Microsoft Word leyli v? M?Cnun-nizami g?NC?VI. doc

yeddi örtük 
- yeddi fələk, 
altı barmaq 
- altı 
tərəf: şərq, qərb, şimal, cənub, aşağı və yuxan, 
bir goz 
- Günəş, dörd əl - dörd ünsür: 
od, su, torpaq və hava, 
doqquz ayaq 
- doqquz goy mənasmda verilmişdir.
49 
Onunqapısındam ehtərdirQeysər,
Fəğfur о qapıda gəlib dilənor.
Qeysər 
- qədim Rum padşalılannm, 
Fəğfur 
isə qədim Çin padşahlannm 
ləqəbidir.
50 
Uçarmış Arəşin oxu, deyirlər,
A d qəbiləsinin nizəsi qədər.
Arəş 
- İranm məşhur mifik pəhləvanlanndan biridir. Əfsanələrə görə, Arəşin 
atdığı ox qırx mənzil yol gedərmiş.
Adilər 
- 
Ad qovmu 
- ərəb qəbilələrindəu olub, öz başçılan ibn Hövs adı ilə 
adlanmışlar.
51
 
Zubin 
- nizəyə oxşar bir silahdır.
52 
Altı hərfı olan adıyla, bilsən,
Dünyanı bağlamış altı tərəfdən.
Yəni Axsitamn altı hərfdən ibarət olan adı dünyamn altı tərəfmi nərdtaxtanm altı 
xanəsi kimi bağlamışdır.
53 
Mahmudun fılindən qüvvətli olar.
Mahmudun (Sultan Mahmud) flli 
öz böyüklüyü və gücü ilə Şərq əfsanələrində 
məşhurdur. Yəni: sənin ehsanm milçəyi böyük qüvvət sahibi edər.
54 
Yarəb, m ənkiÜ veysadm ıaldım ,
Məhəmməd adma mən sadiq qaldım.
Üveys 
sözünün bir mənası bəxşiş verən, ikinci mənası canavar (qurd) deməkdir. 
Beytin mənası: mən пэ cür adlansam da Məhəmmədə sadiqəm.
278

---

Onun atasını görə bilməsən,
Ban qardaşma hörmət saxla sən.
Yəni: əsərin atası, müsllifi olan Nizamini görməsən, onun (əsərin) qardaşma - 
Nizaminin oğlu Məhəmmədə hörmət et!
56 
Мэп ki ayna kimi dəmir deyiləm.
Qədim zamanlarda dəmirə seyqəl verməklə ayna düzəldərdilər.
57 
Çərşənbə cinlisi ağıllı olmaz.
Çərşənbə cinlisi ağıllanmaz məsəli Şərqdə məşhurdıır. Dini əfsanələrdə çərşənbə 
cinlər günü adlandığmdan, о gün dəli olanlann sağalması qeyri-mümkün hcsab 
olunur.
58 
Gözəl üzərliklə bəslənib gülər.
Üzərlik çöl bitkilərindən biridir. Əfsanəyə görə, üzərlik insam bədnəzərdən 
saxlayır. Ona görə də qadmlar öz uşaqlanm həmişə üzərlik tüstüsunə verirlər ki, 
bədnəzər onlara təsir etməsin və həmişə gözəl qalsınlar.
59 
İlyasmi "olfini "lam"mdan kəssən,
Yenə doxsan doqquz tamı görərsən.
Yəni: İlyas adının "əlif hərflərini alsan və onun "1" (1) hərfindən də bir "əlif 
yəni, bir rəqəmi çıxsan, iyirmi doqquz rəqəmi almar. Xiİsusi say sistemi olan əbcəd 
hesabma görə "1" hərfı 30-dur, birini çıxanda 29 qalar, "y" hərfi 10 və "s" horfı 60- 
dır. Cəmi 29+10+60=99.
60 
Əbməd ki rəhbəri oldu ərəbi,
Gördü cəfasmı Əbüləhəbin.