvarı için kontrol yöntemleri (JICA, 1994)
Kontrol
konumu
Konu Temel
Araştırma
(Yöntemler/Aralık)
Detaylı Araştırma
(Yöntemler/Aralık)
Palplanş
Palplanş
yüzeyi
düzensizliği
Palplanş yüzeyinin dalga
etkisinin kontrolü (10-15 m
aralıkla)
Palplanş Korozyon
Dalgıç tarafından
gözlem
(tüm yüzey)
Ultrasonik kalınlık ölçer ile
palplanş kalınlığı ölçümü (20
m aralıklarla OSS, ASS
maksimum dönme anınfdaki
noktada)
Oturma,
Dalgalanma,
Eğilme
Merkez hattındaki üç
noktanın ve apronun hem
arka hem ön çizgilerinin 2.5
m aralıklarla seviye tespitinin
yapılması.
Apron
Çatlama
Apron yüzeyi gözlemi
Usturmaça,
Baba
Hasar Gözlem
Tablo 4.10 Düşey kazıklı rıhtım için kontrol için etkenler (JICA, 1994)
Deformasyon Kontrol
konumu Etkenler
Kazığın korozyonu
Kazıklar
Korozyonun
derecesi,
Kazığın kalınlığı
Üst yapı üzerindeki çatlama, Beton bloklar
Çatlama
(Soyulma, Hasar)
Giriş köprüsündeki hasar
ve oturma
Giriş köprüsü
Oturma,
Yer
değiştirme,
Hasar Derecesi
Tablo 4.11 Düşey kazıklı rıhtım için periyodik kontrol için etkenler (JICA, 1994)
Kontrol Konumu Etkenler Periyot
Kazıklar
Korozyon
İki yılda bir
(Kalınlık ölçümü her
5 yılda bir)
Üst yapı Çatlama
İki yılda bir
Tablo 4.12 Düşey kazıklı rıhtım için periyodik olmayan kontrol için etkenler (JICA,
1994)
Kontrol Konumu Etkenler
Giriş köprüleri
Oturma,
Yer değiştirme,
Hasar derecesi
89
4.5. Tamir Yöntemleri
Deniz yapılarında çeşitli tamir yöntemleri tarif edilmiştir (PIANC, 1990).
Küçük Tamirler
Küçük tamirler, bozulma ilk fark edildiğinde durdurmak için yapılan tamirlerdir. Hasar birkaç
bloğun yer değiştirmesi, bazı çatlakların görülmesi, betonun
renk değiştirmesi ve çelikte
küçük alanlarda gözlenen paslanma olabilir. Su geçirmez yapılar için, bu durum kendini
artan sızıntı olarak gösterebilir.
Büyük Tamirler
Yapı kapasitesine ve kullanımına bağlı olarak bazı sınırlamalara sahiptir (örneğin, temelin
ortaya çıkması ve taşıma kapasitesinin kaybı gibi).
Büyük Rehabilitasyon
Büyük rehabilitasyon, ilave yapısal elamanlar eklenmesi ya da yapının yeniden yapılan
kısımlarının tamamlanması durumlarını içermektedir.
PIANC (1990) deniz yapılarında kullanılan malzemelere bağlı olarak tamir yöntemlerini
detaylı olarak vermiştir. Beton ve betonarme yapılar için tamir ve koruma yöntemleri
Tablo4.13 ve4.14’de verilmiştir.
Tablo 4.13 Beton yapılar (PIANC, 1990)
Tanım Tanıma bağlı
yöntem
Zararlı etkilerin
azaltılması
Yüzeysel bakım
Kaplama
Boşlukların doldurulması
Membran uygulanması
Hidrofobik yöntem
Çatlakların doldurulması ya da çatlakların ek yerlerine
dönüştürülmesi.
Nem
kontrolü
Yüzeysel bakım
Kaplama
Hidrofobik yöntem
Beton yenilenmesi
Hasarlı veya bozulmuş betonun astar veya betonla yenilenmesi
Yapının elemanlarının yenilenmesi
Yapısal güçlendirme
İlave
beton eklenmesi
İlave veya yeni iç donatı eklenmesi
Dış donatı eklenmesi
Koruyucu levha kaplanması
Çatlaklara ve boşluklara enjeksiyon yapılması
Kimyasal dayanım
Kaplama yoluyla yüzeysel bakım
Harç ya da beton ilave edilmesi
Fiziksel dayanım
Kaplama veya doldurma yoluyla yüzeysel bakım
Astarlama ya da beton ilave edilmesi
91
EK A – Taş/Tahkimat
a.1. Tahkimat Taşının Özellikleri
Deniz yapıları kapsamında kullanılan kaya malzeme esas olarak koruyucu tabaka, filtre
tabakası ve çekirdek / dolgu malzemesinden oluşur. Kaya
malzemelerin tahkimat için
kullanılabilirliğini saptamaya yönelik parametreler ve ilgili limitler değişik kaynaklarda
verilmektedir. Bu bağlamda;
• TS EN 13383-1, 2004a Koruma Tabakası Taşları (Zırh taşı) Bölüm 1: Özellikler
• TS EN 13383-2, 2004b Koruma Tabakası Taşları (Zırh taşı) Bölüm 2: Deney Metotları
• Kıyı Mühendisliği El Kitabı (1991) (manual on the use of rock in coastal and shoreline
engineering) / CIRIA (İngiltere İnşaat Sektörü Araştırma ve Enformasyon Kurumu) ve
CUR (Hollanda İnşaat Mühendisliği Araştırma ve Standartlar Merkezi)
• Karayolları Teknik Şartnamesi (2006)
gibi kaynaklar incelenmiş ve inceleme sonuçlarının İdare’nin deneyimleri ile birlikte
değerlendirilmesi sonucunda tahkimat gerecinin kaya özellikleri, arazi ve laboratuvar
deneyleri ve ilgili şartname limitleri belirlenmiştir. Bu kaynaklara ait özet bilgiler aşağıda
sunulmuş olup daha fazla detay için bu kaynaklara başvurulması önerilmektedir.
a.1.1. TS EN 13383 Koruma Tabakası Taşları
a.1.1.1. Genel Özellikler
Tahkimat kapsamında
değerlendirilen kayalar, iri sınıf, ince sınıf ve yoğun sınıf olmak üzere
3 sınıfa ayrılır.EN13383-2 Madde-4’te belirtildiği şekilde alınan numuneler, İri sınıfla ilgili tane
büyüklüğü dağılımı için EN 13383-2 Madde 5, ince sınıf ve yoğun sınıflarla ilgili kütle dağılımı
için EN 13383-2 Madde 6 uygulanarak tayin edilir.İri sınıf kategoriler
Tablo a.1, İnce sınıf
kategoriler
Tablo a.2 ve
Tablo a.3 , Yoğun sınıf kategoriler
Tablo a.4 ve
Tablo a.5’e uygun
olmalıdır. Uzunluk-kalınlık oranı 3’ ten büyük olan koruma tabakası taş parçasının yüzde
oranı EN 13383-2 Madde 7’ ye uygun olarak tayin edilmelidir.Deney uygulanacak numuneler
Tablo a.6 ‘da belirtilen özelliklere göre seçilmelidir.Şekil tayini için kullanılan koruma tabakası
taşı parçalarının oranı % 50’den daha az parçalı veya kırıklı yüzeyler içeriyorsa,seçilmiş
kategori için
Tablo a.1 ‘deki şartlar sağlanmalıdır.
Tablo a.1.Standart İri Sınıfın Tane Büyüklüğü Dağılımı İçin Özellikler
Sınıf
mm
45/125 63/180 90/250 45/180 90/180
a
Sınıf
CP 45/125
CP 63/180
CP 90/250
CP 45/180
CP 90/180
a
Elek Göz
Açıklığı mm
Elekten geçen %
360
- -
98-100
- -
250
-
98-100 90-100 98-100 98-100
180 98-100
90-100 - 90-100
80-100
b
125 90-100 -
0-50
-
-
90 - 0-50
0-15 -
0-20
b
63 0-50
0-15 - 0-50 -
45 0-15 - 0-5
c 0-15 0-5
c
31,5 - 0-5
c - - -
22,4
0-5 c
-
-
0-5 c
-
a:90/180 mm sınıfı,tel kafes gibi özel uygulamalar için gösterilen sınıf
b:90/180 mm sınıfını gösteren 90 mm ile 180 mm’lik elekler arasındaki
malzeme,kütlece ≥ %80 olmalı
c:Parçalar