Microsoft Word Lokaútgáfa í einu skjali

Samfélag, atvinnulíf og íbúaþróun í byggðarlögum með langvarandi fólksfækkun  

104  

sem  mætti  nota.  Fleiri  hafnir  eru  í  athugun,  t.d.  Dysnes  sem  bæði  iðnaðarlóð  og 

stórskipahöfn. Misjafnt er eftir eðli verkefna hvar þau yrðu staðsett, stærstu skip færu ekki á 

Siglufjörð  eða  Ólafsfjörð,  heldur  Dysnes  og  svo  er  Akureyri  með  ákveðna  þjónustu. 

Upplýsingar  um  þessi  svæði  eru  fyrirliggjandi  þegar  á  þarf  að  halda.  Markaðssetja  á allt 

svæðið undir yfirskriftinni Akureyri region. 

 

Miklar  væntingar  eru  til  þess að  Siglufjarðarhöfn  verði  öryggishöfn  fyrir  allt  Norðurland, 

þaðan er styst  í þau svæði sem nú byggjast  upp á Austur-Grænlandi, bæði vegna olíuleitar 

o.fl. Þetta þyrfti ekki að stangast  á við hugmyndir um stórskipahöfn á Langanesi, hlutverkin 

yrðu misjöfn. Á Siglufirði gæti verið öryggishöfn. Tankskipum sem fara fyrir Norðurland fer 

fjölgandi og það þarf aðstöðu til að þjóna þeim.  

 

Tækifærin í Fjallabyggð tengjast samgöngubótum, en ekki síður sjávarútvegi.  

 

Héðinsfjörður  er  náttúruperla og það eru margar  fleiri  perlur  á svæðinu. Ferðaþjónustan í 

Fjallabyggð  á eftir  að  blómstra.  Það  mætti  byggja á sögunni,  t.d.  á Kleifum  beint  á móti 

þéttbýlinu í Ólafsfirði, þar sem nú standa 11 hús, þar er gömul bryggja og var útgerð.  

 

Í Grýtubakkahreppi kom fram hugmynd um að gera tilraun með að lækka gatnagerðargjöld, 

lækka gjöld hjá íþróttafélagi og leikskóla, svo mætti kannski byggja eitt parhús og sjá hverju 

slíkar aðgerðir myndu skila varðandi íbúaþróun.  

 

Grýtubakkahreppur gæti orðið einskonar tilraunasveitarfélag, farið í markaðssókn og fengið 

auglýsingastofu  til  að  kynna  svæðið.  Hreppurinn  gæti  verið  módel  að  sveitarfélagi  með 

fækkun  íbúa og hvort  og þá hvað  væri  hægt  að  finna sem  hefði  áhrif  á þróunina og þá 

eitthvað sem hægt væri að yfirfæra.            

  

 

 

---

Samfélag, atvinnulíf og íbúaþróun í byggðarlögum með langvarandi fólksfækkun  

105  

 

Sunnanverð Þingeyjarsýsla 

 

Helstu niðurstöður: 

 

Íbúum á svæðinu fækkaði um 23% á árunum 1994-2011. 

 

Mest var fækkunin meðal fólks undir fertugu sem fækkaði um 40%. 

 

Ungum körlum hefur fækkað mikið sem þýðir að dregið hefur saman með kynjunum, en 

víðast hvar eru konur færri en karlar. 

 

Mjög öflug ferðaþjónusta er á þessu svæði, ekki síst í Mývatnssveit. 

 

Þetta er landbúnaðarsvæði með blönduðum búskap og tekjur af laxveiði. 

 

Aukin fólksfækkun varð í Skútustaðahreppi eftir lokun Kísiliðjunnar. 

 

Í Þingeyjarsveit er margskonar starfsemi með landbúnaði, t.d. fiskvinnsla á Laugum, kertagerð 

og tólgarvinnsla á Stóruvöllum, Laxárvirkjun og framhaldsskóli á Laugum. 

 

Mikilvægt er fyrir sveitarfélagið að virkjað verði við Þeistareyki. 

 

Í Skútustaðarhreppi er auk búskapar og ferðaþjónustu orkuverið í Kröflu. Talsverð þróun 

hefur orðið í framboði á afþreyingu fyrir ferðamenn. 

 

Grænar lausnir sem störfuðu í húsnæði Kísiliðjunnar hafa hætt starfsemi. 

 

Miklar væntingar voru til byggingar álvers á Bakka. 

 

Flestir vilja gerð Vaðlaheiðarganga. 

 

Samgöngur eru ágætar, en vantar að bæta ferðamannaleiðir. 

 

Áhugi á frekari þróun og tækifærum tengdum ferðaþjónustu.  

 

Svæðið  

Í sunnanverðri Þingeyjarsýslu voru tekin fyrir tvö sveitarfélög, Þingeyjarsveit  og Skútustaðahreppur. 

Um Norðurþing verður fjallað með norðursýslunni, enda tilheyrir stærsti hluti þess landfræðilega séð 

því svæði. Húsavík sem er stærsti þéttbýliskjarninn, er á mótum þessara svæða. Ekki þótti rétt að taka 

norður- og suðursýslurnar sem eitt svæði, þar sem aðstæður eru um margt  ólíkar. Á því svæði sem 

hér  um  ræðir  eru  tveir   minni  þéttbýliskjarnar,  Reykjahlíð  í  Mývatnssveit  (fj.  160)  og  Laugar  í 

Reykjadal (fj. 118).  

Þessi sveitarfélög eru að miklu leyti í dreifbýli og eru landbúnaðarsvæði, þótt  víða vinni bændur og 

búalið önnur störf meðfram búskap, svipað og víða annars staðar. Ferðaþjónusta er öflug, ekki hvað 

síst  í  Mývatnssveit.  Nokkuð  var  rætt  á  fundum  okkar  um  íbúaþróun  í  Mývatnssveit  eftir  lokun 

Kísiliðjunnar  fyrir  fáeinum árum. Áhrifin komu kannski  ekki  strax í ljós, þar  sem sumir  sem misstu 

vinnuna fluttu ekki burt strax, heldur fóru austur á land að vinna. Sumir fluttu brott þegar ljóst var að 

ekkert átti að koma í staðinn fyrir Kísiliðjuna og fólksfækkun var mikil um tíma.   

Fundað  var  með  sveitarstjórnum  þessara  tveggja  sveitarfélaga  í  febrúar  2011,  en  með 

framkvæmdastjóra Atvinnuþróunarfélags Þingeyinga í október 2010. Umfjöllun þessa kafla byggir að 

hluta til á umræðum fundanna.  

---

  

Íbúaþróun

Íbúar í Þingeyjarsveit  og Skútustaðahreppi voru 1.694 árið 1994 en voru orðnir 1.298 árið 2011 og 

hafði því fækkað um tæplega 400 eða rúm 23%. Þróunin var neikvæð allt tímabilið ef frá er talið árið 

2010. Hlutfallsleg fækkun var svipuð í báðum s

í upphafi tímabilsins en í lok þess hafði munurinn minnkað niður í rúmlega 30.  

 

Mikill munur var á mannfjöldaþróun efti

byggist á fjölgun fólks á sextugsaldri þar sem fólki á fimmtugsaldri fækkaði aðeins. Fólki yfir sextugu 

fækkaði  lítillega.  Fækkun  íbúa  á  svæðinu  má  því  rekja  til  fækkunar  fólks  undir  fertugu.  Fólki 

aldrinum 20

hefur  nú jafnast  út  þar  sem að fækkun karla á þessum aldri var  mun meiri en fækkun kvenna. Þá 

fækkaði fólki undir tvítugu um 43%. 

 

Þessi  breyting á aldurssamsetningu hefur  áhrif  á fjölda fæddra barna en þeim fækkaði  um tæpan 

þriðjung á  tímabilinu.  Sú  breyting leiðir  af  sér  að  sú  takmarkaða  náttúrulega  fjölgun  s

svæðinu er nær horfin. 

 

Íbúaþróun

 

Íbúar í Þingeyjarsveit  og Skútustaðahreppi voru 1.694 árið 1994 en voru orðnir 1.298 árið 2011 og 

hafði því fækkað um tæplega 400 eða rúm 23%. Þróunin var neikvæð allt tímabilið ef frá er talið árið 

2010. Hlutfallsleg fækkun var svipuð í báðum s

í upphafi tímabilsins en í lok þess hafði munurinn minnkað niður í rúmlega 30.  

Fjöldi karla og kvenna 

Mikill munur var á mannfjöldaþróun efti

byggist á fjölgun fólks á sextugsaldri þar sem fólki á fimmtugsaldri fækkaði aðeins. Fólki yfir sextugu 

fækkaði  lítillega.  Fækkun  íbúa  á  svæðinu  má  því  rekja  til  fækkunar  fólks  undir  fertugu.  Fólki 

aldrinum 20-39 ára fækkaði  um 40%. Karlar  í þessum aldurshópi  voru mun fleiri  en konur  en það 

hefur  nú jafnast  út  þar  sem að fækkun karla á þessum aldri var  mun meiri en fækkun kvenna. Þá 

fækkaði fólki undir tvítugu um 43%. 

Skipting íbúa í 

Þessi  breyting á aldurssamsetningu hefur  áhrif  á fjölda fæddra barna en þeim fækkaði  um tæpan 

þriðjung á  tímabilinu.  Sú  breyting leiðir  af  sér  að  sú  takmarkaða  náttúrulega  fjölgun  s

svæðinu er nær horfin. 

Samfélag, atvinnulíf og íbúaþróun í byggðarlögum með langvarandi fólksfækkun

Íbúar í Þingeyjarsveit  og Skútustaðahreppi voru 1.694 árið 1994 en voru orðnir 1.298 árið 2011 og 

hafði því fækkað um tæplega 400 eða rúm 23%. Þróunin var neikvæð allt tímabilið ef frá er talið árið 

2010. Hlutfallsleg fækkun var svipuð í báðum s

í upphafi tímabilsins en í lok þess hafði munurinn minnkað niður í rúmlega 30.  

Fjöldi karla og kvenna 

Mikill munur var á mannfjöldaþróun efti

byggist á fjölgun fólks á sextugsaldri þar sem fólki á fimmtugsaldri fækkaði aðeins. Fólki yfir sextugu 

fækkaði  lítillega.  Fækkun  íbúa  á  svæðinu  má  því  rekja  til  fækkunar  fólks  undir  fertugu.  Fólki 

39 ára fækkaði  um 40%. Karlar  í þessum aldurshópi  voru mun fleiri  en konur  en það 

hefur  nú jafnast  út  þar  sem að fækkun karla á þessum aldri var  mun meiri en fækkun kvenna. Þá 

fækkaði fólki undir tvítugu um 43%. 

Skipting íbúa í Þingeyjarsveit og Skútustaðahreppi 

Þessi  breyting á aldurssamsetningu hefur  áhrif  á fjölda fæddra barna en þeim fækkaði  um tæpan 

þriðjung á  tímabilinu.  Sú  breyting leiðir  af  sér  að  sú  takmarkaða  náttúrulega  fjölgun  s

svæðinu er nær horfin. 

 

Samfélag, atvinnulíf og íbúaþróun í byggðarlögum með langvarandi fólksfækkun

Íbúar í Þingeyjarsveit  og Skútustaðahreppi voru 1.694 árið 1994 en voru orðnir 1.298 árið 2011 og 

hafði því fækkað um tæplega 400 eða rúm 23%. Þróunin var neikvæð allt tímabilið ef frá er talið árið 

2010. Hlutfallsleg fækkun var svipuð í báðum s

í upphafi tímabilsins en í lok þess hafði munurinn minnkað niður í rúmlega 30.  

Fjöldi karla og kvenna í Þingeyjarsveit og Skútustaðahreppi 

Mikill munur var á mannfjöldaþróun eftir aldurshópum. Það fjölgaði í aldurshópnum 40

byggist á fjölgun fólks á sextugsaldri þar sem fólki á fimmtugsaldri fækkaði aðeins. Fólki yfir sextugu 

fækkaði  lítillega.  Fækkun  íbúa  á  svæðinu  má  því  rekja  til  fækkunar  fólks  undir  fertugu.  Fólki 

39 ára fækkaði  um 40%. Karlar  í þessum aldurshópi  voru mun fleiri  en konur  en það 

hefur  nú jafnast  út  þar  sem að fækkun karla á þessum aldri var  mun meiri en fækkun kvenna. Þá 

fækkaði fólki undir tvítugu um 43%. 

 

Þingeyjarsveit og Skútustaðahreppi 

Þessi  breyting á aldurssamsetningu hefur  áhrif  á fjölda fæddra barna en þeim fækkaði  um tæpan 

þriðjung á  tímabilinu.  Sú  breyting leiðir  af  sér  að  sú  takmarkaða  náttúrulega  fjölgun  s

Samfélag, atvinnulíf og íbúaþróun í byggðarlögum með langvarandi fólksfækkun

106 

Íbúar í Þingeyjarsveit  og Skútustaðahreppi voru 1.694 árið 1994 en voru orðnir 1.298 árið 2011 og 

hafði því fækkað um tæplega 400 eða rúm 23%. Þróunin var neikvæð allt tímabilið ef frá er talið árið 

2010. Hlutfallsleg fækkun var svipuð í báðum sveitarfélögunum. Karlar voru ríflega 100 fleiri en konur 

í upphafi tímabilsins en í lok þess hafði munurinn minnkað niður í rúmlega 30.  

í Þingeyjarsveit og Skútustaðahreppi 

 

r aldurshópum. Það fjölgaði í aldurshópnum 40

byggist á fjölgun fólks á sextugsaldri þar sem fólki á fimmtugsaldri fækkaði aðeins. Fólki yfir sextugu 

fækkaði  lítillega.  Fækkun  íbúa  á  svæðinu  má  því  rekja  til  fækkunar  fólks  undir  fertugu.  Fólki 

39 ára fækkaði  um 40%. Karlar  í þessum aldurshópi  voru mun fleiri  en konur  en það 

hefur  nú jafnast  út  þar  sem að fækkun karla á þessum aldri var  mun meiri en fækkun kvenna. Þá 

 

Þingeyjarsveit og Skútustaðahreppi eftir aldurshópum og kyni 1994 og 2011

 

Þessi  breyting á aldurssamsetningu hefur  áhrif  á fjölda fæddra barna en þeim fækkaði  um tæpan 

þriðjung á  tímabilinu.  Sú  breyting leiðir  af  sér  að  sú  takmarkaða  náttúrulega  fjölgun  s

Samfélag, atvinnulíf og íbúaþróun í byggðarlögum með langvarandi fólksfækkun

Íbúar í Þingeyjarsveit  og Skútustaðahreppi voru 1.694 árið 1994 en voru orðnir 1.298 árið 2011 og 

hafði því fækkað um tæplega 400 eða rúm 23%. Þróunin var neikvæð allt tímabilið ef frá er talið árið 

veitarfélögunum. Karlar voru ríflega 100 fleiri en konur 

í upphafi tímabilsins en í lok þess hafði munurinn minnkað niður í rúmlega 30.  

í Þingeyjarsveit og Skútustaðahreppi 

r aldurshópum. Það fjölgaði í aldurshópnum 40

byggist á fjölgun fólks á sextugsaldri þar sem fólki á fimmtugsaldri fækkaði aðeins. Fólki yfir sextugu 

fækkaði  lítillega.  Fækkun  íbúa  á  svæðinu  má  því  rekja  til  fækkunar  fólks  undir  fertugu.  Fólki 

39 ára fækkaði  um 40%. Karlar  í þessum aldurshópi  voru mun fleiri  en konur  en það 

hefur  nú jafnast  út  þar  sem að fækkun karla á þessum aldri var  mun meiri en fækkun kvenna. Þá 

eftir aldurshópum og kyni 1994 og 2011

Þessi  breyting á aldurssamsetningu hefur  áhrif  á fjölda fæddra barna en þeim fækkaði  um tæpan 

þriðjung á  tímabilinu.  Sú  breyting leiðir  af  sér  að  sú  takmarkaða  náttúrulega  fjölgun  s

Samfélag, atvinnulíf og íbúaþróun í byggðarlögum með langvarandi fólksfækkun

Íbúar í Þingeyjarsveit  og Skútustaðahreppi voru 1.694 árið 1994 en voru orðnir 1.298 árið 2011 og 

hafði því fækkað um tæplega 400 eða rúm 23%. Þróunin var neikvæð allt tímabilið ef frá er talið árið 

veitarfélögunum. Karlar voru ríflega 100 fleiri en konur 

í upphafi tímabilsins en í lok þess hafði munurinn minnkað niður í rúmlega 30.  

 

í Þingeyjarsveit og Skútustaðahreppi árin 1994-

r  aldurshópum. Það fjölgaði í aldurshópnum  40

byggist  á fjölgun fólks á sextugsaldri þar  sem  fólki á fimmtugsaldri fækkaði aðeins. Fólki yfir  sextugu 

fækkaði  lítillega.  Fækkun  íbúa  á  svæðinu  má  því  rekja  til  fækkunar  fólks  undir  fertugu.  Fólki 

39  ára  fækkaði  um  40%.  Karlar  í  þessum  aldurshópi  voru  mun  fleiri  en  konur  en  það 

hefur  nú  jafnast  út  þar  sem  að  fækkun  karla  á  þessum  aldri  var  mun  meiri  en  fækkun  kvenna.  Þá 

eftir aldurshópum og kyni 1994 og 2011

Þessi  breyting á aldurssamsetningu hefur  áhrif  á fjölda fæddra barna en þeim fækkaði  um tæpan 

þriðjung  á  tímabilinu.  Sú  breyting  leiðir  af  sér  að  sú  takmarkaða  náttúrulega  fjölgun  s

Samfélag, atvinnulíf og íbúaþróun í byggðarlögum með langvarandi fólksfækkun

Íbúar í Þingeyjarsveit  og Skútustaðahreppi voru 1.694 árið 1994 en voru orðnir 1.298 árið 2011 og 

hafði því fækkað um tæplega 400 eða rúm 23%. Þróunin var neikvæð allt  tímabilið ef frá er talið árið 

veitarfélögunum. Karlar voru ríflega 100 fleiri en konur 

 

-2011 

r aldurshópum. Það fjölgaði í aldurshópnum 40-59 ára, sem 

byggist á fjölgun fólks á sextugsaldri þar sem fólki á fimmtugsaldri fækkaði aðeins. Fólki yfir sextugu 

fækkaði  lítillega.  Fækkun  íbúa  á  svæðinu  má  því  rekja  til  fækkunar  fólks  undir  fertugu.  Fólki 

39 ára fækkaði  um 40%. Karlar  í þessum aldurshópi  voru mun fleiri  en konur  en það 

hefur  nú jafnast  út  þar  sem að fækkun karla á þessum aldri var  mun meiri en fækkun kvenna. Þá 

 

eftir aldurshópum og kyni 1994 og 2011

 

Þessi  breyting á aldurssamsetningu hefur  áhrif  á fjölda fæddra barna en þeim fækkaði  um tæpan 

þriðjung á  tímabilinu.  Sú  breyting leiðir  af  sér  að  sú  takmarkaða  náttúrulega  fjölgun  sem  var  á 

Samfélag, atvinnulíf og íbúaþróun í byggðarlögum með langvarandi fólksfækkun

 

Íbúar í Þingeyjarsveit  og Skútustaðahreppi voru 1.694 árið 1994 en voru orðnir 1.298 árið 2011 og 

hafði því fækkað um tæplega 400 eða rúm 23%. Þróunin var neikvæð allt tímabilið ef frá er talið árið 

veitarfélögunum. Karlar voru ríflega 100 fleiri en konur 

59 ára, sem 

byggist á fjölgun fólks á sextugsaldri þar sem fólki á fimmtugsaldri fækkaði aðeins. Fólki yfir sextugu 

fækkaði  lítillega.  Fækkun  íbúa  á  svæðinu  má  því  rekja  til  fækkunar  fólks  undir  fertugu.  Fólki  á 

39 ára fækkaði  um 40%. Karlar  í þessum aldurshópi  voru mun fleiri  en konur  en það 

hefur  nú  jafnast  út  þar  sem  að  fækkun  karla  á  þessum  aldri  var  mun  meiri  en  fækkun  kvenna.  Þá 

 

Þessi  breyt ing  á  aldurssamset ningu  hefur  áhrif  á  fjölda  fæddra  barna  en  þeim  fækkaði  um  t æpan 

em  var  á 

---