Министрество высшего и среднего образования республики узбекистана

 
INSTITUTSIONAL IQTISODIYOT fani bo‘yicha: 
 
“Institutsional iqtisodiyot” fanining maqsad va mazmuni. Institutsional 
iqtisodiyot borasida iqtisodchi olimlarning qarashlari to‘g‘risida tushuncha. Fanning 
predmeti, maqsad va vazifalari. “Institutsional iqtisodiyot” fanining tuzilishi va 
boshqa fanlar bilan o‘zaro aloqadorligi. Fanning o‘rganish usullari. “Institut va 
norma” tushunchalarining mohiyati. Rasmiy va norasmiy normalar va ularning 
shakllanishi. Institutsional matritsa. Institutsional o‘zgarishlar va institutlarning 
o‘zaro bog‘liqligi.
O‘yinlar nazariyasining asosiy tushunchalari. Muvozanatlar turlari va uni qidirish 
yo‘llari. O‘yinlar nazariyasi tayanch modellarining tasnifi. Buyruqbozdlik 
iqtisodiyoti normalari. Bozor iqtisodiyoti normalari. Mulkchilik huquqlarini iqtisodiy 
asoslash. Mulkchilik huquqlarini tavsiflash. 
Mulkdorlar o‘rtasidagi huquqlarning taqsimlanishi. Kouz teoreyasi. YOllash 
to‘g‘risidagi shartnoma. Transaksiya xarajatlari va ularning turlari. 
Xufyona iqtisodiyotning yalpi ichki mahsulot sektorida ulushi. Xufyona 
iqtisodiyotning unsurlari. Xufyona iqtisodiyotning o‘lchamlarini baholash. Xufyona 
iqtisodiyot faoliyatining oqibatlari. Xufyona bozor institutsional tizimi sifatida. 
Mulkchilik tarixinig tahlili. Mulkchilik munosabatlarni amalga oshirishning 
tarixiy shakllari. Mulkchilik institutiga oid talqinlar. Mulkiy huquqlar. Mulk 
shakllarining rivojlanishi.
Mamalakat rivojlanining xususiyatlari uni modernisiya qilish. Iqtisodiyotni jadal 
suratlarda rivojlantirish zaruriyati. Iqtisodiy o‘sishning institutsional shart-sharoitlari. 
Islohotlar zaruriyati. 
SHartnoma ishtirokchilari va ularning tavsifi. Sotish to‘g‘risidagi shartnoma va 
yollash to‘g‘rsidagi shartnoma. SHartnomalarning xillari.Tashkilot tushunchasi. 
Institut va tashkilot o‘rtasidagi chegara. 
 
Prinsipial va agent o‘zaro mugosabatlar muammosi. Prinsipial - agent 
muammolarini hal etish yo‘llari. Firmaning ichki tuzilmasi. Firmalar tipologiyasi. 
Firmani rivojlantirish traektoriyasi. Firmalarning asosiy xillari. 
Transaksiya xarajatlarining ordinalistik nazariyasi asosida tashkiliy tuzilmalarni 
amaliy tahlil qilish. Firmaning balansi, uning tiarkibi to‘g‘risidagi axborot manbai 
sifatida. Firma ichidagi nizolarni tahlili qilish va ularni kelishuvlar nazariyasi asosida 

---

19 
hal etish.
Mulkiy huquqlarning tavsiflanishi.Tashkiliy-huquqiy shaklni tanlash mezonlari. 
Tashkiliy huquqiy shakl - firmaning strategiyasi haqidagi axborot manbasi sifatida. 
 
Davlatning funksiyalari, mulkchilik huquqlarini tavsiflash va himoya qilish. 
Davlatning “muvofaqqiyatsizliklari”. Davlatning “chegarasi”. 

Davlat va “prinsipial agent” muammosi. Davlat va fuqaro o‘rtasidagi 

munosabatlar. “SHartnomaviy” davlat. Ekspluatatorlik davlat. Davlat xususiyatini 
baholashning emperik usullari.

Rivojlanish nazariyasining neoklassik varianti. Dj.M.Keynsning rivojlanish 

konsepsiyasi va iqtisodiy dinamikaning neokeynsian nazariyasi. Innovasiyalarni 
klasslarga ajratish. Innovasiya ishtirokchilarining taqqoslama tahlili. Institutsional va 
tashkiliy innovatsiyalar ustunligi. Uy xo‘jaligi turlari va uning oila bilan o‘zaro 
bog‘liqligi. Uy xo‘jaligi turli shakldagi iqtisodiyot davrlarida faoliyat yuritishi va 
uning funksiyalari. Dehqon xo‘jaliklari - uy xo‘jaligining tarkibiy qismi sifatida. 
“Institutsional nazariyalar” faniga kirish. Institutlar va ularning jamiyat 
rivojlanishidagi roli. O‘yinlar nazariyasi va o‘zaro hamkorliklarni modellashtirish. 
Reja va bozor institutlari. Transaksiyalar va transaksion xarajatlarni tahlil qilishga 
nisbatan yondashuvlar. Xufiyona iqtisodiyot mohiyati. Mulkchilik huquqlari 
nazariyasi va mulkchilik shakllari rivojlanishining evolyusiyasi. Mamlakatni 
modernizatsiya qilish sharoitida institutsional islohotlar. SHartnomalar nazariyasi 
mohiyati. Firma nazariyasi. Tashkilotni amaliy tahlil qilish nazariyasi. Firmaning 
tashkiliy-huquqiy shakli. Davlat - institutsional tashkilot sifatida. Davlatlar xillari. 
Rivojlanishning institutsional iqtisodiyot va innovatsiyalar turlari va uy xo‘jaliklari.