Microsoft Word Son redakt?Araz b?y?
Yüklə 2,03 Mb. Pdf görüntüsü
|
119 olaraq qar ıdadır. H min bu sorunların n tic si kimi adından v yerind n asılı olmayaraq çe idli anlayı lar ortaya g lir. Bu is , n do ma anlamıyla bir teorik-praktik manarxizmdir. d lider v i d ortadaki qarqa alar 176 ! Dünyada var olan klasik batı dövl t liderl rinin t rsin do udan çıxacaq bir liderin meydan, h r k t, devrim v istiqlal kimi terminl rl yan-yana ya amasını görm kd yik. Bu üzd n, Az rbaycan kimi ölk d g l c yin lideri geni polemikl r içind böyüyür, qol-qanad açır v liderliyin a ır yeni -yoxu lu yollarından keçm yi öyr n nd n sonra ulusun gözün girm yi bacarır. Ba qa bir anlamla, Güney Az rbaycan milli h r katının liderinin n bariz öz lliyinin ölümün gözün dirk baxmasıdır. Güney liderinin dü ünc , dirç li , dir ni ç kisinin yanı-sıra ulusunun qurtulu u üçün ya amasının g r k n olması h r eyin üstünd dayanır. Kütl anlamıyla deyil rs Güney lideri bir özveri örn yidir. Onun dü ünc sinin, dirç li inin v dir ni inin anlamı yalnız mill tidir. T biki, bu anlayı ın batıda dü ünülm si çox zordur. Batı siyas tçisinin n ba da ged n amacı k ndi üçün böyüm k v mill ti üçün yararlı olmaqdır. Batıda siyas t bir profesionallıqdır. Liderin bir ys l ehtiraslarını ng l y c k heç bir hüquq v qanun man`e si yoxdur. Yet r ki, yalnız ölk sinin anayasasına sadiq qalsın. Güneyd is , Güney liderinin anayasaya sadiq qalması mill tin qar ı olan böyük x yan tdir. Güneyd , liderin n xlaqs l gör vi i al olunmu ölk sinin anayasasına qar ı üsyan etm sidir. Göründüyü kimi, liberal d y rl rin dayanan bir batılı liderin varolan anayasaya xidm t etm sidir. T rsin olaraq insancıl d y rl r l tapmaq u runda mücadil y qalxan bir Güneyli liderin is varolan i alçı anayasaya v onun ç tiri altında hakim olanlara qar ı milli qurtulu sava ını ön sürm kdir. übh siz ki, bir do ulu Güney Az rbaycan Türkü il liberal d y rl r sahib olan bir batılı liderin özd dirilm si bir o q d r d düzgün deyildir. Burada yalnız qıssa bir d y rl ndirm ni görür, Güneyli liderin v ya liderl rin çox öz l olmasının altını cizm k ist dik. 176 düz nsizlik,qarı ıqlıq,panik Oyanı olmadan liderlik olarmı? Bir çox modern tarixçiy gör , Sumerl rin (K ng rlil r) dilin cizgi halin g tirm si dünyanın n ilkin qapsamlı oyanı ıdır. Sumerl rin cizgi yaratması yalnız özl ri üçün deyil tam b riyy tin oyanı ı sayılır. Sonralar Elam v onun ardınca M.Q. min.ci ili gerid buraxınca batı (Yunan) v do u(Çin,Hind,Türk) m d niyy tinin geni alanlı g li m sin rast g lm k olur. r b kültürünün bilims ll m sinin 8.ci sr dayanmasının n böyük n d ni slam dininin g li il olmasını görürük. M h mm d h zr tinin öz srinin bilginl rind n olması bir çox batılı bilgin t r find n t sdiq edilm kd dir. Bu dövrüd islam dini M h mm d h zr tl rinin liderliyi altında r b ir tçiliyini dövl t qatına yüks ldir. r b dili r b m d niyy tinin m rk zind dayanır. Batının bir çox bilims l qaynaqları r b dilin çevrilir. r b mill tinin yaranı sür ci dayanmadan ir lil yir. r b kültürünün islama dayanması bir t r fd n m rk zl mi dil, din v dövl t yaranı ına s b b olur, diy r yandan is islam ideolojisini dövl t ideolojisi edir. slamın dövl t ideolojisin çevrilm sil r b mill tinin mill t kimi deyil ümm t kimi formala masına yol açır. Bu üzd n r bl rin inki afı durdurulur. r b istilasının Türkl r v do uya yayılması il r b d biyyatı da, çox geçm d n Türk v bölg bilginl rini etgil yir. bu N sr Farabi, bn Sina, Tusi, bn B sir, Z k ria Razi, bu Reyhan Biruni, Molana C lal ddin, ms T brizi, M hmud Qa qaylı, S fi ddin Urm vi. ms ddin Söhrev rdi v.b. kimi Türk v do ulu bilginl rin dilini v onunla birlikd dü ünc t rzl rini r bl dirir v ya el t sir altına salır ki adı sadalanmı aliml rin yazılı dill ri v d biyyatları r bc olur. r bl rin istilasından sonra Türkl r arasında v do u bölg l rd yaranan elit dil bo lu u uzun zaman sürür. Bu istilanın yaratdı ı bo luq o q d r böyük olur ki, h tta li irn vayi, M hmud Qa qayli kimi Türk bilginl rinin d ba latmı oldu u milli oyanı sür ci d g r k n yerini ala bilm yir. Avrupanın Fransa etginliyind olan oyanı a amasının bütün Avrupa v islam etgisind olmayan bölg l r yayılmasının islam ümm ti içind etgin olmaması v ya az olması Türk dünyasında olan susqunlu u poza bilm mi dir. 200-illik g rgin 121 dayanı madan sonra “Avrupa Ronesansı„nın 18-ci yüzillikd Türk qapılarınad k yayılmasının s b bin Türk toplumlarının bu tarixs l oyanı mayla tanı olmasına tanıq oluruq. Ancaq, bu d f d rus impratorlu unun g rn m siyas tin u ramı Türk ulusunun yalnız Az rbaycanın quzeyind v Orta Asiyanın bir neç bölg sind o cüml d n Tatar Türkl ri içind ki is l olaraq oyanı v dir ni izl rin rast g lm k olur. Bu haqda g l c k f sill rd geni yazılaca ına gör qonunun açmasına ehtiyac duyulmayır. Bel bir ortamda lider v ya liderl rin yeti m sin nec baxmaq olar? Dil milli oyanı ın açarıdır. Dilin qısır qalması, i l nilm m sinin n böyük t hlük si toplumun savadsızlı ıdır. Dil i l nilmirs , ba qa ölk l rin kültür v d biyyatı il tanı olmaq mümkünsüz v ya özg dil aracılı ı il olasıdır. kincinin t hlük si birincid n heç d az deyildir. Çünki ifad anlamıyla bir toplumun manqortla masının ba lanqıcı ana dilind n uzaq dü m sil dir. Bel olan durumda, o toplum içind n çıxacaq lider v ya liderl rin d psikolojik etgi içind olmasını dü ünm k g r kir. Açıqcası, Güneyd n çıxacaq liderlik adaylarnın da, toplumu incid n psikolojik üsyanlardan tam azad qalmasını gözl m k do ru deyildir. Dir ni , 177 Dirç li , 178 Liderlik Dir ni bir ulusun tanrıçılı a 179 çatmaq çabasıdırsa, liderlik dir ni l dirç li in arasında olan pey mb rlikdir. Dir ni bir toplumun diriliyi dem kdirs , dirç li onun özgürlüyünün ülkü sınırıdır. Dir ni sür cind ortaya g l n lider adaylarının, dirç li a amasında 180 öz içind n daha seçgin v elit liderl rin ortaya g lm si qaçınmazdır. Az rbaycanın Güneyi bölg nin n ön mli, stratejik v ç li gili sir toplumudur. Az rbaycan Türklüyü tarix boyu dünyanın n diri toplumlarından birisi olmu dur. Ancaq bu toplumda dir ni l dirç li in 177 müqavim t 178 ayaqlanmaq 179 burada kasin yüks lik dem kdir. 180 m rh l Yüklə 2,03 Mb. Dostları ilə paylaş:
|