Microsoft Word Yusifəli-kitab doc
Yüklə 255,19 Kb. Pdf görüntüsü
|
Həsənov Yusifəli Lətif oğlu 142 Türkiyə arasında turist axını İrandan sonra ikinci yerdə dursa da, kəskin azalma (1994-cü ildə 591 nəfər idisə, 1995-ci ildə 132 nəfərə enmişdi) hiss edilir [2, v.26.]. 1995-ci ildə Azərbaycan- dan xaricə gedən turistlərin sayı barədə ölkələr üzrə statistik mə- lumat verilməmişdir, yəni ümumi məlumat verilmişdir ki, bu da 68788 nəfər təşkil edir [2, v.28]. Bu sırada Azərbaycandan Tür- kiyəyə gedən turistlərin sayı çoxluq təşkil etmişdir ki, bu da əsa- sən ticarət məqsədilə edilən turist səfərləri hesabına olmuşdu. Bu səfərlər digər illərdə də həyata keçirilmişdir. Məsələn, 1996- cı ildə Türkiyədən Azərbaycana gələn turistlərin sayı 1887 nə- fər, Azərbaycandan Türkiyəyə gedən turistlərin sayı isə 18832 nəfər olmuşdur. Türkiyədən Azərbaycana gələn turistlərin sayı 1997-ci ildə 2439 nəfər, 1998-ci ildə 776 nəfər, 1999-cu ildə 10390 nəfər (digər ölkələrlə birlikdə), 2001-ci ildə 8493 nəfər olmuşdusa, Azərbaycandan Türkiyəyə gedənlərin sayı 1997-ci ildə 2439 nəfər, 1998-ci ildə 9968 nəfər, 1999-cu ildə 47056 nə- fər, 2000-ci ildə 70191 nəfər, 2001-ci ildə 52156 nəfər təşkil et- mişdir. 1994-1998-ci illərdə ölkəmizə Türkiyədən 5825 turist gəlmişdir ki, bu da Azərbaycana gələn turistlərin cəmisi 3%-ni təşkil etmişdir [2]. Yenə həmin illərdə ölkəmizdən Türkiyəyə 42132 turist getmişdir ki, bu da ümumilikdə Azərbaycandan ge- dən turistlərin 12 %-ni təşkil etmişdir [2]. Yuxarıdakı statistik göstəricilərdən də göründüyü kimi, iki ölkə arasında 1992-ci il noyabrın 2-də bağlanmış turizm sahəsində əməkdaşlıq haqqında sazişin verdiyi imkandan zəngin turizm potensialı olan Azərbay- can turizmi lazımınca yararlanmamışdır. Göstərilən illərdə Azərbaycanla Türkiyə arasında beynəl- xalq əlaqələrin, o cümlədən turizm sahəsində əlaqələrin inkişafı- na prezident H.Ə.Əliyevin 2001-ci il 18 aprel fərmanı ilə yara- dılmış Gənclər, İdman və Turizm Nazirliyi Azərbaycanda turiz- min inkişafı üçün güclü təkan vermişdir [53, v.26]. Onun səriş- təli işi nəticəsində ölkəmizin Türkiyə ilə turizm sahəsində əlaqə- ləri hər iki ölkənin milli maraqlarına uyğun olaraq daha da ge- nişlənməyə başlamışdı. Ilk növbədə kadr məsələləri ciddi surət- Azərbaycan Respublikası beynəlxalq idman və turizm əlaqələri sistemində (1991-2005-ci illər) 143 d Həsənov Yusifəli Lətif oğlu 144 Azərbaycan-Türkiyə beynəlxalq turizm əlaqələrinin təkmil- ləşməsi işinə hər iki dövlətin turizm təşkilatlarının qarşılıqlı sə- fərlərinin də əhəmiyyəti çox böyükdür. Bu istiqamətdə Türkiyə Turizm Nazirliyinin dəvəti ilə ölkəmizin turizm nazirliyinin nü- mayəndə heyətinin 15-18 avqust 2002-ci ildə Türkiyədə rəsmi səfərdə olması yüksək dərəcədə əhəmiyyətli olmuşdur [69, v.47]. Bu səfər zamanı bizim nazirliyin iki ölkə arasında turizm əlaqələrinin inkişafı ilə bağlı 21 bənddən ibarət təqdim etdiyi təklifləri Azərbaycan turizmini Türkiyədə təbliğ etməsi üçün ciddi siyasi sənəddir və o, Türkiyənin turizm mövzusunda yazan mətbuat nümayəndələrinin güclü marağına səbəb olmuşdur. Bu- nun ardınca onların 2003-cü ilin əvvəllərində Azərbaycana dəvət olunması və s. həmin istiqamətdə atılan lazımlı addımlardan idı. Bu istiqamətdə mərhum prezident H.Ə.Əliyevin 27 avqust 2002-ci il sərəncamı ilə “Azərbaycan Respublikasında 2002- 2005-ci illərdə turizmin inkişafına dair Dövlət Proqramı” və onun həyata keçirilməsi tədbirlərinin təsdiq edilməsi Azərbay- can-Türkiyə arasında beynəlxalq turizm istiqamətində atılan ən mühüm addımlardan biri olmuşdu. Bu sənəd və beynəlxalq tu- rizmə belə yüksək münasibət şübhəsiz ki, Azərbaycanın dünya turizm, o cümlədən Türkiyə beynəlxalq turizm sistemində öz la- yiqli yerini tutması üçün vacib siyasi bazis idi [194, s.18-31]. Həmin siyasi addımın arxasınca 22-24 noyabr 2002-ci ildə Bey- nəlxalq İqtisadi Əməkdaşlıq və İnkişaf Təşkilatı tərəfindən Kap- padokiyada keçirilən “Turizmdə insan ehtiyatları ilə bağlı hədəf- lər və siyasət” mövzusunda keçirilən beynəlxalq konfransda Tu- rizm Nazirliyinin əməkdaşlarının iştirakı da səmərəli olmuşdur [69, “Türkiyə 2002-2003”, v.64]. Bu tədbirlər birtərəfli olma- mışdı. Onlar bir qayda olaraq ikitərəfli əsasda həyata keçirilmiş- di. Bu baxımdan həmin illərdə TÜRSAB nümayəndə heyətinin 12-15 dekabr 2002-ci ildə ölkəmizə rəsmi səfəri də maraqlı ol- muşdur. Səfər çərçivəsində Türk Əməkdaşlıq və İnkişaf Agentli- yi tərəfindən təqdim olunan yeni “Turizm peşə ixtisasının tədris proqramı”nda Azərbaycanın turizm sektoru üçün kadr hazırlan- Azərbaycan Respublikası beynəlxalq idman və turizm əlaqələri sistemində (1991-2005-ci illər) 145 masını nəzərə alaraq Turizm Nazirliyi bir sıra ixtisaslar üzrə kursların keçirilməsi ilə bağlı təkliflər hazırlayıb Türkiyənın Baş Nazirliyinin, Türkiyə İş Birliyi və İnkişaf Agentliyinin Bakı pro- qram koordinatoruna təqdim etmişdi [69, v.59]. Bunun ardınca 22 fevral–2 mart 2003-cü ildə İstanbulda MTE–2003 Beynəlxalq Ağdəniz Turizm Sərgisi keçirilmişdi. Bu sərgidə ölkəmiz əvəzsiz ayrıca stendlə təmsil olunmuşdu [69, v.67]. Bu sərgidən sonra AİTF-2003 II ABTS-i 12-19 aprel 2003-cü ildə Bakıda keçirilmişdir. Bu sərgidə Türkiyə Turizm Nazirliyi yenə ayrıca stendlə təmsil olunmuşdu [227]. Yuxarıda göstərilən hər iki ölkənin müvafiq nazirlikləri və TİKA arasında əldə olunmuş razılığa əsasən Türkiyədən dəvət olunmuş mütəxəssislər tərəfin- dən 2004-cü il iyunun 22-dən-iyulun 2-dək ölkəmizin turizm sektorunda çalışan mütəxəssislər üçün Bakıda mehmanxana, tu- rizm agentliyi və yemək-içmək servisi üzrə tədris kursları keçi- rilmişdi. Kursları müvəffəqiyyətlə tamamlayan 90 nəfər iştirak- çıya müvafiq sertifikatlar verilmişdi [70, v.55]. Bu faktlar göstə- rir ki, iqtisadiyyatın aparıcı sahələrindən biri olan turizm sahə- sində əməkdaşlıq nazirlik yaradılandan sonra yüksələn xətlə inkişaf etmişdi. Qeyd etmək lazımdır ki, 2003-cü ilin 27 fevral-2 mart, 2004-cü ilin 26-29 fevral və 2005-ci ilin 24-27 fevral ta- rixlərində İstanbulda keçirilmiş beynəlxalq turizm sərgilərində Azərbaycan Respublikası Turizm Nazirliyinin nümayəndə heyə- ti iştirak etmiş və bu sərgilərdə ölkəmizin turizm imkanları geniş nümayiş olunmuşdur [70, v.61]. Həmin ildən sonra da belə təd- birlər-sərgilər davam etdirilmiş və o tədbirlərdə Türkiyə tərəfi də daha geniş stendlə təmsil olunmuşdur. Bu sərgilərin Azərbay- canda keçirilməsi təbii ki, həm turizm potensialının təbliğinə im- kan vermiş, həm də turist sənayesinə sərmayə qoymaq üçün xa- rici turist şirkətlərinin diqqətini cəlb etmişdir. Bu sahədə əmək- daşlığın davam etdirilməsində hər iki ölkənin Turizm Nazirliklə- rinin “Babaların tarixi zəfər və şəhadət yolu” adlı birgə beynəl- xalq turizm marşrutunun hazırlaması az rol oynamamışdı [70, v.44, 57, 70]. Həmin layihənin məqsədi 1918-ci il erməni işğal- Yüklə 255,19 Kb. Dostları ilə paylaş:
|