_______________Milli Kitabxana___________________
255
Əyri – üyrü işlərlə o qədər məşğul oldum ki, axırda
adımı Doğrul qoydular. Amma bir mənə de görüm
əgər sən düz adamsansa taciri niyə aldadırdın?
Toğrul: - Doğrusu sən məni gülünc hala sal-
mışdın. Gülünc vəziyyətə düşməkdənsə adam bir -
yolluq ölüb qurtarsa yaxşıdı. Həmin vəziyyətdən
çıxmaq üçün yalan danışmalı oldum. Gərək gedim
o kişidən üzr istəyəm.
Doğrul: - Özün bil. Amma yadında saxla ki,
məni bir dəfə aldatmısan. Bu hayıfı səndə qoyma-
yacağam.
Biləndər daxil olur.
Biləndər: - Oho gör kimi görürəm, kimi gö-
rürəm. Salam Doğrul. Deməli ki, hələ də doğrulma-
mısan. Yoxsa səni də Toğrul çağırardıq.
Doğrul: - Sən kimsən belə?
Biləndər: - Mənə səyahətçi Biləndər deyərlər.
Işim-gücüm dünyanı səyahət etməkdi. Istəsəniz bu
saat maraqlı bir ölkəyə səfərim var. Ikinizi də
apararam.
Toğrul: - Yox, bilirsən, mən bir taciri aldat-
mışam, daha doğrusu işin özü belə gətirib. Necə
başa salım səni, Doğrul inək oldu, mən onu tacirə
satdım.
Biləndər: - Başa düşürəm, harda Doğrul var-
sa, orda bir əngəlli iş olmalıdır. Amma sən darıxma,
tacirə harada rast gəlsən orda da pulunu qay-
tararsan. Sizin əhvalatınızı mən eşitmişəm.
Doğrul: - Hardan eşitmisən?
_______________Milli Kitabxana___________________
256
Biləndər: - Qardaş, mənə havayı Biləndər de-
mirlər ki! Biləndər, yəni hər şeydən xəbərdar olan.
Məsələn, sənin başına nələr gəldiyini, çevrilib necə
Doğrul olduğunu da bilirəm.
Doğrul: - Yalvarıram sənə danışma! Mən is-
təmirəm ki, bəzi adamlar mənim başıma gələnlərin
hamısını bilsin.
Biləndər: - Yaxşı, mən belə başa düşürəm ki,
o maraqlı ölkəyə getməyə razısınız.
Doğrul: Mən razı.
Toğrul: - Mən də razı.
Biləndər: - Onda getdik.
(Gedirlər.)
Pərdə
Toğrul, Doğrul və Biləndər gəlib üç yol ay-
rıcına çıxırlar. Yol ayrıcında göstərici lövhəsi vu-
rulub. “Atalar sözü ölkəsi”, “Üçbucaq ölkəsi”,
“Yatanlar ölkəsi”.
Biləndər: - Işimiz çətinləşdi. Buradan yollar
ayrılır. Biz gərək üç ölkədən birini seçək.
Doğrul: - Qoy görüm bir burada nə yazılıb.
“Ata-lar sö-zü ölkəsi”
Toğrul: - Hə, nə oldu?
Doğrul: - Yaxşı anlamadım qoy bir də oxu-
yun. Yenə də höcəlləyə-höcəlləyə oxuyur: “A-ta-lar
sözü öl-kə-si”
Toğrul: - Di tez ol, görək nə oldu.
_______________Milli Kitabxana___________________
257
Doğrul: Yatanlar ölkəsi. Yəqin bu ölkələrin
hamısı yatır. Bax ora əsil mənim yerimdir. Gedək
bir doyunca yataq.
Toğrul: - Əşi, bir bu yana qaç görüm orada
nə yazılıb. “Atalar sözü” ölkəsi 2 kilometr, Üçbu-
caq ölkəsi 2 kilometr, Yatanlar ölkəsi 2 kilometr.
Doğrul: - Qardaş, sən lap qəşəng oxuyurmuş-
san ki, mənim yaşıma gələndə lap alim olacaqsan.
Biləndər: - Yaxşı, bu üç ölkədən birini seç-
məliyik. Orasını deyim ki, bu ölkələrin üçü də ma-
raqlıdır. Hansına gedək?
Doğrul: - Yatanlar ölkəsinə. Bu saat qarnım
elektriçka kimi uğuldayır, gözümdən yuxu tökülür
Toğrul: - Məncə “Atalar sözü” ölkəsi maraqlı
olar.
Biləndər: - Məni isə nədənsə üçbucaq ölkə
maraqlandırır. Gəlsəniz hərəmiz bir ölkəyə gedək.
Sonra bir-birimizə gördüklərimizi danışarıq.
Doğrul: - Mənim yatmaqdan vaxtım olmaya-
caq ki, bir ətrafa da baxım.
Toğrul: - Yaxşı getdik. Hərə öz ölkəsinə.
Pərdə
IV ŞƏKIL
(Toğrul iri lövhənin qarşısında dayanıb
oxuyur.)
Toğrul: - “Atalar sözü” şəhəri! Hə bax bu şə-
hərdə gəzməyinə dəyər. Görünür yüz dəfə ölçülüb
_______________Milli Kitabxana___________________
258
bir dəfə biçildiyi üçün bu şəhərin küçələri belə
düzdü. Adamları isə çox gözəl geyinir. Bax bu
maraqlıdır. Qardaş, bir dəqiqə dayan.
Yayın ortasında isti paltar geyinmiş bir adam
Toğrulun qarşısında dayanır. Bu adam ehtiyatlı
adamdır. Ehtiyatla ətrafına boylanıb dayanır.
Ehtiyatlı adam: - Buyurun.
Toğrul: - Sizin bu camaat yaman qəşəng ge-
yinir, bunun səbəbi nədir?
Ehtiyatlı adam: - Eşitmisən, gözəllik ondur,
doqquzu dondur. Bu sözü şəhərimizin bütün kü-
çələrindən asmışıq.
Toğrul: - Amma siz heç bu şəhərin adamına
oxşamırsınız. Siz də buralısınız.
Ehtiyatlı adam: - (Kənara. Otuza kimi sayıb
sonra cavab verir) Əlbəttə!
Toğrul: - Sizin adınız nədir?
Ehtiyatlı adam: - (Kənara. Yüz otuza kimi
sayır) Ehtiyat igidin yaraşığıdır.
Toğrul: - Onu bilirəm. Adınızı soruşaram.
Ehtiyatlı adam: - (Iki yüz otuza kimi sayır)
Bu elə mənim adımdır də!
Toğrul: - Uzun bir fit çalır. Qardaş, sən bir
sözə cavab verənə kimi günorta oldu. Bir az tez
danış da! Yaxşı bəlkə atanın adını deyəsən. Nəsə
çox maraqlıdır.
Ehtiyatlı adam: - (Üç yüz otuza kimi sayır)
Atamın adı belədir. Igidin igiddən ehtiyatı artıqdır.
Amma çoxdan xəstədir. Sağalmağına baxmayaraq
_______________Milli Kitabxana___________________
259
açıq havaya çıxmağa hələ də ehtiyat edir. Olduqca
ağıllıdır. Mənim atam deyir ki, yayda çimməyə
gedəndə əvvəl paltonu götür. Çimərlik üçün su
paltarından da vacib paltodur.
Toğrul: - Bura bax, deyəsən məni qərib
görüb xamlayırsan ha. Yayın cırcıramasında palto
adamın nəyinə gərəkdir.
Ehtiyatlı adam: - (Dörd yüz iyirmiyə qədər
sayır) Siz lap nahaq hirslənirsiniz. Hirsli başda ağıl
olmaz. Eşitməmisiniz, deyirlər yayda evdən çıxan-
da pencəyini mütləq götür, paltonu özün bilərsən.
Belə müdrik bir sözü yaddan çıxartmağa bizim haq-
qımız yoxdur.
Toğrul: - Yaxşı heç demədin atan nədən
xəstələnib.
Ehtiyatlı adam: - Əslində boş bir şeydən
əllərini yandırdı.
Toğrul: - Əllərini yandırdı?
Ehtiyatlı adam: Bəli əllərini yandırdı. Yolla
gedirmiş, görür ki, alov yana-yana neft anbarına
tərəf gedir. Əvvəl istəyir ki, səs-küy salıb camaatı
oyatsın. Sonra fikirləşir ki, bəlkə heç alov gedib ora
çatmayacaq. Camaata əziyyət verməyin nə mənası
var. Beləcə fikirləşib hər ehtimala qarşı dayanıb
gözləyir. Birdən “buumb” ambar alınsa və o ehti-
yatla yerindən tərpənənə qədər alov onu da bü-
rüyür. Yaxşı ki, bizim şəhərdə hamının dəli kimi
tanıdığı Bəhruz böyürdən çıxır. Ağıllılar fikirləşənə
kimi vurub arxı keçir və birtəhər yanğını söndürür.
Dostları ilə paylaş: |