Microsoft Word leyli v? M?Cnun-nizami g?NC?VI. doc

 
Keyqubad - 
İran tarixində Kəyan sülaləsinin qüdıətli padşahı hesab
edilir.
41 
Sənətin ziddinə söz damşanlar 
Əyri pəıdə kimi yanlış çalarlar.
Yəni həqiqəti, insanlann əsl arzulanm təıənnüm etməyi bacarmayan həı şair 
pəıdəsi düz olmayan sazlar kimi havam pozar və ahənglərdə baş-ayaq vurar.
42 
Bu fala mən qürə atdığım anda,
Ulduzlar keçimıiş eyni zamanda.
Qürə 
- bəxt yoxlamaq, bir şeyi ürəkdə tutmaq; ulduzlann keçməsi isə taleyin 
arzuya uyğun gəlməsinə işarədir. Yəni mən bu arzuda olarkən (bu fall tutaıkən) tale 
ulduzu da ona müvafiq gəldi. Qədim Şəıq astrologiyasma göıə, guya həı insamn 
taleyi ulduzlaıdan birinə bağlı imiş və bu planetlərin bürcləı aıasında hərakətilə 
insanların həyatmda yeni-yeni hadisələı baş verirmiş.
43 
Qüdrətin böyükdüı, ona-on yarat,
Onda beş vemıəyi birdəfəlik at!
Ona on-saf 
qızıl, 
onda beş 
isə qatışıq qızıl mənasındadıı. Yəni yazdıqlaıın saf 
qızıl kimi bakiı və qiymətli olsun, zəif misıalaı yazma!
44 
Dedi: "Ey kəlamı əkizim ala..."
Şairin oğlu Məhəmməd atasımn yaratdığı əsəri özünə qaıdaş bilir, öz əkizi 
adlandırır.
45 
Bəhrin suyu yüngül, özü axaıdıı,
Canlı, nəfəs alaıı balığı vardır.
277

---

Şair birinci misrada 
bəhr 
kəlməsini iki mənada işlətmişdir. Birinci mənada 
poemasmın vəzni, ikinci mənada dəniz nəzərdə tutulur.
Yəni poemamn vəzni 
bəhri-xəflf 
həm yüngül, həm də axıcıdır. 
Bəhrin 
(dənizin, 
əsərin) balığı olan sözlər isə diridir, canlıdır.
46 
S. F. D. ili idi, rəcəbin sonu.
Ərəblərdəki say sistemində (əbcəd hesabı) uç nöqtəli S hərfi - 500, F hərfi - 80, D 
hərfi isə 4-э bərabərdir. Nizami "SDF" hərfləri ilə "Leyli və Məcnun" poemasmm 
yazıldığı tarixi göstərmişdir ki, bu da hicri 584-cü ilə, miladi 1188-ci ilə təsadüf edir.
47 
Bu Bəhram nəsəbli, ülkər üzlü sən...
Burada 
Bəhram 
sözü həm Marsm farsca adıdır, həm də Sasani şahlan sülaləsinin 
on dörduncü padşahı Bəhram Gura işarədir.
48 
Bu yeddi örtüklü, altı bannaqlı,
Bir gözlü, dörd əlli, doqquz ayaqlı.
Bu beytdə kainatın təsviri verilir: