114
Təala, göstərdikləri şeylərdən sonra onların Mehdilərini
göndərəcək və onların əziz, düşmənlərini isə zəif edəcək.
İnsanın nadanlığından ötrü öz hədd və imkanını bilməməsi bəs
edər.
İnsanlar bilmədikləri şeyə düşməndir.
İnsan namazda xuşu halında olmalıdır. Qəlbi Allahın qarşısında
xuşu halında olan şəxsin bədən üzvləri də xuşu halında olar və
buna görə, heç bir əzası ilə oynamaz.
İmam Əli (ə) (Mühəmməd ibn Əbubəkrə məktubundan): Namaz
vaxtına riayət et və onu vaxtında qıl. Nə bekar olduğuna görə
onu vaxtından əvvəl qıl, nə də işinə görə onu öz vaxtından
sonraya keçir.
İmam Əli (ə): (şəhər valilərinə yazdığı məktublarından):
İnsanlarla namaza ən az taqətləri olanları tək namaz qılın və
(uzun namazla) fitnəkarlıq etməyin.
İbabət üçün gecə oyaq qalmaq bədənin sağlamlığının, Allah-
Təalanın razılığının, Allahın rəhməti altında olmağın və
peyğəmbərlərin əxlaqından yapışmağın mənşəyidir.
İmam Əli (ə) bir kişi «Mən gecə namazından məhrum
olmuşam» - ərz edərkən, - "Sən elə bir adamsan ki, günahların
səni zəncirləmişdir" – deyə cavab vermişdir.
İmam Əli (ə) (Kumeylə tövsiyəsində): sən həmişə Allahın
nemətindən və sənə bəxş etdiyi sağlamlıqdan bəhrələnirsən.
Buna görə də heç bir halda onu mədh, tərif, zikr, sitayiş və şükr
etməkdən və anmaqdan əl çəkmə.
İmam Əli (ə) «Ən qüdrətli və güclü hökmdar kimdir?» –
sualının cavabında; «nəfsin istəyi!» deyə buyurmuşdur.
İffət şəhvət və nəfsi istəkləri zəiflədir.
İnsanın nəsihətçi və başqalarının xeyrini istəməsinə onun özü
üçün bəyənmədiyi şeydən çəkindirməsi kifayətdir.
115
İnsanların özünə qarşı ən xeyirxahı, öz Rəbbinə ən itaətkar
olanı və özünə ən xəyanətkarı, Rəbbinə qarşı üsyankar olanıdır.
İnsanın münasib zahir və münafiq batinin olması necə də pisdir.
İnsanın nifaqı, onun özündə hiss etdiyi rəzillikdən yaranır.
İnsanların ən münafiqi, (başqalarını Allaha itaətə əmr edərək
özü əməl etməyən və başqalarını (günahdan) çəkindirərək özü
çəkinməyəndir.
İmam Əlinin (ə) Malik Əştəri Misirə hakim təyin etdiyi
fərmanından: Ordu Allahın izni ilə xalqın qalası, valilərin
zinəti, dinin qüdrət və izzət mənbəyi, əmin-amanlıq vasitəsidir.
İmam Əli (ə) (Haris Həmədaniyə buyurdu): Ölümü və ölümdən
sonrakıları çox yadına sal və heç vaxt ölüm arzulama, yalnız
möhkəm inamla.
İki şey camaatı məhv etmişdir: yoxsul olmaqdan qorxmaq və
lovğalanmaq.
İmam Əli (ə) (Peyğəmbərləri vəsf edərkən): Bir dəstəsi zəif idi
və Allah onları aclıqla sınadı, çətinliklərə mübtəla etdi, qorxu-
hürkülərlə imtahana çəkdi və ağır həyatla altlarını üstlərinə
çevirdi. Musa ibn İmran qardaşı Harunla (ə) əyinlərində yun
paltar və əlində taxta əsa fironun yanına getdilər.
İkinci nümunə göstərmək istəsən Musa kəlimullahı
xatırlayaram. Musa buyurmuşdur: «Rəbbim, mənim üçün
göndərdiyin yaxşılıqlara möhtacam». Allaha and olsun, o,
Allahdan yemək üçün çörəkdən başqa bir şey istəmədi. Çünki
yerdəki göyərti və otlarla qidalanırdı.
İmam Əli (ə) (Mühəmməd ibn Əbibəkrə yazdığı məktubundan):
Allahın yaratdıqlarından birinin razılığına xatir öz Rəbbini
narazı etməyəcəyin bir işi bacarsan, bu işi gör. Çünki Allahın
razılığı hər razılığın canişinidir, amma heç bir şey Allahın
razılığının yerini tutmaz.
116
İnsan dörd xislətlə rəhbər olar: iffət (mənəvi paklıq), ədəb,
səxavət və müdriklik.
İnadkarlıq düşüncəni yox edər.
İnsanlar Allahın çörəyini yeyənlərdir. Allah onların ruzisinə
zamin durmuş və yeməklərini təyin etmişdir.
İmam Əli (ə) («Çox haram yeyənlərdir» ayəsi haqda): Bunlar,
din qardaşlarının çətinliklərini həll etdikdən sonra onun
hədiyyəsini qəbul edənlərdir.
İmam Əli (ə) ( möminin vəsfində): Sakit qalmağı çoxdur və
vaxtı tamamiylə Allah və axirət işlərinə, düşüncələrinə sərf
olunar.
İmam Əli (ə) (təqvalının əlamətlərini bəyan edərkən): «Sakit
olmağı seçsə, sakitliyi onu qəmgin etməz və gülsə səsini
ucaltmaz.»
İki şeyin - əfv etmək və ədalətin savabının - ölçülməsi və
çəkilməsi qeyri mümkündür.
İmam Əli (ə) (təqvalıların vəsfində): «Bir neçə gün səbr etdilər
və uzun müddətli rahatlıq tapdılar».
İnsan öz dininə və namazına ziyan dəyəcəyindən qorxduğu
halda səfərə çıxmamalıdır.
İmam Əli (ə) ( Cəhənnəmi təsvir edərkən) : «Elə bir alovdur ki,
qaynayıb coşan şölələri bərk sancar, yandıran dilləri qəzəbli,
sönməyi gec və uzaqdır, alovlu hərarəti hər şeyi bürüyür və
qorxusu dəhşətə salandır.
İşlərin ən uğurlusu tam məxfiliklə baş verəndir.
İmam Əli (ə) (Bir dəstə, yanında onu tərifləyərkən): İlahi! Sən
məni özümdən yaxşı tanıyırsan, mən də özümü onlardan yaxşı
tanıyıram. İlahi! Bizi onların güman etdiklərindən daha yaxşı et.
Onların barəmizdə bilmədiklərini də bizə bağışla.
117
İmam Əli (ə) (Çox danışan bir kişinin yanından keçəndə): Bil
ki, əməllərini yazan iki mələyə imla deyib Rəbbinə tərəf
göndərirsən. Belə isə, elə sözlər de ki, səninçün xeyirli olsun və
ağzını boş sözlərə yum.
İmam Əli (ə) (çətinlik doğuran bir sualı soruşan kişinin
cavabında): Öyrənmək niyyəti ilə soruş, əziyyət vermək və səhv
axtarmaq niyyəti ilə soruşma.
İslama zəiflik gətirməyən halda, mən sülhü müharibədən daha
faydalı bilirəm.
İnsanların şəfaətçisi haqqa əməl etmək, sədaqət və doğruluğa
vəfalı qalmaqdır.
İmam Əli (ə) Haris Həmdəniyə yazdığı məktubda buyurmuşdur:
böyük şəhərlərdə məskunlaş. Çünki onlar müsəlmanların bir
yerə toplaşdıqları məkandır. İnsanları nadan və kobud olan
yerlərdən uzaqlaş.
İstəməzdim ki, uşaqkən ölüb cənnətə gedim və böyüməyərək
Allahımı tanımayım.
İlk olan, hər ilkdən daha əvvəl, hər axırdan son olan Allaha
sitayiş və şükürlər olsun. Əvvəl olduğuna görə onun başlanğıcı
olmamalıdır. Son olduğuna görə, onun son və axırının
olmaması vacibdir.
İmam Əli (ə) (Ədalət nədir? Sualına cavabından): «Ədalət
Allahı ittiham etməməyindir.»
İzzət və böyüklük libası geymiş və bu iki surəti məxluqu üçün
deyil, özü üçün seçən Allah, sitayişə layiqdir.
İmam Əli (ə) (Uca Allahı vəsf edərkən): «O hər bir məkanda,
hər bir zamanda, hər bir insan və cinlə birlikdədir.
İmam Əli (ə) Həzrət Peyğəmbərlərin fəzilətlərini bəyan edərkən
buyurmuşdur: «( Allah) onu sərgərdanlıqda azdıqları və fitnədə
qərq olduqları bir zamanda göndərdi.. Peyğəmbər (s) nəsihət
Dostları ilə paylaş: |