Microsoft Word XI jurnal 10 doc
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
115 Müxtəlif yaş dərəcəsinə malik olan şagirdlərin sinifdənxaric mütaliəsinə rəhbərlikdə tövsiyə biblioqrafik vəsaitlərin əhəmiyyəti olduqca böyük olmuşdur. Kitabxana tərəfindən 1967-ci ildə çap olunmuş “Çto çitat letom” adlı tövsiyə biblioqrafik göstərici II-III sinif şagirdləri üçün nəzərdə tutulmuşdur. Göstəricidə tövsiyə olunan ədəbiyyat şagirdlərin yaş dərəcələrinə görə qruplaşdırılmışdır. Biblioqrafik göstəriciyə 1960-cı ildən sonra müxtəlif nəşriyyatlar tərəfindən uşaqlar qçün çap olunmuş 450-yə qədər ən mühüm kitablar daxil edilmişdir. Respublika Uşaq Kitabxanası tərəfindən oxucular üçün yaddaşlar da çap olunmuşdur ki, şagirdlər yaddaş vasitəsilə şair və yazıçıların həyat və yaradıcılıqlarına dair müxtəlif məlumatları öyrənməklə yanaşı, onların əsərlərinin son nəşrləri ilə də tanış olurlar. Kitabxana tərəfindən çap olunmuş yaddaşlardan biri Azərbaycan uşaq ədəbiyyatının görkəmli nümayəndələrindən biri olan Süleyman Sani Axundova həsr olunmuşdur. Yaddaşın giriş hissəsində yazıçının ilk əsərləri haqqında oxuculara məlumat verilmişdir. Yaddaşda S.S.Axundovun uşaqlar üçün yazdığı “Qaraca qız” (1966), “Mister Qreyin köpəyi” (1959), “Nurəddin” (1963) kimi əsərlərini təsviri verilməklə, həmin əsərlərin məzmunu ilə uşaqları tanış etmək üçün hər bir əsərə qısa annotasiya verilmişdir. Sonra yaddaşda yazıçının əsərlərinin son nəşrlərindən nümunələr göstərilmişdir (10). Respublika Uşaq Kitabxanası tərəfindən Akif Əsədullayevin tərtib etdiyi “Azərbaycan uşaq ədəbiyyatı” adlı annotasiyalı tövsiyə biblioqrafik göstərici uşaq ədəbiyyatına həsr edilmiş mükəmməl bir vəsaitdir (7). Uşaq ədəbiyyatı gənc nəslin tərbiyəsi məsələsi ilə ayrılmaz surətdə bağlıdır. Bu ədəbiyyat uşaqlarda gözəl hisslər tərbiyə edir. Kiçik yaşlarından vətənə, xalqa məhəbbət, əməyə, biliyə həvəs oyadır, həyatı sevdirir, uşaqları fəallaşdırır, mübariz, xeyirxah, cəsarətli və dözümlü olmağa çağırır. Uşaqlar bədii ədəbiyyat vasitəsilə keçmişi, bugünkü həyatımızı və inkişafımızı bədii şəkildə öyrənirlər. Biblioqrafik göstəricidə 1950-1968-ci illərdə uşaq ədəbiyyatı üzrə kitab şəklində çap olunmuş 419 bədii əsər əhatə edilmişdir. Bu biblioqrafik göstərici uşaqların mütaliəsinə rəhbərlik işini düzgün həyata keçirmək məqsədilə çap olunmuşdur. Göstəriciyə eyni adlı əsərlərin bütün nəşrləri deyil, yalnız sonuncu nəşr və yaxud uşaqlar üçün daha sadə şəkildə işlənmiş nəşrlər daxil edilmişdir. 116 Göstərici şagirdlərin yaş xüsusiyyətlərindən asılı olaraq üç əsas böl- məyə ayrılmışdır. Birinci bölmədə məktəbəqədər yaşlı uşaqlar və I-II si- nif şagirdləri üçün olan ədəbiyyat, ikinci bölmədə III-IV sinif şagirdləri üçün, üçüncü bölmədə isə V-VIII sinif şagirdlərinə aid ədəbiyyat verilmişdir. Biblioqrafik göstəricidə ədəbiyyat uşaqların yaş dərəcələrindən asılı olaraq ədəbiyyatın janrı üzrə qruplaşdırılmışdır. Janra görə - şifahi xalq ədəbiyyatı, poeziya və nəsr əsərləri kimi bölmələr əsas götürülmüşdür. Hər bölmə daxilində uşaqlar üçün tövsiyə olunan əsərlər əlifba qaydasında təsvir edilmişdir. Biblioqrafik göstəricinin əhəmiyyətli cəhətlərindən biri odur ki, hər bir əsərə annotasiya verilmişdir. Bu annotasiya vasitəsilə uşaqlar tövsiyə olunmuş bədii əsərlərin məzmunu ilə tanış ola bilirlər. Bu tövsiyə vəsaiti oxucu istiqamətinə görə uşaq kitabxanalarının işçiləri, aşağı sinif müəllimləri, tərbiyəçilər üçün nəzərdə tutulmuşdur. Biblioqrafik göstərici 1970-ci ildə çap edilmişdir. Vəsaitə müxtəlif yaşlı uşaqlar üçün cəmi 419 mənbə daxil edilmişdir.Vəsaitdən istifadəni asanlaşdırmaq üçün sonda köməkçi aparat verilmişdir. Köməkçi aparata “Müəlliflərin əlifba göstəricisi” və “Əsərlərin adlar göstəricisi” daxildir. Köməkçi aparat vasitəsilə müəllifləri və istənilən əsərləri adlarına görə axtarıb tapmaq olur. “Azərbaycan uşaq ədəbiyyatı” adlı biblioqrafik göstərici F.Köçərli adına Respublika Uşaq Kitabxanası tərəfindən tərtib olunmuş vəsaitlərin ən maraqlısı hesab olunur. Azərbaycanda uşaq ədəbiyyatı biblioqrafiyasının intensiv inkişafı 1970-ci ildən sonrakı illərə təsadüf edir. Bu sahədə fəaliyyət göstərən Respublika Dövlət Uşaq Kitabxanasının biblioqrafik nəşrlərinin sayı və keyfiyyəti xeyli artmışdır. Kitabxana tərəfindən 1970-ci il və sonrakı illərdə yubileylər, əlamətdar və tarixi günlər münasibətilə bir sıra vəsaitlər tərtib edilib çap olunmuşdur. F.Köçərli adına Respublika Uşaq Kitabxanası yetişməkdə olan gənc nəslin hərbi vətənpərvərlik ruhunda tərbiyə edilməsinə kömək etmək üçün müxtəlif xarakterli kütləvi tədbirlər həyata keçirməklə bərabər, biblioqrafik vəsaitlər də hazırlayıb çap etdirmişdir. Hərbi vətənpərvərlik üzrə mövcud ədəbiyyatın gənclər arasında təbliğ edilməsində tövsiyə xarakterli biblioqrafik vəsaitlərin əhəmiyyəti olduqca böyükdür. Aydın Abbasov tərəfindən tərtib olunmuş “Uşaqların 117 hərbi vətənpərvərlik ruhunda tərbiyə edilməsi” metodik-biblioqrafik vəsaiti 1972-ci ildə nəşr edilmişdir (2). Biblioqrafik göstərici iki hissədən ibarətdir. Birinci hissədə uşaq- ların hərbi vətənpərvərlik ruhunda tərbiyə olunmasında kitabxanaçıya kömək məqsədilə kitab təbliğinin müxtəlif üsullarından, məktəblilərdə vətənpərvərlik hissinin aşılanmasında daha əhəmiyyətli kütləvi təd- birlərin maraqlı şəkildə təşkili və keçirilməsindən bəhs olunur. kinci hissədə isə “Uşaqların hərbi vətənpərvərlik ruhunda tərbiyə edilməsi” mövzusu ilə əlaqədar olan mövcud ədəbiyyatın annotasiyalı biblioqrafik siyahısı da verilmişdir. Metodik–biblioqrafik vəsaitə 1970-ci ilədək 5-8-ci sinif şagirdləri üçün çap edilmiş ən mühüm kitablar seçilib daxil edilmişdir. Vəsaitin biblioqrafiya hissəsində mövzu ilə əlaqədar 78 adda ədəbiyyatın təsviri verilmişdir. Biblioqrafik təsvir müəllifin familiyasına, müəllifsiz kitablar isə sərlövhələrinə görə verilmişdir. Burada hər kitaba yığcam annotasiya da verilmişdir. F.Köçərli adına Respublika Dövlət Uşaq Kitabxanası, əsasən, uşaq və yeniyetmə oxuculara xidmət etdiyi üçün öz profilinə uyğun olaraq son illərdə də tövsiyə göstəriciləri tərtib edir. Belə ki, kitabxananın məlumat- biblioqrafiya şöbəsinin əməkdaşları oxucuların biblioqrafik informasi- yaya olan tələbatını müntəzəm şəkildə ödəmək üçün tövsiyə biblioqrafik göstəriciləri tərtib edib çap etdirmişdir. Belə biblioqrafik vəsaitlərdən biri də “Möcüzələr aləmində” adlı tövsiyə biblioqrafik göstərici 1990-cı ildə R.Hacıyeva tərəfindən tərtib olunmuşdur. Tövsiyə biblioqrafik göstərici 1965-1987-ci illərdə nəşr edilmiş uşaq ədəbiyyatını əhatə edir. Biblioqrafik vəsaitdə materiallar məzmun əlamətinə görə qruplaşdırılmışdır. Göstəricidə bir çox elm sahələrinə dair ədəbiyyat haqqında biblioqrafik məlumat verilmişdir. Biblioqrafik göstərici 10 bölmədən ibarətdir: 1. Fizika nəyi öyrənir? 2. Kibernetika və həyat 3. Fəzanın sabahı 4. Kimya bu gün və sabah 5. Maraqlı aləmə səyahət 6. Yerin sirləri açılır 7. Bizi əhatə edən mühit 8. Ədədlər aləmi 9. Düşünən maşınlar Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|