Microsoft Word Strateji marketinq doc
Yüklə 5,78 Mb. Pdf görüntüsü
|
44
proqnozlaşdırılır, məhsulun yaradılması variantları hazırlanır, onlar öz aralarında və rəqib məhsullarla müqayisə edilir, müəssisənin mənafeyinin və istehlakçının tələbatının ödənilməsini təmin etmək baxımından ən sə- mərəli variant seçilir.
Məhsulun istehsal imkanlarının tədqiqi. stehsal imkanlarının təd- qiqi mərhələsində bazara çıxarılması nəzərdə tutulan məhsulun istehsalı ilə müəssisənin imkanları arasında uyğunluq yaradılır, məhsulun təcrübə- laboratoriya nümunələri hazırlanır, onun texniki-iqtisadi parametrləri və istehlak xüsusiyyətləri laboratoriya şəraitində yoxlanılır və dəqiqləşdirilir, zəruri hallarda hazırlanmış nümunələr istehlakçıların iştirakı ilə test- ləşdirilir və bunların əsasında məhsulun istehlakçıların tələbatına uyğun gəlib-gəlməməsi haqqında qərar qəbul edilir.
Marketinq planlarının tərtibi mərhələ- Tələbatların öyrənilməsi
Məhsul satışı imkanlarının tədqiqi Məhsulun istehsal imkanlarının tədqiqi
Marketinq planlarının tərtibi Ticarət-bölüşdürmə şəbəkəsinin təşkili
Marketinq planlarının yerinə yetirilməsi üzrə işlərin əlaqələndirilməsi
Satışdan sonrakı fəaliyyət Şə kil 1.2. Müəssisənin resurslarının bazarın tələbinə uyğunlaşdırıl- ması baxımından marketinq prosesinin mərhələləri 45
sində toplanmış informasiya əsasında marketinq planları və proqramları tərtib edilir, onların yerinə yetirilməsi üçün zəruri olan tədbirlər, bu təd- birlərin həyata keçirilmə vaxtı və müddəti, kim tərəfindən həyata keçirilə- cəyi müəyyən edilir, marketinqin büdcəsi tərtib edilir və əldə ediləcək mənfəətin məbləği hesablanır.
Planların yerinə yetirilməsi üzrə işlərin əlaqələndirilməsi prosesində marketinq təd- birlərinin realizasiyası və marketinqin idarə edilməsi üzrə operativ fəaliy- yət həyata keçirilir, müəyyən edilmiş plan tapşırıqlarının yerinə yetiril- məsi gedişinə nəzarət edilir, plandan kənarlaşmalar və onların səbəbləri aydınlaşdırılır, marketinq fəaliyyəti təftiş edilir, zəruri hallarda marketinq planlarına düzəlişlər edilir və s. Ticarət-bölüşdürmə şəbəkəsinin təşkili. Bu mərhələdə bölüşdürmə və satış kanallarının seçilməsi, ticarət şəbəkələrinin təşkili və yerləşdiril- məsi, ticarət şəbəkələri üzrə kvotaların müəyyənləşdirilməsi, satışın həvəsləndirilməsi və reklam fəaliyyəti həyata keçirilir, satış xərcləri sme- tası tərtib edilir, ehtiyatların həcmi və strukturu müəyyən edilir, ehtiyatla- rın səviyyəsinə nəzarət təşkil edilir və s.
Bu fəaliyyət əsasında müəssisə ilə bazar arasında əks əlaqə yaradılır. Belə ki, marketinq fəaliyyətinin həyata keçi- rilməsi prosesinin gedişində istehlakçıların və alıcıların məhsula reaksi- yası öyrənilir, onların məhsulun hansı xüsusiyyətlərinə üstünlük verdiyi və ya narazı qaldıqları sorğular, müsahibələr, müşahidələr və s. metod- larla aşkar edilir, onların tələbatlarında və alış motivlərində baş verən dəyişikliklər aşkar edilir, ümumiləşdirilir, təhlil edilir və marketinq fəaliyyətinin nəticəsi qiymətləndirilir, həmçinin marketinq prosesinin müxtəlif mərhələlərinə müvafiq düzəlişlər edilir. Marketinq probleminin həlli və onun operativ tənzimlənməsi qəbul edilən qərarlara və həyata keçirilən fəaliyyətin nəticələrinə qeyri- müəyyənlik amilinin təsirini və bunun sayəsində, riskin səviyyəsini aşağı salmağa imkan verir. Marketinq problemi həllinə yuxarıda izah edilən mərhələli yanaşma metodlarının xarakterik xüsusiyyəti marketinq prosesində qabaqcadan səhvlərə, hesablamalarda yanlışlıqlara yol verə bilməsinin qəbul edilməsi- dir. Buna görə də marketinq probleminin həllinə yanaşma metodlar 46
həyata keçirilən tədbirlər nəzərdə tutulan nəticəni vermədiyi halda prosesin yenidən təkrar edilməsini nəzərdə tutur.
Marketinq, istehsalçının maksimum mənfəət əldə etməsi məqsədi ilə istehlakçının və digər bazar subyektlərinin mənafeyinin ödənilməsinə yönəldilmiş bazar fəaliyyətidir. Marketinqin geniş yayılmasına və uzun müddətdən bəri tətbiq edilməsinə baxmayaraq mütəxəssislər arasında onun mahiyyətinə vahid yanaşma mövcud deyildir. Marketinqin mahiy- yətinə yanaşma baxımından mütəxəssisləri üç qrupa bölmək olar. Birinci qrup mütəxəssislər marketinqi məhsul və xidmətlərin istehsalçılardan istehlakçılara çatdırılması; ikinci qrup mütəxəssislər onu istehlakçıların tələbatının ödənilməsinə yönəldilmiş sahibkarlıq fəaliyyəti kimi; üçüncü qrup mütəxəssislər müəssisələrin istehsal-satış fəaliyyətinin idarə edil- məsi funksiyası kimi izah edirlər. Marketinqin mahiyyətinə bu cür müxtəlif yanaşmalar onun təkamülü, müxtəlif dövrlərdə yerinə yetirdiyi funksiyaların və onun qarşısında qoyulan məqsədlərin müxtəlifliyi ilə izah edilir. Marketinq konsepsiyası öz inkişafında 1) istehsal yönümlü marketinq; 2) məhsul yönümlü marketinq; 3) satış yönümlü marketinq; 4) istehlakçı yönümlü marketinq və 5) sosial məsuliyyət yönümlü marketinq mərhələlərindən keçmişdir. stehsal yönümlü marketinq kon- sepsiyasının mahiyyəti ondan ibarətdir ki, istehsalçı istehsal prosesinin təşkili və texnologiyasını təkmilləşdirməklə məhsulun qiymətini aşağı salmağa və bunun sayəsində satışın həcmini artırmağa və maksimum mənfəət əldə etməyə cəhd edir. Məhsul yönümlü marketinq konsepsiya- sında istehsalçı daim məhsulun keyfiyyətini yüksəltməyə, onun yeni istifadə sahələrini aşkar etməklə satışın həcmini və əldə ediləcək mənfə- ə tin məbləğini artırmağa çalışırlar. Satış yönümlü marketinq konsepsiya- sında istehsalçının bazar uğuru kommersiya amilləri, o cümlədən reklam və satışın həvəsləndirilməsi və onların intensivləşdirilməsi ilə əlaqələn- dirilir. stehlakçı yönümlü marketinq konsepsiyasının əsasını istehlakçının tələbatının, alış motivlərinin və davranışının öyrənilməsi və bu tələbatı rəqib müəssisələrə nisbətən daha dolğun ödəyə bilən məhsulların istehsal edilməsi, müəssisənin resursları və imkanlarının bazarın tələbatına daha Yüklə 5,78 Mb. Dostları ilə paylaş:
|