Mineral güBRƏLƏRİn təSNİfati

Diammoniumfosfatın alınması

(1:0,253,0) nisbətində maye və qazşəkilli ammonyak (şək. ) həmçinin müvafiq olaraq fosfat məhlulu tutumdan (6) borulu reaktora (1) verilir. Borulu reaktora (1) maye və qaz-şəkilli ammonyakın verilməsi tutumdan (6) gələn fosfat turşusunun sərfinə uyğun olaraq avtomatik həyata keçirilir. Maye və qazşəkilli ammonyakın nisbəti 1:0,25-dən 1:3,0 qədər dəyişdirilir ki, bu da dənəvərləşdirici-quruducu barabandan (2) sonra dənəvər məhsulda əmtəə fraksiyasının keyfiyyətini təyin edir. Qazşəkilli ammonyakın miqdarının artırılması zamanı məhsulda xırda fraksiyanın miqdarı artır, azaldılması zamanı isə azalır. 147150⁰C temperatura malik neytrallaşma reaksiyasının məhsulu olan diammonium fosfat horrası dənəvərləşdirici quruducu barabanda (2) məhsul qatının üzərinə səpələnir və yanğı qazları ilə qurudulur. Neytrallaşma reaksiyası zamanı böyük miqdarda istilik ayrıldığı üçün maye və qazşəkilli ammonyakın nisbətinin 1:0,9 və ondan yüxarı olması zamanı məhsul reaksiya istiliyi ilə qurudulur. Qurudulmuş məhsul ələkdən (3) keçirildikdən sonra, iri fraksiyalar xırdalayıcıda (4) xırdalanır və xırda fraksiyalarla birgə dənəvərləşdirici quruducu barabana (2) qaytarılır, 24 mm əmtəə fraksiyası isə soyuducuda 5 soyudulur.

Şək.34. Nitroammofoska istehsalısxemi:

1-reaktor; 2-quruducu baraban; 3-ələk; 4-xırdalayıcı; 5-soyuducu; 6-reaksiya çəni; 7,9,12-tutum; 10,13-absorber, 11-ventilytor

Hava diamrnoniumfosfat tozu ilə soyuducudan 5 ventilyatorla 14 sörulur, su ilə absorberdə 13 təmizlənır və atmosferə tullanır. Ammomum fosfat məhlulundan ibarət absorbsiya mayesi tutumdan 12 ikinci pillə qazın təmizlənməsi 9 tutumuna daxil olur. Bu tutuma fosfat turşusu verilir. Absorberdo 10 qaz ammonyak və flüor qalıqlarından təmizlənir və ventilyatorla 11 atmosfero tullanır. Qalan fosfat turşusu məhlulu tutumdan 9 qazın birinci pillə təmizlənməsı tutumuna 7 verilir. Qaz 95110⁰C temperaturla dənəvərləşdirici quruducu barabandan birinci pillə qazın təmizlənməsi absorberinə ötürülür. Burada fosfat turşulu absorbsiya mayesində NH₃:H₃PO₄ mol nisbəti 1,11,3 qədər artır, mayenin qalan hissəsi reaksiya çəninə (6) daxil olur, buraya 52%-li fosfat turşusu (P₂O₅ görə) və 92,5%-li sulfat turşusu əlavə olunur. Reaksiya çənindən (6) fosfat turşusu məhlulu 8090⁰C temperaturla və NH₃:N ₃PO₄=0,50,7 mol nisbəti ilə maye və qazşəkilli ammonyakla neytrallaşma üçün borulu reaktora (1) verilir.