Microsoft Word salayev elxan docx

42 

 

ş

çi qüvvəsinin şəxsi tələbatlarını aşağıdakı cədvəl (2.1.3.) üzrə göstərmək olar: 

 

Cədvəl 2.1.3. 

             

           Şirkətin maşını 

   Qidalanma substansiyası 

 

  Təhsil xidmətlərinin ödənilməsi  

                  güzəştləri 

           Təqaüd proqramı 

           klublarda üzvlük 

         (idman, sosial və s.) 

       Məsləhət xidməti və s. 

 

 

Nəqliyyat  xərclərinin  ödənilməsi 

           Firmanın mallarının  

           alınmasına güzəştlər 

             Təhsilə kömək  

 

             Kreditlərin alınması  

   assosiasiyası, şəhərətrafı gəzinti 

                         və s. 

             Tibbi yoxlama 

 

   Həmkarlar ittifaqında üzvlük 

           Satış işçilərinin yarışı  

 

            Həyatın 

      sığortalanması  

     Himayəçilərin həyatının 

            sığortalanması 

Bədbəxt 

hadisələrdən 

      sığortalanma 

            Tibbi və 

     stomoloji xidmət 

    Müvəqqəti 

və 

uzunmüddətli 

         iş qabiliyyətini itirmə 

şə

 çıxmaların digər 

         ödəmələri 

Ə

manət fondu  Əmanətlər     Təqaüdlər 

   Məzuniyyət 

stirahət 

günləri 

 

 

 

 

 

 

---

43 

 

 

2.2. Rəhbər və mütəxəssizlərin əməyinin idarə edilməsində iqtisadi 

metodlardan istifadə 

 

Müasir dövrdə firma fəaliyyətində rəhbər idarəetmə əməyinin təşkilinin 

elmi  əsaslar  üzərində  təkmilləşməsi  məsələsi  iqtisadi  inkişafın  ən  mühüm 

tələblərindən  birinə  çevrilmişdir.  Məhsuldar  qüvvələrin  sürətli  inkişafı 

qanunauyğun  olaraq  rəhbər  idarətmə  əməyinin  elmi  təşkili  üzrə  qarşıya 

qoyulan perspektivə nail olmaq tələblərini genişləndirir.  

Heyətin  idarə  edilməsində  rəhbər  –  hüquqi  hakimiyyət  verilmiş,  rəsmi 

səlahiyyət əldə etmiş şəxsdir. Rəhbərə hakimiyyət yalnız firmanı idarə etmək, 

bununla bağlı idarəetmə qərarlarını qəbul etmək üçün verilir. 

Rəhbər  firmanın  idarə  edilməsində  mərkəzi  fiqurdur.  Rəhbərin  təsir 

sahəsi  genişdir.  O,  müəyyən  subardinasiya  və  reqlament  daxilində  ətraf 

mühitlə əlaqə saxlayır, başqa firmalarda öz qrupunu təmsil edir.  qtisadiyyatın 

müasir inkişaf imkanları idarəetmə proseslərinə elmi yanaşmağı tələb edir və 

bu sahədə ən vacib imkanlardan biri, idarəetmə əməyinin təşkili səviyyəsinin 

iqtisadiyyatın  inkişafının  yüksəlməsi  amilinə  çevrilə  bilməsidir.  darəetmə 

heyətinin əməyinin elmi-texniki təşkilinin başlıca istiqamətindən və müəssisə 

fəaliyyətindən  asılı  olaraq  xüsusi  təşkilatı  prinsiplərə  uyğun  aralıq 

mərhələlərin yaradılmasıdır. Bu prinsiplər aşağıdakılardır: 

a)

  heyət üzvlərinin iş günü ərzində əmək fəaliyyətilə bağlı olan hərəkətlərə 

qənaət  prinsipi.  Belə  ki,iş  üzrə  tapşırıqları  yerinə  yetirərkən  artıq,lazımsız, 

tez-tez təkrar olunan hərəkətlərin qarşısını almaq və bu sahədə zəruri əmək 

vərdişlərini təkmilləşdirməklə yaxşı göstəricilərə nail olunur; 

b)

  idarəetmə  heyətinə  aid iş  yerlərinə xidməti tənzim  edən  əlaqələndirmə 

mərhələsi.  Burada  iş  yerinə  xidmətə  sərf  olunacaq  vaxtı  əvvəlcədən  qeydə 

almalı, idarəetmədə ahəngdarlığın pozulmasına imkan verilməlidir; 

c)

  idarəetmə  heyətinin  rəhbərlik  etdiyi  shəyə  müvafiq  ixtisaslı  fəaliyyət 

---

44 

 

sahəsinin  seçilməsi,  məsuliyyət  çərçivəsində  heyət  üzvlərinin  yerinə 

yetirdiyi işə uyğun gəlməsi prinsipinə ardıcıl əməl etmək; 

ç)  heyətin  fəaliyyətində  əmək  normalarınınidarəetmə  sahəsində  iqtisadi- 

texniki və psixoloji amillərə görə əsaslandırılması prinsipi və.s. 

darəetmə hər bir iqtisadi durum, müəssisənin təsərrüfat işlərində fəaliyyətin 

çevik  idarəetmə  qərarlarının  işlənib  hazırlanmasını,  qəbulunu  və  həyata 

keçirilməsini  tələb  edir.  Məhz  bu  mərhələdə  əsas  idarəetmə  heyətinin 

üzvlərinin  özlərinin  aktivlik  dərəcəsi  mühüm  rol  oynayır.  Təcrübədə  məhz 

bu  kateqoriyadan  olan  heyət  üzvləri  əmək  kollektivində  işçi  əməyinin 

səmərəli təşkilinə rəhbərlik etmək üçün çevik qərarlar və ideyalar verirlər.  

Heyətin  idarə  edilməsi  strategiyaları  hadisələrin  inkişafının  gedişi  üzrə 

qabaqcadan  fikirləşilmiş  və  ya  tikilən  hərəkət  tərzi  və  ya  davranış  tərzi  kimi 

baxmaq  olar.  Burada  plan  şüurlu  olaraq  və  qəsdən  hazırlanmış  hərəkətlərin 

ardıcıllığını kimi önəmli möqvedə dayanır

15

.  

Ə

gər  işçi  heyət  üzrə  menecerin  xarakteristikasının  özünə  uyğun  olaraq 

səriştəlilik  modelindən  istifadə  olunsa,  onda  yuxarıda  göstərilənlərdən  aydın 

olur  ki,  bu  nə  fəaliyyətinn  kifayət  qədər  sadə  növünü  təsvir  edən  birölçülü 

model,  nə  də  ki,  biri-birinə  yaxın  fəaliyyətin  bütün  sinfinin  xüsusiyyətlərinin 

ümumiləşdirilməsinə  xidmət  edən  abstrakt  modeldir.  Bu,  fəaliyyətin  digər 

növlərinin elementləri qismində birləşmiş mürəkkəb təşkil olunmuş  fəaliyyətin 

modeli  olmalıdır.  Bu  səbəbdən  işçi  heyət  üzrə  menecerin  səriştəlilik  modeli 

çoxrollu professional profil kimi çıxış edir. 

ş

çi  heyət  üzrə  menecerin  çoxrollu  professional  profilinin  qurulması 

zamanı aşağıdakıları eyniləşdirmək lazımdır: 

1)

 işçi  heyət  üzrə  menecerin  funksional  fəaliyyət  xarakteristikasına 

ə

həmiyyətli  dərəcədə  təsir  göstərmək  qabiliyyətinə  malik  mühafizə  edilən  və 

gələcəkdə  görünən  tendensiyaları  (biznes,  sənayenin  təşkilində,  bazar 

mühitində, texnika və texnologiyada); 

                                                            

15

  Зайцев Л.Г., Соколова М.И. «Стратегический менеджмент». Учебник, М.: Экономистъ, 2004, 416 səh. 

---