MiLLİ elyazmalari enstiTÜSÜ mahtumkulu bütün Eserleri Cilt Yayına Hazırlayan

DURMALI OLDU

Ey yarenler, müslümanlar,

Cebirde durmalı oldu.

Nice zahmet çeken canlar,

Cefayı görmeli oldu.

Melamet çok, büyük cihan,

Arada pişti tatlı can,

Üstümüzde zâlim bir han,

Nihayet vurmalı oldu.

Azmıştır Göklen hanları,

Çok görmüş bize halleri,

Geçti gitti tüm malları,

Göz dikip durmalı oldu.

---

36

Mahtumkulu, acıma can,

Zırhını giy, belin kuşan

Hadden aştı bu zalim han,

En son ağ  kurmalı oldu.

BİLİNSİN ARTIK

Korka korka müflis duruma düştük,

Takdir ne olursa, bilinsin artık,

Fikir kazanında kaynadık, piştik,

Bırak, o çoşup da dökülsün artık.

Baştan başa Cebbar var etti yoktan,

Birkaçını nûrundan, çoğu topraktan,

Haber geldi, dostlar, yakın ırakdan,

Düşmana ”kurt tuzağı”,kurulsun artık.

Oturmasın  kambur, gençler dul olup,

Durmasın, Türkmenler, ele dil olup,

Tüm rakipler müslümana kul olup,

İlerisi Sonudağ, sürülsün artık.

Göz ile gördünüz, çoğu fakirdir,

Kimisi kayboldu, kimi fedâdır,

Ey yarenler, güç veren Hüdâ’dır,

Ali Zülfükarı, sıyrılsın artık.

Haksız dökülmesin kızıl kanımız,

Düşman görmesin kutlu ocağımız,

---

37

Unutmayın, emanettir canımız,

Tanrı’ya gerekse, verilsin artık.

Üstümüzde düşman hüküm sürmekte,

Tüm müminler  cevr u cefa görmekte,

Oğul kızı hâr önüne vermekte,

Varsın  ahvalinden, çıkılsın artık.

Firâkı yönelir Türkmen ili’ne,

Düşman el vurmasın kızıl gülüne,

Bizleri de ahiretin seline,

Gark etmeden, düşman yıkılsın artık.

MOLLA ÂZÂDÎ’M

Girdim canım şehrine, mihman oladır bir nişân,

Ya hicran yahut firkatın kaldı, Molla Âzâdî’m.

Yel önünden kaçtı geldi, istedi o firkati,

Dokuz yıldır yalvarıp, oldu birader,Âzâdî’m.

Cevelân eyleyip her ân o almış elimden karar,

Bent kılmıştır bağını, gül soldu, bil, Âzâdî’m.

Bu ne hadise, bu ne cebr, ağlıyor gözlerim,

Silmeyin gözyaşlarım, oldu talepkâr, Âzâdî’m.

Derdime derman arayıp, gezdim Lokman illeri,

Avazı cümle cihana doldu, MollaÂzâdî’m.

---

38

Gör, benim bu derdimi âşikâr eder illere,

Korkarım çark-ı felekten, oldu bîzâr, Âzâdî’m.

Firâkı der, derdime eyle sen, atam, nazar,

Yaşı arttı ihtiyarın, taştı sabrım, Âzâdî’m.

OĞLUM: ÂZÂDÎ’M

Azadî:

Fâş eyle sırrını, saklama pinhan,

Emma ki, sözümden çıkma sen, oğlum!

Günde yüz hâl gelir geçer bu başa,

İncitme gönlümü, yıkma sen, oğlum!

Mahtumkulu:

Utanırdım, sırrım fâş eylemezdim,

Fâş ederim, haber alsan, Âzâdî’m!

Yüz hâl gelir geçer her gün bu başa,

İsteği var, sefer kılsak, Âzâdî’m!

Cefa çekme sabret, çağır Mevlayı,

İsteme hanı, beyi ve sultanı,

Yeter bize evvel Tanrının verdiği,

Gönlüne aldırma, gitme sen, oğlum!

Gittiğimiz yok altı ile, beş ile,

Bayram etsek nice dost ile eş ile,

Meğer bunda gamlı gönlüm hoş ile,

Gönül kalkar, karar vermez, Âzâdî’m!

---

39

Tecrüben yok, gençsin, gidemezsin sen,

Gece yürüyüşüne, dayanamazsın sen,

Her bir işe baş koyup, yapamazsın sen,

Gitme davasını gütme sen, oğlum!

Kişi söylemeden, sırrı fâş olmaz,

Yahşi yaman anlayanlar boş olmaz,

Bu kez göndermezsen, gönlüm hoş olmaz.

Bana mâni olma, bırak, Âzâdî’m!

Bizi böyle niçin terk edesin var?

Bu yol uzaktır niçin gidesin var.

Gel, gitme sen, oğlum, isteğim var,

Kaygı, çıkmazlara girme sen, oğlum!

Kalbime girmiştir İslam hevesi,

Tengedir

1

, dirhemdir halkın tamâ’sı,

İncitme bu gönlümü, kırma beni,

Bir sefer işidir, bırak, Âzâdî’m!

Kur’an okuyup gez, yüce kelamdır,

Afgan acımasız, dini islamdır,

Eşkiya çok, yollar, isyân haramdır,

Belki de kıyarlar sana, gitme sen, oğlum!

Bakayım, göreyim, bugün ikbalim,

Yahşi gün, hoş sohbet gelmiş mi yılım,

Kastedip canıma, gelse, ecelim,

Burada olsam da, bulur, Âzâdî’m!

1  tenge: para birimi.

---

40

Bilerek kendini nereye atarsın?

Ne iştir bu, bunu nasıl yaparsın?

Haydi söyle, kimin ile gidersin?

Ah çekip, her yana bakma sen, oğlum!

Dizgindârı olam Yazır Han pîrin,

Gönül kuşu pervaz vurur fakirin,

Bu gün yedi gündür, “Elhamd” okurum,

Şâd eyle gönlümü, bırak, Âzâdî’m!

Azadî der ki, gel sefa sürelim,

Deneyelim, gönderelim, görelim, 

“Amin!” de, kalk oğlum, dua edelim,

Hüdamız yâr olsun sana git, oğlum!

Mahtumkulu der ki, kalkmışım çoktan,

Gönül kuşu pervaz vurur ıraktan,

Her yerde sağlığım iste o Hakk’tan,

Dua edip, Hakk’a yalvar, Âzâdî’m!