Microsoft Word vencur 2015. doc
Yüklə 0,63 Mb. Pdf görüntüsü
|
25
hansıki dünya təcrübəsində innovasiyanın maliyyələşdirilməsinin ən mühüm mənbələrindən biridir. Vençur kapitalının innovasiya firmalarının maliyyələşdirilməsinin mənbəyi kimi üstünlüklərini nəzərə almaqla nəticə çıxarmaq olar ki, vençur kapitalı iqtisadiyyatın innovasiya inkişafının və struktur təzələnməsinin mühüm amili kimi çıxış edir, innovasiya fəaliyyətinin investisiya mexanizminin yeni tipini yaradır və bütövlükdə iqtisadiyyatın rəqabət qabiliyyətini yüksəldir. Vençur kapitalının milli iqtisadiyyatın innovasiyalı inkişafına təsirinin effektivliyi aşağıdakılardan ibarətdir: - iqtisadi sistemin struktur təzələnməsi, davamlı dinamik inkişaf edən sahələrə dəstək;
- iri şirkətlərin innovasiyalı yenidən təşkilinin, kiçik və orta biznesin inkişafının stimullaşdırılması; - elmi işləmələrin kommersiyalaşdırma dərəcəsinin artırılması, iqtisadiyyatda innovasiyanın tətbiqi və yayılması sürətinin yüksəldilməsi; - kadrların ixtisasının yüksəldilməsi və yeni peşələrin təkrar istehsalının genişləndirilməsi, yeni rəqabət qabiliyyətli iş yerlərinin yaradılması; - sosial sferanın inkişafı, həyat keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması. Beləliklə, yüksək riskli olmasına baxmayaraq vençur maliyyələşdirməsi yeni ideyanın, yüksək texnoloji innovasiyaların tətbiqi və milli iqtisadiyyatın innovasiyalı inkişafı üçün maliyyələşdirmə və investisiyalaşdırmanın ən səmərəli mənbəyi hesab edilir.
26
NK ŞAFI ÜÇÜN ZƏRUR ŞƏRTD R
metodologiyası
Dünya iqtisadiyyatının inkişafı müəyyən mərhələlərdən, yaxud həyat tsiklindən (kənd təsərrüfatı dövrü, industral sistem, postindustral sistem) keçmişdir. Son illər yeni qlobal iqtisadi sistemin təşəkkülü müşayət edilir. qtisadiyyatın industral və postindustral sisteminin əvəzinə yeni iqtisadi sistem – innovasiya dövrü başlamışdır.
Yeni iqtisadi sistem təsərrüfat subyektlərinin xarici mühitdə davamlı inkişafına imkan verən rəqabət üstünlüyü ilə səciyyələnir. Bu, hər şeydən əvvəl, qeyri material aktivlərin rolunun artırılmasında və intellektual kapitalın geniş investisiyalaşdırılmasında təzahür edir. Müasir rəqabət mübarizəsi kapital resurslarına və maddi qiymətlilərə malik olmaq uğrunda deyil, innovasiyanın işlənilməsi və tətbiqinin sürətləndirilməsini təmin etmək uğrunda gedir.
Müəssissələrdə elmi-texniki tərəqqinin nailiyyətləri innovasiya formasında tətbiq edilir. “ nnovasiya” anlayışı ingiliscə “innovation” sözündən yaranmış, mənası yeniliklərin tətbiqi, yeni qayda, yeni üsul, yeni məhsul, yeni texnologiya və yeni hadisə deməkdir.
Tədqiqat obyektindən və predmetindən asılı olaraq iqtisadi ədəbiyyatda innovasiya proses, sistem, dəyişiklik və nəticə kimi vurğulanır. nnovasiya haqqında elmi tədqiqatların əsasını qoyan Avstriya iqtisadçısı Y.Şumpeter özünün “Texniki inkişaf nəzəriyyəsi” əsərində innovasiyanı texniki dəyişikliyin iqtisadi təsiri kimi qeyd etmişdir. O, istehsal funksiyası çərçivəsində innovasiya sahibkarlığının mahiyyətini açmağa cəhd etmiş və innovasiya prosesləri nəzəriyyəsinin əsaslarını araşdırmışdır. Yeniliyə texnologiyanın və idarəetmənin təkmilləşdirilməsi kimi baxan alim innovasiya prosesində sahibkarın rolunu müəyyənləşdirmiş və onu ixtira ilə yenilik arasında əlaqələndirici adlandırmışdır.
Bizim fikrimizcə, innovasiya prosesi qarşıya qoyulan məqsədə çatmaq üçün çoxlu qeyri-müəyyən yolların və yüksək riskin olması, dəqiq proqnoz 27
qiymətləndirilməsinin mümkün olmaması, iqtisadi münasibətlərin mövcud olduğu sferada gərginliyin aradan qaldırılması və innovasiya prosesinin bilavasitə iştirakçılarının mənafelərini qorumaq zəruriyyəti ilə səciyyələnir. “Elmi-texniki tərəqqi” lüğətində qeyd edilir ki, innovasiya – yeni növ məmulatların, texnologiyaların işlənilməsinə, yaradılmasına və yayılmasına, yeni təşkilati formaların tətbiqinə yönəldilən yaradıcı fəaliyyətin nəticəsidir. Bəzi iqtisadçılar “yenilik” və “innovasiya” anlayışlarını eyniləşdirməyə çalışırlar. Bu fikirlə razılaşmaq olmaz, çünki yenilik – hər hansı fəaliyyət sferasında istehsalın səmərəliliyinin yüksəldilməsi üzrə fundamental və tətbiqi tədqiqatların, işləmələrin və ya eksperimental işlərin tərtib olunmuş nəticəsidir. Yenilik, ixtira, kəşf, patent, əmtəə nişanı, səmərələşdirici təklif şəklində tərtib oluna bilər. Innovasiya idarəetmə obyektinin dəyişdirilməsi, iqtisadi, sosial, ekoloji, elmi-texniki və digər növ effektin alınması məqsədilə yeniliklərin tətbiqinin son nəticəsidir. Yeni məhsul və yeni texnologiya ən perspektivli innovasiyadır, çünki onlar daha böyük effekt verirlər. Adətən yeni məhsul və yeni texnologiya innovasiyanın iki müxtəlif tipi kimi fərqlənir və eyni zamanda məhsul və proses innovasiyaları adlandırılır. Məhsul innovasiyası yeni, yaxud təkmilləşdirilmiş məhsul növlərinin yaradılması və praktiki istifadəsi ilə əlaqədardır. Proses innovasiyası isə yeni, yaxud təkmilləşdirilmiş texnologiya növlərinin yaradılması və praktiki istifadəsi ilə ə laqədardır. Məhsul innovasiyasını innovasiya məhsulu, texnoloji innovasiyanı isə innovasiya texnologiyası adlandırmaq məqsədəmüvafiqdir. Çox vaxt texnoloji innovasiya məhsul innovasiyasını yaratmaq üçün baza rolu oynayır. Belə ki, bir çox yeni növ məhsulların istehsalı sadəcə olaraq yeni texnologiya tətbiq etmədən mümkün deyil. nnovasiyanın mühüm xarakteristikası onun yenilik səviyyəsidir. Belə ki, firma istehlakşıların tələbatını ödəmək üçün prinsipcə yeni innovasiyalı məhsul istehsal etməklə böyük iqtisadi səmərə əldə edə bilər. Bu növ məhsul radikal innovasiyaya aiddir, əhəmiyyətli kommersiya potensialına malikdir, yüksək Yüklə 0,63 Mb. Dostları ilə paylaş:
|