Microsoft Word muasir idar?Etm? N?Z?Riyy?L?Ri magistr Dissertasiyas? docx
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
91 NƏT CƏ VƏ TƏKL FLƏR Aparılan tədqiqat araşdırmaları bir daha göstərir ki, bazar iqtisadiyyatı şəraitində müasir idarəetmə elminin təkmilləşdirilməsinin və inkişafının əsasında müasir idarəetmə nəzəriyyələri və konsepsiyaları durur. Müasir idarəetmə nəzəriyyələri və konsepsiyaları üzrə aparılmış tədqiqatlar müəyyən nəticələr əldə etməyə imkan vermişdir. Aparılmış tədqiqatlar əsasında aşağıdakı nəticələr əldə edilmişdir: - darəetmə elminin formalaşması istiqamətində aparılmış tədqiqatlar nəticəsində müəyyən edilmişdir ki, idarəetmə təcrübəsinin tarixi çox qədimdir. E.ə 5000 il əvvəl Ş umerlərin vaxtından tutmuş bu günümüzə qədər müxtəlif fərdlər və etnik qruplar tərəfindən idarəetmə elminin formalaşması və inkişafı ilə əlaqədər müxtəlif tövhələr verilmişdir. Aparılmış araşdırmalar nəticəsində müəyyən olunmuşdur ki, idarəetmənin tarixi qədim və orta əsrlər dövrü, sənayeləşmə dövrü, sistemləşmə dövrü və müasir dövr olmaqla dörd dövrə bölünmüşdür. Hər bir dövrün də özünəməxsus xarakterik xüsusiyyətləri mövcud olmuşdur. - Müxtəlif idarəetmə məktəbləri və onların inkişaf xüsusiyyətləri üzrə aparılmış tədqiqatlar nəticəsində müəyyən edilmişdir ki, elmi idarəetmə məktəbi, klassik və ya inzibati idarəetmə məktəbi, insani münasibətlər məktəbi, davranış qaydaları haqqında elmi məktəb və müasir idarəetmə (kəmiyyət) məktəbi kimi müxtəlif idarəetmə məktəbləri mövcud olmuşdur və hər bir məktəb idarəetmə elminin inkişafında özünəməxsus idarəçilik elementlərini bərqərar etmişdir. Tədqiqatlar nəticəsində müəyyən olunmuşdur ki, idarəetmə elminin təkmilləşdirilməsi və inkişafında F.U.Teylor, H.Hant, F.Cilbert, L.Cilbert, A.Fayol, H.Emerson, R.Robbi, Q.Xopf, O.Şeldon, M.Veber, E.Meyo, M.P.Follet, D.Mak-Qreqor kimi görkəmli nümayəndələrin xidmətləri olmuşdur. 92 - Müasir idarəetmənin əsas funksiyaları üzrə aparılmış tədqiqatlar nəticəsində müəyyən edilmişdir ki, müаsir idаrəеtmənin plаnlаşdırmа, təşkilеtmə, koordinasiya, motivasiya və nəzаrət kimi əsаs (univеrsаl) funksiyаlаrı mövcuddur. Bu funksiyaların hər biri spesifik xarakteristikaya malikdir. Tədqiqatlar nəticəsində müəyyən olunmuşdur ki, planlaşdırma funksiyası - idarəetmənin ilkin funksiyası olub, təşki- latın qarşıya qoyduğu məqsədə çatmaq yollarını və mərhələlərini özündə birləşdirən, planların tərtib edilməsi ilə əlaqədar olan bir prosesdir, təşkiletmə funksiyası - qəbul olunmuş iş planının həyata keçirilməsini təmin etmək məqsədilə hazırlıq işlərinin yerinə yetirilməsindən ibarətdir, koordinasiya funksiyası - ayrı-ayrı işlərin və onların ayrı-ayrı mərhələlərinin əlaqələndirilməsi ilə də bağlı olub, bütöv bir tamın ayrı-ayrı komponentlərinin əlaqəli fəaliyyəti, qarşılıqlı təsiri və onun bir sistem kimi dinamik, tarazılı inkişafını təmin edir, mоtivləşdirmə funksiyası - işçiləri qаrşıyа qоyulmuş məqsədin yеrinə yеtirilməsinə yönəltmək və icrаnı təmin еtməkdən ibarətdir, nəzarət fuksiyası - intizamın yaranmasını, fəaliyyətin tənzimlənməsini, qayda-qanunlara, təlimatlara əməl olunmasını təmin edən idarəçilik funksiyasıdır. - Müasir iqtisadiyyatda strateji idarəetmə nəzəriyyələri üzrə aparılmış tədqiqatlar nəticəsində müəyyən edilmişdir ki, strateji idarəetmə - strategiyaların işlənib hazırlanması və reallaşdırılması üzrə təşkilatların fəaliyyətləri ardıcıllığını müəyyən edən prosesdir. Tədqiqatlar nəticəsində strateji idarəetmənin seçilmiş obyektdən asılı olaraq korporativ strategiya, biznes strategiyası və funksional strategiya kimi istiqamətləri müəyyən olunmuşdur. Aparılmış tədqiqatlar nəticəsində strateji idarəetmənin əsasını təşkil edən strateji planlaşdırma prosesinin niyyət və məqsədlərin müəyyənləşdirilməsi, xarici mühitin təhlili, zəif və güclü tərəflərin təhlili, strateji alternativlərin təhlili və strategiyanın seçilməsi, strategiyanın reallaşdırılmasının nəticəsi və strategiyanın qiymətləndirilməsi kimi mərhələləri müəyyən olunmuş və təhlil edilmişdir. - Qlobal iqtisadiyyatda böhran və antiböhranlı idarəetmə nəzəriyyələri üzrə aparılmış tədqiqatlar nəticəsində böhran və onun təsnifatı müəyyən edilmişdir, 93 böhranın simptomu (əlamətləri), böhran amilləri, böhranın baş vermə səbəbləri araşdırılmış, böhran vəziyyətlərində antiböhranlı idarəetmənin həyata keçirilməsi texnologiyası, antiböhranlı idarəetmənin funksiyaları, antiböhranlı idarəetmənin səmərəliliyini təyin edən əsas amillər, antiböhranlı idarəetmədə riskin idarəedilməsi zamanı əsas təsir vasitələri müəyyən edilmiş, müəssisənin sağlamlaşdırılması məsələləri öyrənilmişdir. - Müasir korporativ idarəetmə modelləri üzrə aparılmış tədqiqatlar nəticəsində müəyyən edilmişdir ki, müasir korporativ idarəetmənin anqlo – amerikan, alman, yapon kimi əsas modelləri mövcuddur və hər bir modelin spesifik xüsusiyyətləri vardır. - Əmək məhsuldarlığının yüksəldilməsi və ona təsir edən amillər üzrə aparılmış tədqiqatlar nəticəsində müəyyən edilmişdir ki, əmək məhsuldarlığının yüksəldilməsi maddi-texniki, ictimai-iqtisadi və təşkilati amillərdən asılıdır. Tədqiqatlar nəticəsində müəyyən edilmişdir ki, əmək məhsuldarlığının yüksəldilməsinə istehsalın və əməyin mexanikləşdirilməsi, istehsal prosesinin avtomatlaşdırılması, kimyalaşdırılma və elektrikləşdirmə, qabaqcıl texnologiyanın tətbiqi, mövcud avadanlıqların təkmilləşdirilməsi, istehsalın ixtisaslaşması və kooperasiyalaşması, işçilərin mədəni, texniki və təhsil səviyyələrinin yüksəldilməsi, qabaqcıl istehsalat təcrübəsinin tətbiqi, ə mək intizamının möhkəmlənməsi, operativ rəhbərlik və idarəetmənin təşkili kimi amillər təsir göstərir. - darəetmə prosesi və onun həyata keçirilməsi texnologiyası üzrə aparılmış tədqiqatlar nəticəsində müəyyən edilmişdir ki, idarəetmə prosesi müəssisə və təşkilatların son məqsədə çatmaq üçün onun fəaliyyətinin həyata keçirilməsinə xid- mət edən bir prosesdir və onun spesifik xüsusiyyətləri mövcuddur. darəetmə texnologiyasının məhsuldar formada aparılması müəyyən idarəetmə resurslarının olmasını tələb edir. Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|