205
etmək, onları yeni dövrün tələblərinə uyğun hazırlamaq
kompleks tədbirlərin həyata keçirilməsini zəruri edir.
Dövlət gənclər siyasətinin həyata keçirilməsi ilə bağli
respublikanın ictimai-siyasi həyatında və dövlət quruculuğunda
gənclərin iştirakına dair tədbirlər planında elm, təhsil və
mədəniyyətlə bağlı aşağıdakılar nəzərdə tutulmuşdur:
Elm və təhsil sahəsində: Gənclərlə işləyən kadrlar hazırlamaq
və onların ixtisasını artırmaq. Gənclərin problemlərini
öyrənmək, gənclər hərəkatında baş verən prosesləri təhlil etmək
məqsədi ilə ali məktəblərin tədris proqramlarında müvafiq
ixtisasların təmin olunması; İstedadlı şagird və tələbələrin üzə
çıxarılması üçün fərdi tədris proqramlarının hazırlanması; Elmi
tədqiqat müəssisələrində xüsusi nailiyyətlər əldə etmiş gənc
alimlər üçün mükafat və təqaüdlərin təsis edilməsi; Beynəlxalq
müsabiqələrdə, elmi konfranslarda istedadlı şagird və tələbələrin
iştirakını təmin etmək üçün tədbirlərin görülməsi; Ali
məktəblərin və elmi tədqiqat müəssisələrinin laboratoriyalarını
müasir avadanlıqlarla təchiz etmək üçün beynəlxalq fondların və
proqramların imkanlarından geniş istifadə edilməsi (157).
Mədəniyyət sahəsində: İstedadlı yeniyetmələrin və yaradıcı
gənclərin sosial, iqtisadi və s. problemlərinin həllinə yönəlmiş,
onların öz qabiliyyətlərini inkişaf etdirmələrinə kömək edən
xüsusi dövlət proqramının hazırlanması; Mədəniyyət sahəsində
yüksək nailiyyətlər qazanmış gənclərin mükafatlandırılması
üçün müvafiq təkliflərin hazırlanıb Azərbaycan Respublikası
Prezidentinə təqdim olunması; Dövlət Televiziya kanallarında
mədəniyyət sahəsində istedadlı gənclərin fəaliyyətinin geniş
işıqlandırılması; Orta ümumtəhsil məktəblərində istedadlı
uşaqların aşkar edilməsi və onların inkişaf etmələri üçün
müsabiqələrin, olimpiadaların, festivalların keçirilməsi; Mədə-
niyyət sahəsində uğurlar qazanmış gənclərin beynəlxalq
tədbirlərdə iştirakına şərait yaratmaq; Gənc və peşəkar
kulinarların olimpiadalarının müntəzəm keçirilməsi (139).
206
Gənclər və idman nazirinin müavini İntiqam Babayev bu
haqda bildirir ki, ölkədə gənclərlə iş dövlət səviyyəsində
qurulub. Ötən vaxtlar ərzində Azərbaycanda bir neçə nüfuzlu
beynəlxalq tədbirlər keçirmişik. İlk dəfə olaraq Qərbi
Avropadan kənarda – Azərbaycanda Avropa Gənclər Forumu
keçirildi. Bu, Azərbaycana böyük etimad idi. Çünki dövlətin
gənclər siyasətini Qərbi Avropa görür və qiymətləndirirlər
(139). Prezident İlham Əliyevin istedadlı gənclərlə bağlı iki
sərəncamı olub. Bir sərəncamla gənc istedadlar 300 manat
həcmində təqaüd alırlar. Digər sərəncam isə həm yaşlı, həm də
gənc nəsil üçün nəzərdə tutulur. Belə ki, gənc bəstəkar, rəssam
və yazarlar üçün əlavə mükafatlar müəyyənləşib. Milli Məclisin
deputatı Əkrəm Abdullayev də bu fikirdədir ki, Dövlətimiz
gənclərin intellektual potensialının güclənməsi üçün bütün
imkanları yaradıb. Azərbaycan Prezidentinin 2007–2015-ci illər-
də “Azərbaycan gənclərinin xarici ölkələrdə təhsili üzrə Dövlət
Proqramı”nın təsdiq edilməsi barədə sərəncamı gəncliyə
göstərilən diqqətin parlaq təzahürüdür (139).
Ümummilli liderimiz Heydər Əliyev müsahibələrinin birində
demişdir: “Gənclər siyasətinin formalaşmasının birinci
mərhələsi çox çətin idi. Üstəlik dövlətin gənclərlə ciddi surətdə
məşğul olması üçün vəsait də yox idi. Azərbaycanda iqtisadi
hərc-mərclik və dağıntı hökm sürürdü. Gənclər necə deyərlər
yada düşmürdü. Lakin təxminən 1995-ci ildən Azərbaycanın
iqtisadi və sosial həyatında sabitləşmənin başlandığı vaxtdan bu
məsələyə böyük əhəmiyyət verilir. Gənclər İdman və Turizm
Nazirliyi yaradılmışdır. Məncə heç də bütün ölkələrdə belə
nazirlik yoxdur. Çoxsaylı gənclər təşkilatları yaradılmışdır.
Beləliklə, gənclər həyatın bütün sahələrində iştirak edirlər.
Parlamentdə də seçkilərdən-seçkilərə gənclərin sayı artır, dövlət
idarəetmə orqanlarında da həmçinin. Bu isə çox müsbət
meyardır, çünki bütün bu adamlar təxminən 20-30 ildən sonra
ölkəmiz üçün məsuliyyət daşıyacaqlar” (47, 3 fevral 1996).
207
Bu gün Azərbaycanda idarəetmə bacarığı ilə seçilən,
intellektual, dünyagörüşlü yeni bir nəsil yetişməkdədir. Bu gün
gənclərin çoxu hələ on il bundan əvvəl Azərbaycanda çox az
adamın bildiyi peşələrə yiyələniblər. Kompyuter şəbəkəsi
inkişaf edib, xarici dillərə həvəs artıb. Cəmiyyətdə gənclər
təşkilatlarının rolu daha çox onların üzvlərinin sosial fəallığı ilə
müəyyən edilir.
2.2.4. Azərbaycanda turizmin inkişaf perspektivləri və
mədəni-asudə vaxtin dəyərləndirilməsi
Bu gün turizm problemlərinin öyrənilməsi nəinki sosial-
iqtisadi, hətta böyük mədəni-siyasi əhəmiyyət kəsb etməkdədir.
Çünki, getdikcə daha çox mədəniyyət hadisəsinə çevrilməkdə
olan turizm fenomeni artıq elmi-mədəni fikirdə bir kulturoloji
proses kimi araşdırılmaqda və dəstəklənməkdədir. Zaman
ötdükcə dünyanı vahid bir insanlıq evi kimi qəbul edən və bəşəri
dəyərləri önə çəkən qurum və təşkilatlar, fərd və cəmiyyətlər
turizmin insan həyatının ayrılmaz bir tərkib hissəsi halına
gəldiyini, iqtisadiyyatın, elmin və mədəniyyətin inkişafına təkan
verən təsiredici bir gücə malik olduğunu etiraf etməkdədirlər.
Turizmin bir mədəniyyət faktı, bəşəriyyətin təminatlı və
təhlükəsiz gələcəyi üçün geniş perspektivlər açan bir kulturoloji
proses kimi tədqiqi və təbliği problemləri indi həmişəkindən
daha aydın dərk olunmaqdadır. Manila Konfransı bəyan etmişdir
ki, turizm sülhü və sabitliyi bərqərar edən, iqtisadi inkişafa təkan
verən, insanların bir-birini anlamasının və millətlərarası
əlaqələrin inkişafının mənəvi və intellektual əsası olmalıdır. Bu
ideyanın gerçəkləşdirilməsi üçün Manila Konfransının
tövsiyəsində göstərilir ki, gənclərin tədris proqramlarına, əldə
edəcəkləri sənətdən asılı olmayaraq, turizmin öyrənilməsi əlavə
olunsun. Bir məqam xüsusilə vurğulanmışdır ki, turizmin
mənəvi və tərbiyəvi dəyərləri onun iqtisadi dəyərlərindən
Dostları ilə paylaş: |