Microsoft Word s g. temmuz doc
Yüklə 1,27 Mb. Pdf görüntüsü
|
66 haber değeri ile ilgilenmesine odaklanır. Üçüncü soru ise çatışmanın tarafları arasında nasıl bir yargıda bulunulacağı, suçun sorumluluğuna odaklanmaktadır. 135 1.Bu çatışma geçmişte nasıl tanımlanmış ve nasıl takip edilmiştir? Bu soru, çatışmanın siyasi bağlamının tanımlanmasında yardımcı olmaktadır. Çatışmanın takibi, doğal olarak daha önce bu çatışma ile ilgili bilgilerle ya da bilinenlerle bağlanmasıyla daha kolaylaşmaktadır. Medya çerçeveleri bu çatışma ile ilgili olan, benzerlik taşıyan ya da paralellik gösteren diğer çatışmalarla kıyaslanmasında ortaya çıkmaktadır. Böyle bir çatışma daha önce nasıl sunulmuştu ve çerçeveleri ne olmuştu gibi sorular, bu çatışmanın etiketini, “gösteri mi, protesto mu, terörizm mi, ayaklanma mı, devrim mi, iç savaş mı, soykırım mı, bir gerilla savaşı mı yoksa bir savaş mı” olduğunu belli edecektir. Wolfsfeld, her tür çatışma için belli kurallar olduğunu belirtirken, hangi tür çatışmada nelerin, nasıl haber olacağını, hangi görüntülerin kullanılacağının da belli olduğunu vurgulamaktadır. 136 Çatışmanın etiketi belli olduktan sonra, bu çatışmanın dünya tarihinde yaşanan diğer çatışmalarla ilişkilendirilmesi aşamasına geçilmektedir. Bu savaşın yeni bir dünya savaşına neden olup olmayacağı, Amerika'nın müdahalesinin bir başka Vietnam Savaşı olup olmayacağı gibi sorular da medyada hemen yer almaya başlamaktadır. Yapılan çalışmalarda Körfez Savaşı sırasında medyada özellikle “Vietnam” kelimesinin başka herhangi bir kelimeden daha fazla kullanıldığı belirlenmiştir. 137 Wolfsfeld'e göre bu 135 G. Wolfsfeld, Media andPolitical Conflict, Londra. Cambridge Press, 2004, s. 49. 136 A.g.e., s. 50. 137 A.g.e., s. 176. 67 sorular, çatışmanın nasıl takip edileceğini belli ederken, Amerika’nın da konu ile ilgili ne yapması gerektiğini belirlemektedir. Wolfsfeld, Amerikan medyasının içinde bulunduğu siyasi kültürden etkilenmesinin kaçınılmaz olduğunu vurgularken, böyle bir kıyaslamanın da son derece doğal olduğunu söylemektedir. Ayrıca medya hemen savaştaki diğer tarafla ilgili tarihi bilgileri toplamaya başlamaktadır. Wolfsfeld, Körfez Savaşı’nda da Saddam ve Irak hakkında medyanın hemen bilgi toplayıp dağıtma işlemine geçtiğini ve 1979’dan bu yana Saddam ve rejiminin dünya barışı için bir tehdit unsuru olması ile ilgili çerçeveleri oluşturmaya başladığını belirtmektedir. 138 2. Bu çatışmanın haber değeri taşıyan önemli kısımları nelerdir? Bu soru ise, gazetecilerin profesyonel anlamda hangi olaylara daha çok değer verdiklerini gösterir ki; bu aynı zamanda olayın kendisinin önemini çerçevelemektedir. 139 Wolfsfeld gazete, radyo ve televizyonlarda yer alan manşetlerdeki benzerliğe dikkat çekerken, iyi bir haberin ne olacağı konusunda gazeteciler arasında bir uzlaşım bulunduğunu belirtmektedir. Bölgeye muhabir yollanıp yollanmayacağı, kimlerle mülakat yapılacağı, hangi tür soruların sorulacağı, hangi görüntülerin verileceği bu sorunun cevabından çıkartılmaktadır. Manşetler en dikkat çekici, en dramatik olaylardan seçilir ki burada önemli olan haberin satışıdır. 140 138 G. Wolfsfeld, Media andPolitical Conflict, Londra. Cambridge Press, 2004, s. 176. 139 A.g.e. s. 51. 140 A.g.e. s. 51. 68 Bu yüzden çatışmanın hangi unsurlarının haber niteliği taşıdığının belirlenmesi, çerçevelendirmenin nasıl yapıldığına ilişkin ipuçları verecektir. Wolfsfeld’in çalışmasında, Körfez Savaşı kronolojik olarak üç aşamaya bölünmüştür. 141 lk aşama, hazırlık aşaması olarak belirlenmiş ve bu dönemde Bush yönetiminin siyasi kontrole hâkim olduğu belirtilmiştir. Burada haber değeri en yüksek olan nokta, Irak’ın bağımsız bir devlet olan Kuveyt’i işgal etmesi ve Suudi Arabistan’ı tehdit etmesi olmuş ve Kuveytliler hemen “kurban” çerçevesi içerisine yerleştirilmiştir. Bush’un desteklediği görüş de medyada, “Saddam'ın dünya düzenine büyük tehdit oluşturduğu” şeklinde yer almıştır. Saddam Hitler’e benzetilmiş, Saddam ile uluslararası terörizm arasında bağlantılar kurulmuştur. 142 Bazı araştırmalar, Amerika’nın petrol çıkarlarının bu savaşta rolü olduğunu gösterse de, “hukuk ve düzen”, “özgürlük”, “demokrasi” çerçeveleri, “petrol” çerçevesinden daha etkili olmaktadır. kinci aşama, Amerikan kamuoyunda ve yönetici seviyesinde güç kullanıp kullanmama konusunda görüş ayrılıklarının en yoğun olduğu dönem olarak tanımlanmıştır. Irak’ın Kuveyt'i işgali haberleri yerini Amerikan siyasetçileri arasındaki tartışmaya bırakmıştır. Siyasi çevredeki bu görüş ayrılıkları, kararsızlık ve belirsizlik medyaya da yansımış ve eleştirel çerçeveler oluşturulmuştur. Entman ve Page; New York Times, Washington Post ve ABC haber programlarını baz alan araştırmalarında, bu dönemde “haber medyasının ne kadar bağımsız hareket edebileceğine” dair 141 A.g.e. s.176. 142 A.g.e. s.177 Yüklə 1,27 Mb. Dostları ilə paylaş:
|