Microsoft Word orenovani sarchevi doc



Yüklə 2,53 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə39/135
tarix24.12.2017
ölçüsü2,53 Mb.
#17064
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   135

msoflios  geoekonomikuri transformacia da ekonomikuri  geografia 

121


xedro-politikuri Zliereba ganapirobebda, dRes Zlierebis 

ganmsazRvreli ekonomikuri da finansuri polusebia, romlebic 

sul ufro naklebad ukavSirdeba saxelmwifoebs  da mZlavri 

transnacionaluri aqtorebis saxiT gvevlineba.  

jer kidev  meore msoflio omis Semdgom, amerikelebma swo-

rad gansajes, rom, Tu miaRwevdnen ekonomikur Zlierebas, Sesaba-

misad,  SeZlebdnen  msoflio batonobis miRwevas arasamxedro 

gziT. am strategiiT  gasuli saukunis miwuruls aSS   SeZlo civi 

omis mogeba da msoflio ekonomikaSi (aramarto) hegemoni gaxda.  

Tanamedrove epoqaSi politikuri miznebi upiratesad 

grZelvadiani ekonomikuri strategiiT miiRweva. imis miuxeda-

vad, rom yvela sakvanZo gadawyvetilebas politikosebi Rebu-

loben, maTi zemoqmedebis margi qmedebis koeficienti  realur 

ekonomikur urTierTobebze Zalze dabalia. swored amitom, bev-

ri politikuri gadawyvetileba strategiuli partniorobis Se-

saxeb SeiZleba mxolod qaRaldze darCes, Tu ar Seiqmneba kapi-

talis  brunvisa da invisticiebisaTvis realuri  pirobebi.  

civi omis dasrulebis Semdgom faqtobrivad gaqra politi-

kur-strategiuli warmodgenebi ekonomikuri globalizaciis 

gaaqtiurebis kvalobaze. sistema `bazari-saxelmwifo~ Canacvlda 

sistemiT: `bevri saxelmwifo-erTi bazari~. Sedegad Seicvala: 

 

 



 

a)politikasa da ekonomikas Soris damokidebuleba; b)dairRva Ca-

moyalibebuli kavSirebi saxelmwifos, teritoriasa da simdid-

res Soris; g)waiSala zRvari `saSinaosa~ da `sagareos~ Soris. bi-

polarul msoflioSi ki yvelaferi sxvagvarad iyo. ori zesaxel-

mwifo TavianT konkurenciaSi `nulovani jamiT~ uzrunvelyof-

dnen Status quo s. amJamad, msoflios ekonomikur sivrceSi ukve 

aRar arsebobs aseTi gamyofi xazebi. amis miuxedavad faqtia, rom 

Tanamedrove msoflios ekonomikuri sivrce  kvlav araerTgvaro-

vani rCeba. es garemoeba aixsneba ara mxolod imiT, rom ekonomiku-

ri sivrceebi icvleba moTxovnilebebisa da miwodebis dinebaTa 

zemoqmedebiT (am mxriv politikuri sivrceebi ufro stabilure-

bi arian, vinaidan isini SemosazRvrulebi arian saxelmwifoTa te-

ritoriuli sazRvrebiT),  aramed imiTac, rom arsebobs mraval-

ricxovani gansxvavebebi im samuSao Zalis Rirebulebebs Soris, 



giorgi kvinikaZe  

122


romelTac iyeneben mewarmeebi da saxelmwifoebi,  romlebic am Za-

liT manipulireben sakuTari sargeblis misaRebad.  

bipolarulobis periodis geopolitikuri konkurencia, ro-

melic struqturirdeboda aRmosavleT-dasavleTis RerZze, uk-

ve aRar arsebobs.  swored amitom, bevri mecnieri miiCnevs, rom 

samxedro xelisufleba  darCa orpolaruli, xolo ekonomikuri 

gaxda mravalpolaruli. am mocemulobaSi, erTi mxriv, gaqra is 

pirobebi, romlebic gansazRvravdnen ekonomikur metoqeobas 

aSS-s, evropasa da iaponias Soris (am pirobebs gansazRvravda is, 

rom, sabWoTa safrTxidan gamomdinare, evropa da iaponia aSS-is 

strategiul garantiebs saWiroebda), rac imas niSnavs, rom 

msoflio gadavida saerTaSoriso ekonomikuri urTierTobebis 

axal reJimSi.  meore mxriv, gaqra is pirobebic, romelic xels 

uwyobda konfliqturi situaciis Seqmnas mesame samyaroSi, rom-

lis inicirebasac orpolusiani msoflio axdenda.  

orpolusianobis dros aseTi situacia ar gadioda garkveul 

sazRvrebs gareT. sxva SemTxvevaSi mas SeeZlo gamoewvia ori ze-

saxelmwifos Careva, romlebic, Tavis mxriv, ufrTxodnen pirda-

pir dapirispirebas, romelic SeiZleboda birTvul dapirispi-

rebaSi gadazrdiliyo. amJamad, mesame samyaro sul ufro Zlie-

rad ixliCeba dapirispirebul jgufebad. es jgufebi erTmaneT-

Tan metoqeoben, raTa miiRon ekonomikuri daxmarebis rac SeiZ-

leba meti kvotebi  dasavleTis saxelmwifoebidan. magaliTad, 

CrdiloeTi afrikis da axlo aRmosavleTis qveynebs Soris ur-

TierTobebi praqtikulad nulzea dayvanili. samagierod, regi-

onis calkeuli qveynebi gacilebiT did mniSvnelobas aniWeben 

urTierTobebs ganviTarebul CrdiloeTTan.  

keTildReoba da usafrTxoeba arasamxedro muqaris piro-

bebSic mWidrodaa erTmaneTTan dakavSirebuli. Tu bipolarul 

msoflioSi ekonomika `emsaxureboda~ SeiaraRebul Zalebs, dRes 

mdgomareoba sapirispirod Seicvala. dRes SeiaraRebuli Zale-

bis funqciaa Seamciros is politikuri riskebi, romelic dakav-

Sirebulia investiciebTan da savaWro urTierTobebTan.   

aseT pirobebSi sul ufro sustdeba saxelmwifos roli eko-

nomikur procesebSi. didi albaTobiT moxdeba saxelmwifos 

funqciis gadafaseba, vinaidan saxelmwifom, rogorc institut-




msoflios  geoekonomikuri transformacia da ekonomikuri  geografia 

123


ma, seriozuli erozia ganicada Semdegi mimarTulebiT: zemodan 

— zenacionaluri institutebisa da mZlavri transnacionaluri 

Zalebis zegavleniT; qvemodan — regionalizmis tendenciebis 

zemoqmedebiT. es Zalebi, xels uwyoben ra saxelmwifos Zalisa 

da rolis dasustebas, bunebrivad miiswrafvian erTmaneTTan ga-

erTianebisaken. amis miuxedavad, roca saqme exeba saxelmwifos, 

rogorc institutis, stabilurobas, ar SeiZleba angariSi ar ga-

vuwioT mis Zalas, romelic warmoadgens demokratiis dasay-

rdens da socialuri samarTlianobis garantebs. amasTan, kvlav 

didia saxelmwifos roli kulturul memkvidreobaze dafuZne-

buli eris TviTmyofadobis SenarCunebis saqmeSi. amis miuxeda-

vad, msoflios momavali geopolitikuri mowyoba mainc moeqceva 

ekonomikis gavlenis qveS. swored amitom,  saxelmwifoebs mou-

wevT gare faqtorebis mzardi mniSvnelobis gaTvaliswineba eris 

keTildReobisaTvis da, imavdroulad, iseTi politikis gatare-

ba,  romelic uzrunvelyofs erovnuli ekonomikis maqsimalu-

rad xelsayreli geoekonomikuri mdgomareobis Seqmnas (ro-

gorc amas akeTebs iaponia eqsportisa da investiciebis stimu-

lirebisaTvis ucxoeTSi). aseTi midgoma yvelaferTan erTad 

warmoadgens sakuTar qveyanaSi kvalificiuri samuSao adgile-

bis Seqmnis efeqtur saSualebas.

amdenad, teritoriuli geopolitikuri logika ukan ixevs 

da adgils uTmobs dinebebis logikas, romelic cdilobs im te-

ritoriebTan kavSiris  gawyvetas, romlebic sazRvrebis meSveo-

biT  saxelmwifos tyveobaSi imyofebian. am situaciis Seswavla-

ze akeTebs aqcents geoekonomika.  



geoekonomikis aqcentebi.  geoekonomika  didi xani ar aris 

rac damkvidrda da am cnebaSi igulisxmeba rogorc globalize-

buli msoflios mowyobis axali paradigma, ise am rTuli da mra-

valmxrivi movlenis Semswavleli mecniereba. kerZod. geoekono-

mika swavlobs: 

geografiul imperativs, romelic gamoixateba 

ekonomikisa da sivrcis organul kavSirSi; msoflios Zalismie-

ri konfliqtebis gadatanas samxedro-politikuridan ekonomi-

kur sibrtyeSi, romlis drosac adgili aqvs konfliqtebis axali 

tipis aRmocenebas (geoekonomikuri koliziebi); saxelmwifos 

konkurentunarianobis strategias da politikas ekonomikis 



Yüklə 2,53 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   135




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə