Ələsgər Mirzəzadə
108
Qocayev Cahangir - Azərbaycan Respublikası Tikinti və
Arxitektura Komitəsinin sədrinin müavini.
Sarıyev Məmmədhüseyn - general-mayor. Azərbaycan
Respublikası Müdafiə Nazirinin müşaviri.
Şükürov Təyyar - texnika elmləri doktoru, sahibkar
Əhmədov Ələhməd - Lenin ordeni, Şərəf Nişanı, Əmək
bayrağı ordeni və bir çox medallarla təltif olunub.
Cəlilov Məhəmməd - Lenin, Qırmızı əmək bayrağı, Şərəf
Nişanı ordeni ilə təltif olunub.
Qədirov Lələkişi - Lenin, Qırmızı əmək bayrağı, Şərəf
Nişanı ordeni ilə təltif olunub.
Masallı rayonu üzrə:
Qubad Nəsirov — Sosialist Əməyi Qəhrəmanı
Məmməd Hüseynov — Sosialist Əməyi Qəhrəmanı
Hacağa Bayramov — Sosialist Əməyi Qəhrəmanı
Zəbi Quliyev — dövlət xadimi
Ədalət Abdinov — Azərbaycan Kommunist Partiyası
Mərkəzi Komitəsinin katibi, Stalin mükafatı laureatı
Əli Bəylərbəyov — General-mayor, I dünya müharibəsi
iştirakçısı, Azərbaycan SSRİ Baş Milis İdarəsinin rəisi,
Daxili İşlər Komissarı - Masallı rayon Xıl kənd tam orta
məktəbi adını daşıyır.Azərbaycan Milli Ensiklopediyasına
dusub;
Şahkərim Bəylərbəyov-General-mayor ;
Əli Bəylərbəyov oğlu — SSRİ Səhiyyə nazirinin müavini;
Fətulla bəy Bayraməlibəyov — artileriya general-mayoru;
Tarix və zaman Muğan tarixinə dair elmi araşdırma
109
Teymur bəy Bayraməlibəyov — etnoqraf;
Mir Kazım Aslanlı — şair, həkim, bəstəkar, alim,
tərcüməçi;
Bağır Bağırov — geologiya-minerologiya elmləri doktoru,
professor, Azərbaycan Milli Elimlər Akademiyasının
müxbir üzvü;
Gülhüseyn Hüseynoğlu — Azərbaycanın xalq yazıçısı;
İlham Əsgərov — Azərbaycanın xalq artisti;
Elşən Rüstəmov — Azərbaycanın əməkdar artisti;
Baloğlan Əşrəfov — Azərbaycanın əməkdar artisti;
Vaqif Yusifli — filologiya elmləri doktoru;
Cavanşir Yusifli — filologiya elmləri doktoru;
Rahid Ulusel — professor;
Musa Quluzadə — professor;
Zeydulla Ağayev — professor;
Fərahim Sadıqov — professor;
Ədalət Fərəcov — professor;
Əlişirin Şükürlü — Fizika–riyaziyyat elmləri doktoru;
Elşad Əhədov — Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı;
Elşad Hüseynov — Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı;
Səfa Axundov — Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı;
Səfəralı Məmmədov — Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı;
Əsgər Zahidov – professor, tarix elmləri doktoru;
Nurəddin Ədiloğlu -yazıçı, journalist.
Ələsgər Mirzəzadə
110
Azərbaycanda işlənmiş orta əsr məsafə vahidləri
(Ərəb mənbələrinə əsasən
)
1. İbn Хordadbeh ( IХ – Х əsr) – fərsəx, sikkə
1 fərsəx – təxm. 6 - 8 km.
1 sikkə – təxm. 15 - 20 km.
2.Qudamaəl–Yəqubi(Хəsr)–fərsəx,sikkə,mərhələ, gün.
1 mərhələ - təxm. 12,5 mil,
yəni təxminən 2 5 km.
1gün - təxm. 50 km.
3.Əl – Məsudi ( Х əsr ) - fərsəx, gün, mil.
1 mil – 2 km.
4. Əbu Duləf (Х-Х1əsr) - fərsəx, dirsək.
1 dirsək (tikinti dirsəyi) –
təxm. 0,75 metr.
1 şəhər dirsəyi – təxm. 0,58 м.
5. İbn Haqvəl (X əsr)– fərsəx, mərhələ, gün,
Qarış (şibr), bərid.
1 qarış – təxm. 2 3-2 4 sm.
1 bərid – 4 fərsəx – təxm.
2 4-32 km.
6. Orta əsr – 1 ağac – təqribən 1,5 - 1,7 км.
Tarix və zaman Muğan tarixinə dair elmi araşdırma
111
Orta əsr və yeni dövrdə Azərbaycanda -
Muğanda işlənmiş çəki vahidləri
1 çətvər = 100 qram.
1 girvənkə = 400 qram.
1 çərək = 3 kq.
1 köyüz = 12 kq.
1 pud = 16 kq.
1 giri = 120 kq.
1 xalvar = 25 pud = 400 kq (farsca“eşşək yükü”
-XIXəsr).
Cəlilabad.Uzuntəpə.
Ələsgər Mirzəzadə
112
II FƏSİL
MUĞAN MƏDƏNİYYƏTİNİN İZİ İLƏ...
CƏLİLABADIN QƏDİM TARIXİ İRSİNDƏN
Azərbaycan xalqının zəngin maddi-mədəni irsinin üzə
çixarılması, dərindən və hərtərəfli öyrənilməsi üçün son
vaxtlar aparılan tədqiqatlar və araşdırmalar bizim
bölgəmizdə də (Cəlilabad) intensivləşmiş, istər Arxeolo-
giya və etnoqrafiya institunun əməkdaşları, istərsə də
yerli tədqiqatçı və araşdırmaçılar bu sahədə öz zəhmət və
bacarıqlarını əsirgəmədən ortaya qoymuşlar. Bölgəmizin
tarixi-arxeoloji abidələri neolit-eneolit dövründən başlaya-
raq, son orta əsrlərə qədər mövcud olan yaşayış yerindən,
qəbristanlıqlardan, kurqanlardan ibarətdir.
Cəlilabad rayonunun həm aranı (Muğan), həm də
dağlıq və dağətəyi əraziləri arxeoloji abidələrlə zəngindir.
100-ə yaxın abidələr mütəxxəsis və həvəskar tədqiqatçılar
tərəfindən izlənilmiş və üzə çıxarılmışdır. Onların bəziləri
öyrənilsə də, digərləri hələ də xalqımız üçün “müəmmalı”
olaraq qalır.
Hal-hazırda ərazidə aparılan arxeoloji qazıntı və
tədqiqatlar sübut edir ki, Cəlilabad torpağı 7-8 min öncə
yaşamış qədim qəbilələr yurdudur. Fakt olaraq, Uzuntəpə
(arxeoloqlar B. M. Qukasov, İ.Cəfərzadə), Mişarçay (arx.
F.Mahmudov), Əliköməktəpə (arx. F.Mahmudov, İ.Nəri-
manov), Alxantəpə (arxeoloq T.Axundov), Polutəpə (arx.
T.Axundov) abidələrində geniş qazıntı işləri aparılmış, an-
tik dövür (neolit, eneolit, tunc və erkən dəmir) maddi--
Dostları ilə paylaş: |