Microsoft Word vencur 2015. doc
Yüklə 0,63 Mb. Pdf görüntüsü
|
22
2) mikrosəviyyədə – kiçik və orta innovasiya müəssisələrinin inkişafının mənbəyi kimi çıxış edir; 3) merosəviyyədə – yüksək texnoloji sahələrin inkişafını stimsullaşdırır; 4) makrosəviyyədə – iqtisadiyyatın struktur modernləşdirməsinin, onun innovasiya inkişaf yoluna keçməsinin əsasını təşkil edir; 5) meqasəivyydə – bilik və texnologiyanın beynəlxalq transfer prosesini fəallaşdırmaqla və bütün dünya cəmiyyətinin elmi-texnoloji səviyyəsini yüksəltməklə qlobal dünya təsərrüfat əlaqələrinin möhkəmləndirilməsinə səbəb olur.
Vençur kapitalının əsas xüsusiyyətlərinin müəyyənləşdirilməsi innovasiya iqtisadiyyatında onun əsas funksiyalarını dəqiqləşdirməyə imkan verir. şlənilən kapital kimi vençur kapitalı da özünü inkişafa obyektiv cəhd edir, ancaq onun xüsusiyyətini nəzərə alaraq nəticə çıxarmaq olar ki, o sadəcə məhsulun istehsalı vasitəsilə deyil, innovasiya istehsalı vasitəsilə, yəni tədqiqat və istehsalın ayrı-ayrı mərhələlərini müxtəlif ixtisaslı əməyi, həmçinin innovasiya fəaliyyətində istehsalın müxtəlif amillərini birləşdirmək vasitəsilə həyata keçirir. Vençur kapitalının bir mərhələdən digərinə keçidi gedişində onun həyat tsiklində rolunun dəyişməsi baş verir və eyni zamanda onun forması dəyişikliyə məruz qalır. Vençur kapitalının müxtəlif formalarına müxtəlif funksiyalar uyğun gəlir, halbuki seyrək funksiya da vardır, hansıki vençur kaptalı bütün formalarda yerinə yetirir. Vençur kapitalının əsas funksiyaları aşağıdakılardır: 1. Elmi-istehsal funksiyası – vençur kapitalının təməl funksiyası sayılır, hansıki innovasiya və işgüzar aktivliyin təmin edilməsinə yönəldilir və yekunda təsərrüfat sisteminin iqtisadi artımına səbəb olur. Bu funksiya innovasiya istehsalının intellektual və kadr hazırlığını fəallaşdırır. nnovasiya sferasına, elmtutumlu yüksətexnoloji istehsal sahələrinə vençur kapitalının cəlb edilməsi yeni investorlar kateqoriyasının əmələ gəlməsilə ə laqədardır, hansıki təkcə innovasiya layihələrinə investisiya qoymurlar, həm də 23
özləri həmin layihələrin işlənilməsində və idarə olunmasında bilavasitə iştirak edirlər. 2. nnovasiya fəaliyyətinin kommersiyalaşdırılması funksiyası – vençur kapitalının əsas funksiyalarından biridir, hansıki innovasiya sahibkarlığının inkubasiya funksiyası adlandırılır. O, bir sıra mühüm problemlərin həllinə imkan yaradır: - elm, istehsal və bazarın inteqrasiyasını möhkəmləndirmək; - təsərrüfat sisteminin, o cümlədən firmanın texnoloji təzələnməsi üçün müxtəlif resursları rasional birləşdirərək kiçik sahibkarlığı inkişaf etdirmək; - təsərrüfat sisteminin rəqabət qabiliyyətini yüksəltmək; - təsərrüfat sisteminin iqtisadi dayanaqlığına kömək etmək; - yeni məhsul ideyasından onun bazarın tətbiqinə qədər olan vaxtı azaltmaq. 3. nnovasiya fəaliyyətinin investisiya təminat funksiyası – birinci funksiyadan irəli gəlir və onun müəyyən dərəcədə dəqiqləşdirir. Vençur kapitalının inkişafı qalxma və enmə müddəti vasitəsilə, yəni tsikli həyata keçirilir, o innovasiya sferasının tam investisiya təminatı məsələsini həll etmir, lakin onun istehsalın müasir texnoloji təzələnməsinin resurs təminatındakı rolunu azaltmaq olmaz. 4. Yeni yaradılan kiçik innovasiya firmasının müvəqqəti iqtisadi dayanaqlığına təminat funksiyası – vençur kapitalı cəlb edən firmanın bəzi risklərdən azad olunmasını təmin edilir. 5. qtisadiyyatın struktur təzələnməsi funksiyası – prinsipcə yeni texnoloji bazanın və innovasiya infrastrukturunun formalaşmasında aktiv iştirak etməklə yeni rəqabət qabiliyyətli şirkətin artım prosesini fəallaşdırmaq yolu ilə kiçik sahibkar innovasiya müəssisəsinin inkişafına vençur kapitalının təsiri nəticəsində təmin edilir. Vençur biznesinin təşəkkülü kompyuter və biotexnologiya kimi sahələrin surətlə inkişafı ilə eyni vaxta təsadüf edir, kiçik və orta müəssisələrin inkişafı ilə müşayiət olunur, hansıki fundamental və tətbiqi elmlərdə yaranan çoxlu ideyalar üçün özünəməxsus inkubator sayılır. Bu gün dünyada mövcud olan vençur
24
sənayesinin miqyası 200 milyard dollar çıvarındadır. Son illər vençur sənayesi Asiya ölkələrində, xüsuslə Çində, Koreya respublikasında və Sinqapurda, Almaniyada, sraildə, Finlandiyada geniş inkişaf etmişdir. qtisadiyyatın müxtəlif sahələrində baş vermiş texnoloji inqilabların ə ksəriyyəti vençur kapitalı ilə maliyyələşdirilən firmalar tərəfindən əldə edilmişdir. Vençur kapitalının müasir elmi-texnoloji inkişafa təsirini nanotexnologiya sahəsinin inkişafının timsalında aydın görmək olar, hardaki maliyyələşdirmə mənbələri içərisində vençur kapitalı əhəmiyyətli yer tutur. Nanotexnoloji layihələrə vençur kapitalının cəlb edilməsi təcrübəsi dünyanın bir çox ölkələrində tətbiq edilir, son illər nanotexnoloji biznesdə vençur kapitalının iştirakının artması meyli müşahidə edilir. Nanotexnologiya sferasında vençur kapitalından istifadə layihəni ilkin işlənmə mərhələsindən kommersiyalaşdırma mərhələsinə çıxarmağa və nanotexnoloji məhsulun istehsalını genişləndirməyə imkan verir ki, bu da öz növbəsində dünya nanotexnologiya bazarında lider mövqeyini tutmağa səbəb olur. Vençur kapitalının xüsusiyyətləri və funksiyalarının təhlili, onların kapitalın iqtisadi məzmunu ilə müqayisəsi vençur kapitalının xüsusi resurs kimi iqtisadi mahiyyətini açmağa imkan verir. Vençur kapitalı innovasiya və investisiya fəaliyyətinin inkişafı vasitəsilə təsərrüfat sistemində işgüzar aktivliyə təsirində sinergetik effektə malikdir. Vençur kapitalı xüsusi iqtisadi kateqoriyadır, investorların və sahibkarların ziddiyyətli maraqlarını razılaşdırılmış münasibətlərini, innovasiya müəssisələrinin yaradılması və inkişafının uzunmüddətli investisiyalaşdırılmasını, risklərin azaldılmasını ifadə edir. Bütün bunlar vençur kapitalını innovasiyalı iqtisadi artımın, müxtəlif səviyyəli təsərrüfat sisteminin innovasiyalı inkişaf tipinə keçirilməsinin, iqtisadiyyatın struktur təzələnməsinin xüsusi amili kimi dəyərləndirməyə əsas verir. nnovasiya sferasında vençur kapitalının xüsusi rolu onunla şərtlənir ki, o ə sasən kiçik və orta yüksəktexnoloji firmaların investisiyalaşdırılmasına yönəldilir, Yüklə 0,63 Mb. Dostları ilə paylaş:
|