Microsoft Word Son redakt?Araz b?y?
Yüklə 2,03 Mb. Pdf görüntüsü
|
351 29.b hm nd ki rolunu üsyandan sonraki T briz ayaqlanmalarında da eynil görm k mümkün idi. Halbu ki, Türkl rin m rc` m qamı olan Ay tullah riy tm darının bel d rin v radikal üsyanları liderlik ed c k ölçüsü yox idi. slind d ahla onun arasında olan açılım bir o q d r de d rin deyildir. 29-B hm n Rejim m murlarının Türk mill tind n olan yalnı dü ünc sini ortaya qoymaqla yana ı ba da Ay tullah Xumeyni olmaqla Farsçı mollaları da ayıtdı. Bel ki, bu üsyanda qan ver n Az rbaycan Türk Mill tinin öz do ması olan ri tm daridan s s çıxmayınca Xumeyni N c fd n T briz s sl ndi. ri tm dari T briz üsyanını özünd n uzaqla dırma a çalı ırk n Xumeyni h min bildiri d “Ya asın qorxmaz T briz” “Siz, aha ölüm ist m kl onun a ızına möhk m bir yumuruq endirdiniz!” v.b. sözl rl özün böyük yer aça bildi. Halbu ki, Az rbaycan Türk mill tinin ist yi bu sözl rin öz din önd rinin a ızından e itm si idi. • 29-B hm n üsyanının ks s dası Avrupa v Amerikada da çox güclü oldu. Rejim önc x b r baykotu uy uladı. Ancaq, bu k s rli olmadı. X b rin Va inqton Post v Nioyork Taymz 375 kimi adlım v çox tirajlı q zet l rd yayılmasıyla T brizin adı bir daha özgürlük m rk zi olaraq dill r dü dü. Rejimin T brizin olaylarını kiçik göst rm çabaları etgisiz qaldı. ran x b r agentiliyinin yalnız 6-n f r t xribatçı ölüb xeberi, Nioyork Taymz agentiliyi t r find n yalanlanaraq bu üsyanın rejim içind böyük çat yaratdı ını v n son bilgil r gör azından 70-üsyançının gömürm sinin 376 b lli oldu unu yayımladı. Batı Almaniyanın m rk zi olan Dresden`d çoxu Türk öyr nci, ran adlanan dövl tin elçiliyini basaraq dünyanın bu haqda s ssiz qalmasını qınadılar. Avrupanın n e`tibarlı q zet l rind n Londonda yayılan Qardiyan 377 bu qonuda T briz öz l bir tim gönd r r k bir ba a bu üsyanı ara dırmı dır. Avrupanın bir çox m rk z h rl rind m hz 375 Washington Post, New York Times 376 torpa a verilm sinin, quylanmasının 377 The Guardian bu üsyanla ba lı göst ril r, konfranslar ba tutmu , T briz randa olacaq inqilabın be i i adlandırılmı dır. • T brizd veril n slo anlar dem k olar ki bütünü Türkc idi. slind ortada önc d n b lli olmu bir üar yox idi. Bu üzd n mill tin ba rından qopan harayın ana dilind olması daha m ntiq uy undur. üarların ged r k böyüm sinin n d nl rind n biri d , mill tin gözü önünd hid dü n balaları idi. Ortaq oldu um bir olayı örn k g tirir m. D v çi 378 m h ll sinin k l nt risin sarı yürüy rk n sıranın önünd m niml çiyin-çiyin bir 16-17 ya ında yeni-yetm ba ından güll l ndi. Onun ardından bir neç n f r d yer dü dü. Yanımdakı g nc anında hid oldu. Ona yaxın oldu uma gör , da ılmı qafası üzüm sıcradı. 379 trafımızda yer dü n hid v yaralılar hamını çıldırmı dı. D v çi k l nt risi, 380 T brizin n ön mli silah-sursat m rk zl rind n biridi. El ona gör d , oranı l geçirm k ist yirdik. Bu üzd n n a ır dir ni d v çid olmu dur. Biz geri ç kildik. Bu andan sonra “Ölüm Olsun aha,, üarı dill rd n dü m di. hidl ri v yaralıları çiyinl rind g zdir n üsyançı mill t qar ısına g l n dövl t orqanlarını oda ç kdi. D v çil Mün ccim xiyavanlarının k sm sind yerl n ahın R staxiz partiyası m rk zi bütünlükl yandırıldı. 1979-ci B hm n inqilabının t m l slo anı T brizd n atılma a ba ladı. • 29-B hm n üsyanının ba lanqıc nöqt si “Bazar A ızı,, 381 olsa da üç yönü seçmi oldu. Bizim qurup, h rin yoxsul bölg l rini, bir qurup güney sarı Xiyavan, Nobar, Üniversitet v n ön mlisi Radio-Tv m rk zini amaclark n üçüncü qurup is , h rin m rk zini seç r k polisin orada qapanmasını sa ladı. B lk burda bel sor u ortaya g lsin ki, bu düz nin arxasında kiml r varidi? Net yanıt bu ki, ortada olan yalnız liyalın mill tidi. B lli olan üç h d f üçlü qurupların qafasında yer almaqda idi. 378 T brizin n böyük bölg l rind ndir. 379 s pildi 380 polis m rk zi 381 T briz Bazarının giri i 353 D v çi silahxanası, TV m rk zi, T briz Ordugahı, ba da g l n h d fi olu dururdu. M nc g r bu üç m rk z üsyançıların lin geçs ydi. Üsyan bir gün deyil, böyük boyudlara yol açacaq v bugün ba qa bir Az rbaycanda ya ayacaqdıq. 21. “Xalq Müs lman H r katının ba lanması v sonu ça da milli h r katımızın ilkin n bzi olmu dur. 1979-cu il islam devriminin h m n ardından Xumeyni rejiminin mütl qiyy tin v Fars mehv rli duru una qar ın Az rbaycanda v Türkl rin ya adı ı bir çox yerd böyük dir ni göz çarpmaqda idi. Böyük müctehid Ay tullah ri tm darinin xeyr-doasıyla yola çıxan “Xalq Müs lman Partiyası” bu etirazçı dir ni in örgüdl nm m rk zini olu dururdu. Biraz geriy dönüb inqlab günl rini xatırlatmaq ist rdim. Çox yax ı xatırlıram ki, Tehranda 22-B hm n devrimi bitmi dir. Bütün dövl t orqanları t slim olmu v yeni rejimin lin keçmi dir. Ancaq, T briz h rind h l döyü gedirdi. hnaz, hrab, X yyam, Ç r ndab, G ziran 382 v.b. kimi böyük m h ll l r köhn rejimin n son ümidgahı kimi dir ni m deydi. Ancaq Tehrandan iki gün sonra T briz d ahçıların lind n çıxdı. Sözsüz ki, bu izah rejimin T brizd kütl sevgisin malik oldu u anlamına g lm m kd dir. T rsin bu rejimin T brizd ki böyük Savak 383 v gizli polis b k l rinin oldu unu göst rir. T brizin 20- B hm nd n 24-u gec sin d k durumu yalnız silahlı sava izah oluna bil r. Bir t r fd mill tin içind n qalxmı silahlı timl r, ba qa yanda is silah m kanlarına sı ınan Savak v rejimin gizli m murları idi. Burda da T brizl Tehran arasında olan f rqlik göz çarpırdı. nqilabdan sonra bu çarpıcı çe idlilik slami Cümhuri Pariyası v Müs lman Xalq Cümhuri Partiyası formalarında daha da özünü göst rm y ba ladı. sas h d f kütl sini Az rbaycanda, Tehranda v Qumda axtaran Xalq Müs lma Partiyası çox geçm d n Az rbaycanın n t yin edici gücün çevrildi. K sinlikl tanınmı liderl rinin d ist yi olmadan bu partiya gün getdikc d rin t l bl rin m rk zin çevrilirdi. Az rbaycan hardasa iç sava a 382 Qazıran 383 ah rejiminin ittilaat v mniyy t m rk zi Yüklə 2,03 Mb. Dostları ilə paylaş:
|