Microsoft Word qeydl?R X cild son
Yüklə 3,58 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- C.26- 318. 382. Əcəmi Əbubəkr oğlu
- C.15 - 391; C.27
- C.10- 342; C.13
___________________________________________________
83 müharibəsində ön və arxa cəbhələrdə fədakarlığı və vətənpər- vərliyi təsvir olunur. C.13- 70, 125. 381. Əbülqazi Bahadır xan (1603–1663) - Xivə xanı, tarixçi, şair. Urgənc hökmdarı Ərəb Məhəmməd xanın oğlu, 1643-cü ildə Aral özbəklərinin, 1644-cü ildən isə Xivənin xanı olmuşdur. Əbülqazinin “Şəcərəyi tərakimə” (1659) və “Şəcə- rəyi türk” (1663) əsərlərində bir sıra türk xalqlarının tarixi haq- qında qiymətli məlumat, həmçinin xalq əfsanələri, rəvayətlər, atalar sözü və s. verilmişdir. C.26- 318.
illəri-XII əsrin sonu) - orta əsr Azərbaycan memarlığının gör- kəmli nümayəndəsi, Naxçıvan memarlıq məktəbinin banisi. O, Naxçıvanda Yusif ibn Küseyir türbəsini, Mömünə xatun türbə- sini, böyük Cümə məscidini və mənbələrdə “Darülmülk” ad- landırılan Eldəgəzlər sarayını yaratmışdır. C.14- 5; C.18- 153; C.22- 262, 267-271; C.25-311; C.26- 350. 383. “Ədəbiyyat qəzeti” - həftəlik qəzet. 1934-cü ildən çıxır. Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin orqanı. 1953-cü ildən “Ədəbiyyat və incəsənət” adı ilə çıxmışdır. Qəzetdə Azərbay- can və xarici ölkə yazıçılarının əsərləri, ədəbiyyat və incəsənət problemlərinə dair məqalələr, publisistik yazılar dərc olunur.
bəyli (1907-1976) - Azərbaycan bəstəkarı, dirijor, musiqişünas. Azərbaycan Respublikasının Xalq artisti. Ə.Bədəlbəyli milli Azərbaycan baleti - “Qız qalası”nın müəllifidir. C.17- 192; C.26- 437-440. 385. Əhliman Əmiraslanov, Əhliman Tapdıq oğlu Əmiraslanov (d.l947) - cərrah-onkoloq, tibb elmləri doktoru, professor. AMEA-nın akademik-katibi. Əməkdar elm xadimi. SSRİ Dövlət mükafatı laureatı, RF Təbiət Elmləri Akademiya- sının üzvü seçilmişdir. 1992-ci ilə kimi SSRİ TEA-nun ÜOE MD-də işləyib. 1992-ci ildən N.Nərimanov adına ATU-nun rektorudur. Klinik onkologiya sahəsində tədqiqatlar aparır. “Onkologiya”, “Sümük şişləri”, “Bədxassəli sümük şişlərinin ___________________________________________________
84 xüsusi müalicəsinin proqnozları” kitablarının müəllifıdir. C.28- 204.
386. Əhməd bəy Ağayev (Ağa oğlu), Əhməd bəy Mirzə Həsən oğlu Ağayev (1869-1939) - Azərbaycanda türkçülük hərəkatı ideoloqlarından biri. Görkəmli ictimai-siyasi xadim, publisist, hüquqşünas, şərqşünas-islamşünas alim. O, “Nicat”, “Nəşri-maarif”, “Səfa” xeyriyyə cəmiyyətlərinin təşkilində və fəaliyyətində yaxından iştirak etmişdir. XX əsrin 20-ci illərində Türkiyənin dövlət mətbuat bürosunun müdiri təyin edilən Əhməd bəy 2 dəfə Türkiyə Böyük Millət Məclisinə deputat seçilmiş, Ankara Universitetinin professoru olmuşdur. Sovet dönəmində ona qatı “panislamist”, “pantürkist” damğası vuru- laraq adı və əsərləri qadağan edilmişdi. Həyatının və əsərləri- nin geniş surətdə öyrənilməsinə son illərdə başlanılmışdır. İstanbul şəhərində vəfat etmişdir. C.15- 391; C.27- 369.
(1892-1937) - şair. Yaradıcılığında mücərrəd romantizm əsas yer tutur. Azərbaycanın ən dəyərli milli ziyalı nümayəndələrini məhv edən sovet totalitar rejiminin repressiya qurbanlarındandır. C.10- 360; C.12- 140; C.13- 125; C.26- 18.
zada (d.1945) - mühəndis hidrotexnik. 1993-cü ildən Azarbay- can Respublikası Nazirlər Kabineti yanında Meliorasiya və Su Təsərrüfatı Komitəsinin sədridir. C.27- 278-292. 389. Əhməd Necdət Sezər (d.1941) - 2000-2007-ci illər- də Türkiyə Prezidenti. 1962-1983-cü illərdə bir sıra məsul vəzifələrdə çalışmışdır.1993-cü ildə Türkiyə Kassasiya Məhkə- məsinin, 1988-ci ildə isə Türkiyə Konstitusiya Məhkəməsinin üzvü seçilib. 1998-2000-ci illərdə Türkiyə Konstitusiya Məh- kəməsinın sədri olmuşdur. C.27- 68, 207, 402; C.28- 44. 390. Əjdər Xanbabayev, Əjdər Rza oğlu Xanbabayev (1931-1990) - naşir, ictimai xadim. Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatı “Azərnəşr”in direktoru olmuşdur. 1990-cı ildə Azərbaycanın müstə- qilliyinin və suverenliyinin düşmənləri tərəfindən xaincəsinə qətlə yetirilmişdir. C.10- 353, 354; C.22- 67.
___________________________________________________
85 391. Əjdər İbrahimov, Əjdər Mütəllim оğ1u İbrahimov (1919-1992) - kinorejissor və ssenarist. SSRİ və Azərbaycan Respublikasının Xalq artisti, Azərbaycan və Türkmənistan Respublikalarının Əməkdar incəsənət xadimi. Kino yaradıcılı- ğına 1952-ci ildən Aşqabad kinostudiyasında başlamışdır. 1952-1959-cu illərdə Bakı kinostudiyasında fəaliyyət göstər- miş, “Bir məhəlləli iki oğlan” (1957, İ.Qurinlə birgə) “Onun böyük ürəyi” bədii filmlərini çəkmişdir. 1962-ci ildən isə “Mosfilm” kinostudiyasının rejissoru olmuşdur. C.22- 144.
ci illər Bakıda (iki həftədən bir) nəşr edilmişdir. İlk nömrəsi 1875-ci il iyulun 22-də çıxmışdır. Cəmi 56 nömrə (1875-ci ildə 12, 1876-cı ildə 24, 1877-ci ildə 20) buraxılmışdır. Azərbay- canda dövri mətbuatın başlanğıcı sayılan “Əkinçi”nin banisi, redaktoru, naşiri, korrektoru, bəzən də mürəttibi H.Zərdabi olmuşdur. “Əkinçi” elm, maarif və mədəniyyətin, ədəbiyyat və incəsənətin inkişafına, yeni tipli məktəblərin yaradılmasının zəruriyyətinə aid materiallar dərc edirdi. “Əkinçi”nin ətrafına toplaşmış mütərəqqi ziyalılardan M.F.Axundov, S.Ə.Şirvani, Nəcəf bəy Vəzirov, Ə.Gorani və başqaları qəzetdə fəal iştirak etmiş, ictimai, siyasi və bədii fikrin inkişafına böyük təsir gös- tərmişlər. Çar senzurası tərəfindən təqib olunan “Əkinçi”nin nəşri 1877-ci ilin sentyabrında dayandırılmışdır. C.26- 87, 88, 91.
Azərbaycanın Xalq yazıçısı. Azərbaycan komsomolu mükafatı laureatı, M.F.Axundov mükafatı laureatı. C.10- 342; C.13- 14-17, 18, 23, 48, 50, 70, 73, 78, 306; C.17- 154; C.22- 261, 263; C.22- 261, 263; 394. Əl-Fərabi, Fərabi Əbu Nəsr Məhəmməd ibn Məhəm- məd (870-950) - Şərq filosofu, ensiklopediyaçı alim. Fərabi Aristo- telin, Ptolemeyin əsərlərini şərh etmiş, orta əsr müsəlman Şərqində Aristoteldən sonra “ikinci müəllim” fəxri adını almışdır. C.10- 69, 107, 108, 123, 131, 203.
Yüklə 3,58 Mb. Dostları ilə paylaş:
|