Microsoft Word leyli v? M?Cnun-nizami g?NC?VI. doc

BAHARIN TƏRİFİ VƏ LEYLİNİN XURMALIQ
TAMAŞASINA GETMƏSİ
Sərdi xalısım səhraya min gül,
Bəzədi torpağı susənlə sünbül.
Ağacda qonçalar baxdı göz-gözə,
Bənzədi qayğısız, gülər bir üzə.
Qırmızı lalədən san çiçəkdən 
Təbiət bir bayraq qaldırdı bilsən.
Baxıb bostandakı, bağdakı hüsnə,
Bülbül rübabım basdı köksünə.
Üstüno şeh düşmüş yaşıllıqlar da 
Zümrüdə bənzərdi о ilk baharda.
Çəmənlər başına bürümüşdü şal,
Lalənin yarpağı olmuşdu xal-xal.
Нэ1э, nəzər yetir bənəfşələrə,
Zülfflnü darayıb tökmüşdü уегэ.
Qonça, kəmərini bağlayıb bərk-bərk,
Tikandan ox tutub atırdı, gerçək.
GMlər ipək geyib bəzənən zaman 
Külək yapışmışdı sırğalanndan.
Gül rəngli günəşdən açıb neylufər,
Suyun qarşısında atmışdı süpər 
Şümşad tellərinə çəkib şanəni 
Nar gülü yığırdı nara danəni.
99

---

Ətrinin ağzım açdıqca sünbül,
Baxıb əl verirdi ona qızılgül.
Od tutub alışan nərgiz də bu an 
Qızdırmalı kimi qalxdı yuxudan. 
Şərab qətrələri qaynayıb haman. 
Yavaşca axıtdı damannda qan 
Axıtdı yasəmən can bulağını, 
Nəstərən yıxadı gül yanağını.
Qızıl gül qorxaraq açdı gözünü, 
Nazlandı misilsiz görcək özünü. 
Beldəki qılınca bənzərdi süsən,
Yox, о sıyırmaydı, səhv elədim mən. 
Quşlar dil açmışdı bağda hər yandan, 
Baş açmaq olmazdı hərzə-hədyandan. 
Turac ürəyindən kabab bişirir,
Qumra sinəsindən ona duz verir. 
Çinar başındakı göyərçin səsi 
Deyirdi aləmə yar zümzüməsi. 
Ağacda bülbül də qan yaş tökərdi,
О da Məcnun kimi nalə çəkərdi.
Giil də Leylidəki о vüqar kimi, 
Çadırdan çıxmışdı tacidar kimi.
Baxıb gül fəslinin çəmənlərinə,
Leyli qədəmbasdı onun seyrinə. 
Sonra saçlanm hörorək уепэ,
Su səpdi gülünün yaqut rənginə84 
Haman qəbilənin gözəl qızlan 
Aldı ortalığa bizim dildan.
Ərəb torpağında Шгк idi onlar, 
Xoşdur ərəbboylu Шгк olan nigar. 
Sənəmlər içində gedir xuraman, 
Yaman göz dəyməsin ona heç zaman. 
Bağda bitkilərin seyrinə dalsın,
Gülün kölgəsində dincini alsın.
Piyala uzatsın ona nərgizlər,
Lalədən öyrənsin təzə bir xəbər. 
Bənəfşə zülfündən aldıqca işıq,
100

---

Camalı güllərə olsun yaraşıq.
Boy atmaq öyrətsin sərvə özündən, 
Utansın yasəmən onun üzündən. 
Qönçənin ətrindən min bac istəsin, 
Çəmənlər mülkündən xərac istəsin. 
Boyu kölgə salsın çəmən üzünə 
Gülsün о sərv ilə səmən üzünə,
Yox, yox onun qəsdi bu deyil, bilsən, 
Nə güldür, пэ sərvdir, пэ də nəstərən. 
Onun məqsədi də, eşqi də təkdir,
Bir bucaq axtanb, min ah çəkməkdir. 
Bülbülə sirrini açmaq istərdi,
Bəlkə təzələnə yenidən dərdi.
Bəlkə gülüstanda əsən küləklər 
О qərib aşiqdən verə bir xəbər.
Bəlkə də açıla qəlbinin bağı.
Qalxa sinəsindən aynlıq dağı.
О yerdə bir gözəl xurmalıq vardı,
Çin nəqqaşlanndan bir yadigardı. 
Onun cərgə-cərgə xunnalıqlan 
Sanki yol salmışdı behiştə san.
Bu xoş seyrangaha - başdan, binadan 
Ayaq basmamışdı canlı bir insan. 
Leylinin yanında bir bölük nigar 
Gəlib о çəmənə yetişdi onlar.
Leyli yaşıllıqda oturdu gül tək, 
Otlardan belinə к э т э г çəkərək, 
Hayana dəydisə onun nəfəsi,
Açıldı süsənin, gülün qönçəsi.
Hansı çəmənə ki, əli çatardı,
Şümşad göyərərdi, sərv boy atardı.
О sərv boylular, о gül üzlülər 
Şadlamb güldülər orda bir qədər.
Bir an qoşuldusa şadlığa Leyli,
Çox da bağlanmadı məclisə meyli. 
Tutu quşu kimi о sövdalı qız 
Bir sərvin altına oturdu yalnız.
101

---

Gizlicə sızladı meMbanlıqla,
Sonra dilə gəldi bir xoş qılıqla:
"Sən ey eşqə layiq, əziz dildanm,
Sən mənə layiqsən, mən sənə, yanm. 
Ey sərv qamətli, coşqun həvəsli,
Ey atəş ürəkli, sərin nəfəsli,
Nolar ki, görəsən sən də bu bağı! 
Gəlib qaldırasan sinəmdən dağı. 
Nolar, bir tapasan bu bağda məni! 
Sən sərvi görərsən, mən də narvəni. 
Tutaq ki, dözmürsən məni görməyə, 
Mənim bu bağçamdan qaçırsan niyə? 
Söylə, sifarişin gəlməyir nədən? 
Layiq deyiləmmi bu vəfayə mən?" 
Söz sona çatmamış eşitdi bir səs,
Elə bil bir anlıq kəsildi nəfəs.
Qəzəl oxuyurdu yolda bir nəfər, 
Məcnunun şeriydi о gözəl əsər:
"Ey mənim pərdəmi açan canamm, 
Qoy olsun umudun pərdə tutamm. 
Məcnunu boğmuşdu qan dalğalan, 
Leyli о yazığı amrmı ban? 
Məcnunun bağnm yandınr ələm, 
Leyli hansı qəlbə su səpir bu dəm? 
Məcnunun qəlbini dəlmiş ox, tikən, 
Leyli nə naz ilə yatır, görəsən? 
Məcnun min ah çəkib ağlayır burda, 
Leyli песэ şadlıq axtanr orda? 
Məcnun dərd içində, dağ içindədir, 
Leyli hansı bahar, bağ içindədir? 
Məcnun qəm zənciri vurmuş özünə, 
Leyli gülümsəyir kimin üzünə? 
Məcnunun ürəyi ürkmüş hicrandan, 
Leylinin xəyalı nədirbu zaman?" 
Bunu dinlədikcə, qızın göz yaşı - 
Tökülüb, yumşaltdı toфağı, daşı. 
Bağdakı qızlardan birisi bu an
102

---

Leyliyə baxaraq gözünün altdan,
Gördü ki, dərd çəkir о gözəl pəri,
Eşqə mehribandır onun gözləri.
Sonra evlərinə qayıtdı qızlar,
Sədəfə dürr kimi girdi о nigar85.
О qızın qəlbində qalmadı bu sirr,
Gedib anasına söylədi bir-bir.
Məqsədi buydu ki, anası уепэ 
Bir çarə axtarsın onun dərdinə.
Bu nakam gözəlin anasına bax,
Qəfəsdə quş kimi о çırpınaraq,
Dedi: "Özbaşına qalsa bu nigar,
О, Мэспип olmuşdur, bu da məst olar. 
Onu səbr etməyə çağırsam əgər, 
Qorxuram məhv olub əlimdən gedər". 
Onun həsrətiylə hey yana-yana 
Səbr edib dözürdü уепэ də ana.
Leyli dörd divarda bir xəzinə tək,
Ay kimi çadırda yaşayırdı tək.
Bulutdan tutqundu çəkdiyi ahlar,
Qında qılınc kimi olmuşdu qəmxar.
Əzab içindəydi о nazlı mələk 
Varmı məhəbbətiə şad olan ürək?