Microsoft Word salayev elxan docx
Yüklə 0,65 Mb. Pdf görüntüsü
|
60
- pul şəklində həvəsləndırıııələr -
-
treninqlər (əldə edilmiş biliklər) -
rəhbərlik tərəfdən xoş rəftar və yardımların alınması -
səlahiyyət -
işçinin “sayılması” (işçiyə qiymət) -
işin maraqlılığı və s Bütün bu sadalanan amillərin təsiri hər bir fərd üçün spesifikdir. Elə işçi var ki, sərbəst iş qrafiki ilə, digəri mükafatlarla, trenmqlərlə və s. motivasiya olunur. Ona görə də heyətin iqtisadi idarəetmə proqramına bütün işçilər üçün eyni qaydada yox, fərdi yanaşma ilə həyata keçirilməsi məqsədəuyğun hesab etmək olar.
Digər məqam isə ondan ibarətdir ki, işçilərin ödənilməmiş ehtiyaclarının ödənilməsi daha effektiv olur. Məsələn, işçinin əmək haqqı kifayət qədər yüksəkdirsə, deməli digər amillərə - xarici səfərlər, səlahiyyətinin artırılması və s. müraciət olunmalıdır.
Tanınmış psixoloq Abraham Maslou-nun “ehtiyaclar piramidasına görə” insanlar ilk növbədə ən vacib 1-ci dərəcəli ehtiyacların ödənilməsi haqda düşünürlər 23 . Bu baxımdan insanların idarə edilməsi təşkilatın heyəti üzərində rəhbərlik fəaliyyəti deməkdir. nsanların, heyətin idarə edilməsi və rəhbərin işi bu baxımdan eyni mənada istifadə edilən anlayışlardır. Bir şöbənin, yaxud sexin, həmçinin müəssisə, yaxud hər hansı bir dövlət təşkilatının birlikdə bütün işçiləri təşkilatın heyəti sayılır. Əgər söhbət təşkilat fəaliyyətinin idarə edilməsindən gedirsə, onda ayrıca götürülmüş fərd səviyyəsində bu bölgüyə fərdin öz işi və fəaliyyətini idarə etməsindən, qrup və təşkilat səviyyəsində fəaliyyətin idarə edilməsindən gedirsə təşkilat vahidindən, yaxud bütün təşkilatın fəaliyyətinin idarə edilməsindən gedir.
23 Biznes və menecmentin əsasları, Bakı 2011, səh 90 61
Heyətin idarə edilməsində iş prosesinin qiymətləndirilməsi üçün işgüzar faydalılıq əmsalından istifadə edilir. Təşkilatlarda işgüzar fəallığ göstəricilərini müxtəlif variantlarda: layihə, plan, əvvəlki analoji dövr və s. üzrə hesablamaq olar
24 . şgüzar fəallığ əmsallarının faktiki qiymətlərini baza, layihə, plan, sahə üzrə orta göstəricilərlə müqayisə etmək olar.
ş güzar fəallığ göstəricilərinin yaxşılaşdırılması məqsədilə aşağıdakı yollar seçilə bilər: 1. müəyyən dövr ərzində təşkilatın fəaliyyətinin faydalı nəticəsinin yüksəldilməsi, məsələn, satışın strukturunun ortimallaşdırılma- sı, realizasiya qiymətlərinin artırılması və s. hesabına satışın həcminin artım imkanlarının araşdırılması; 2. istifadə edilən ehtiyatların miqdarının və strukturunun opti- mallaşdırılması. Ümumilikdə iqtisadi metod personalda əməyə maddi maraq (stimul) yaradır. Çünki sosial-iqtisadi tələbatların ödənilməsi işçinin əmək fəallığını artırır. Sosial-iqtisadi tələbatların ödənilməsi dedikdə, işçiyə əmək haqqının, ə lavə əmək haqqının, mükafatların, maddi yardımların verilməsi başa düşülür. qtisadi metod əl əməyinin yüngülləşdirilməsini və əmək şəraitinin yaxşılaşdırılmasını təmin edir.
24 qtisadi təhlil, i.e.n. H.A. Cəfərli, Bakı 2009, səh 351 62
təkmilləşdirilməsi 3.1. Heyətin fəaliyyət nəticələrinin effektivliyinin qiymətləndirilməsi
Müasir dövrdə təşkilatlarda işçilərin əməyə münasibətlərinin bir sıra cəhətləri və tələbləri vardır. Bu kimi tələbatların ödənilməsi heyətin fəaliyyətinə təsirsiz ötüşmür. Bununla əlaqədar olaraq, stimullaşdırmanın bir xarici təsiredici vasitə kimi öz müxtəlifliyi və xüsusiyyətləri vardır. Bu baxımdan maddi maraqları aşağıdakı pillə formasında göstərmək olar:
Şə kil 3.1.1. Maddi maraqlar. Ə mək haqqı Bonuslar Mənfəətdə iştirak Əlavə ödəmələr planı Möhlətli ödəmələr Səhmdar kapitalda iştirak
ş çi heyətinin fəaliyyət nəticələrinin effektivliyinin qiymətləndirilməsi heyətlə aparılan iş sisteminin mühüm tərkib hissəsidir. Heyətin qiymətləndirilməsi ən çətin və mübahisəyə səbəb olan bir məsələdir. Firma və şirkətlər heyətin qiymətləndirilməsində müvafiq standart və normalardan, qiymətləndirmə metodlarından istifadə edirlər. Burada ən başlıca vəzifə həm seçilmiş qiymətləndirmə meyarlarının özünün keyfiyyətli olması, həmdə əməkdaşların qiymətləndirilməsinin obyektiv aparılmasıdır. Kadrların düzgün qiymətləndirilməsi firma və şirkətlərinin səmərəli fəaliyyətinin ilkin şə rtlərindən biridir. Burada ən vacib məsələlərdən biri qiymətləndirmə üçün ilkin materialların toplanmasıdır. Həmin ilkin materiallar aşağıdakılardan ibarətdir: Yüklə 0,65 Mb. Dostları ilə paylaş:
|