Microsoft Word td\335d I b\334T\334N. doc

Metin Arıkan
 
20 
 
Gelnim” (Benim Gelinim), “Bir Meyliste” (Bir Mecliste), “Uzunun Akılı Giç Gelermiş” şiirlerinde mizah 
unsurlarını görebiliriz.
12
  
Ayrıca  pek  çok  yabancı  eseri  Türkmen  Türkçesine  çeviren  şairin  çevirdiği  yaklaşık  250  eser, 
Türkmenistan’da  çeviri  edebiyatının  altın  hazinesi  olarak  kabul  edilir.  Dünya  edebiyatının  ünlü 
temsilcileri olan C. Aytmatov, Nazım Hikmet,  R. Gamzatov, M. Tank, E. Mejelaytis, S. Narovçatov ve 
M.  Lukonin  gibi  yazarların  eserlerini  Türkmen  Türkçesine  çevirip  okuyuculara  “Tercimeler  Kitabı” 
(Çeviriler  Kitabı)  adıyla  hediye  eder. 
Şiirleri  pek  çok  yabancı  dile  çevrilen 
şairin,  “Apat”  (Afet), 
“Türkmenin” (Türkmenin), “Altın Biri” (Altının Biri) ve “Gumlı Gelin” (Kumsaldaki Gelin) gibi pek çok 
şiiri  bahşıların  repertuarlarında  yer  almış,  bestelenip  dillerden  düşmemiştir.    Türkmen  edebiyatının  en 
güçlü yazarları Berdi Kerbabayev, Ata Govşudov, Rehmet Seyidov, Aman Kekilov ve Gara Seyitliyev ile 
beraber çalışmış, Gurbannazar Ezizov, Halıl Kulıyev, Annaberdi Agabayev, Nazik Annatıyeva,  talmaz 
Nurıyev ve Bayram Cütdiyev gibi pek çok ünlü yazar tarafından da örnek alınmıştır.
13
  
“Arzum,  yüz yaşa şahit olmaktır, 
Ancak uzak yaştan dileğim, murat, 
Dertliye em, acize kuvvet vermezse, 
Büyük bedbahtlıktır yüz yaş denilen şey, 
Halk ne kadar yaşatırsa, o yaş kabulümdür.” 
diyen  ve  kendi  döneminin  ‘Mahtumkulu’su  sayılan  Gurbannepesov’un  zamansız  ölümü  hem 
Türkmenistan’da  hem  de Türkmenistan  dışında büyük  üzüntü  yaratmıştır.  Sosyal  hayata ilişkin  yazdığı 
şiirlerde sık kullandığı “vefa” duygusunu biz de ona karşı hissederek onu saygıyla anıyoruz. 
                                                 
12
 Bu konuda bk. Gurbandurdı Geldiyev, agm, s. 55–56; 
Oğulbabek Amandurdıyeva, agt, s. 2; Kayum Cumayev, age, s. 7 (Toz; 
agt, s. 88- 90) 
 
13
 Bk. Oylanma Bayrı,  s. 4-6.   http://gozyetim.com, 12 Eylül 2008.  

---

Kerim Gurbannepesov’un Ölümünün 20. Yılı Anısına: Hayat Hikâyesi ve Şiirleri
 
 
21 
 
Ş
iirlerinden Örnekler 
YAZMASI ZOR GELEN Ş R 
 
Tüm köy halkı bekliyor, 
Herkes yola bakıyor. 
Babası fısıldıyor: 
“Gelir, gelir, gelir!” 
 
Yengesi fısıldıyor: 
“Gelir mi ki?! Kim bilir?”. 
Ağabey teselli ediyor: 
“Gelir ya, mutlak gelir!”. 
 
Yeşil söğüdün gölgesinde 
Yüzlerce insan susmuş, duruyor. 
Kese yoğurtlu ak torbadan 
Ekşi su damlayıp duruyor. 
 
Toplandı dede - babalar, 
Yakın ve uzak akrabalar. 
Ne bir korna sesi var ne de coşku  
Susmakta arabalar. 
 
Geldi çeşitli arabalar 
Kızıl, sarı, yeşil, ak. 
Geldi beklenmeyenler, 
Beklenen hâlâ ortada yok. 
 
Güya hiç düşünmeden, 
Konuşulanlar hakkında. 
Ak kuş gibi uyuklayıp, 
Ana yatıyor tabutta. 
 
Kaldırılmayı bekliyor 
Çok şey gören ağaç at. 
Ana yatıyor üzerinde 

---

Metin Arıkan
 
22 
 
Geniş alınlı,  heybetli şahsiyet. 
 
O ananın oğlunu 
Bekliyor herkes. 
Geldi tanıdık olan, olmayan- 
Geldi ondan öncekiler. 
 
…O hâlâ daha gelmedi, 
Belki, şimdi yoldadır. 
En sevdiği aracı 
Uçak değil, “Volga”
14
 dır. 
 
Fakat uçurmaktadır, 
(Sanki) uçağa denk  
Ondan düşmez geriye, 
Hatta öne bile geçer. 
 
…O hâlâ gelmedi, 
Belki, şimdi yoldadır. 
Ya da her iki eli de, 
Kocaman masadadır. 
 
Maşallah, büyük adam 
Oldu artık o. 
Yakında ise çok büyük 
Makama oturdu o. 
 
“Kaçmasın sakın!” deyip, 
Oturuyordur yapışıp. 
Güzel genç kızlar, 
Çay getiriyordur, koşuşturup. 
 
Özeldir önündeki, 
Kuru üzümü, şekeri, çikolatası. 
Ya da yeşil çayın keyfiyle, 
                                                 
14
 Dönemin en gözde araba markası. 

---

Kerim Gurbannepesov’un Ölümünün 20. Yılı Anısına: Hayat Hikâyesi ve Şiirleri
 
 
23 
 
Yazıyordur yazısını. 
 
Hayır, hayır, kendisi yazmaz, 
Yazıyordur başkaları. 
Dalkavuklar her sözüne, 
Tutuyordur alkış. 
 
O ise kendi yazmış gibi, 
Gülümser, tebessüm eder. 
Yazanlar onun yerine, 
Utanır, büzülürler. 
 
…Yirmi yıl bundan evvel 
Bitirmişti yüksek öğrenimi. 
Onu ona bitirten de 
Tabuttaki azizeydi. 
 
Güzün pamuk toplardı, 
Kışın pamuk aklardı. 
“Oğlum büyük okulda!” 
Diye gururla söylerdi. 
 
Su deposu yaptı, toprağı kazdı, 
Dizine kadar çamura battı,  
Kazancını biriktirip, 
Gönderirdi ardından. 
 
Oğlu için ak pamuktan, 
Bir torbacık dikmişti. 
Üçlüğünü, manadını (para birimi) 
Bozukluğunu, kuruşunu. 
 
Arttırdığı parasını 
Attı onun içine. 
Böyle - böyle kırk yaşında 
Ak düşmüştü saçına. 

---

Metin Arıkan
 
24 
 
Oğlu okulunu bitirdi 
Ana hastalanıp yıkıldı. 
O, o an okşuyordu, 
Bir güzelin saçını. 
 
Takardı ana parasıyla 
Her parmağına bir yüzük. 
Kulağına küpe, 
Bileğine bilezik. 
 
Sevişti, kucaklaştı, 
Başkentten ev tuttu. 
…Anasından utanmadı, 
Ana ondan utandı. 
 
Ana bazen başkente 
Gezmeye geldiğinde. 
Gelin dedi: “Defetsene 
Bu pis kokulu kara bahtı!” 
 
Oğul dedi: “Hoş olmayan 
Kokun var can ana! 
Bu zamanda temiz 
Olmalı misafir, ana!”. 
 
Ana dedi: “Ah can oğul, 
Her ne kadar kötü koksak da 
Büyümüştün, yetişmiştin 
Bu kötü kokulu kucakta…” 
 
Sonra ise gece boyu 
Yatağında ağlardı. 
Tan ağarır ağarmaz, 
Trene doğru koşardı. 
 
…Böyle böyle günler geçti, 

---